1. Aşağıda boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle doldurunuz. (12 Puan)
* Duyu organlarımızla algılayabildiğimiz isimler, …………………… olarak adlandırılır.
* Orman, tabur, sınıf gibi kelimeler birer …………………… ismidir.
* İnsan betimlemelerine ……………………. denir.
* Lirik anlatımda dil ……………….. bağlı işlevde kullanılır.
* Sıfatlar ……………………. sıfatı ve …………………… sıfatı olmak üzere iki grupta toplanır.
2. Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına “D” yanlış olanların başına ise “Y” yazınız (18 Puan)
( ) Tartışmada esas doğruya en yakın düşünceye ulaşabilmektir.
( ) Özet çıkarmak bir bakıma yazıdaki ayrıntıları atmak demektir.
( ) Yazıda edebi sanatların kullanılması anlatımı daha açık hale getirir.
( ) “Doğada her şey ona gülümsüyordu: nergisler, papatyalar, kır çiçekleri…” cümlesi, öznel anlatımlıdır.
( ) Bu, şu, o kelimeleri ismin önüne geldiklerinde, işaret zamiri görevindedir.
( ) “Dünyamız, Güneş etrafında döner.” cümlesi, nesnel anlatımlıdır.
( ) “Bugün tatile çıkacaklarını söyledi.” cümlesi dolaylı anlatımlıdır.
( ) “Öğretmenimiz, yarın pikniğe gideceğimizi söyledi.” cümlesi doğrudan anlatımlıdır.
( ) Hikaye, masal, makale, deneme, vb. metin türlerinde farklı anlatım türleri kullanılamaz.
3. Aşağıda verilen isimlerin yapı özelliklerini belirleyerek X ile işaretleyiniz. (15 puan)
|
İsimler |
Özel |
Cins |
Soyut |
Somut |
Basit |
Türemiş |
Birleşik |
|
Buzdolabı |
|
|
|
|
|
|
|
|
Sütçü |
|
|
|
|
|
|
|
|
Ahmet |
|
|
|
|
|
|
|
|
Korku |
|
|
|
|
|
|
|
|
Akıl |
|
|
|
|
|
|
|
4. Aşağıda altı çizili sıfat ve zamirlerin çeşidini yazınız. (20 puan)
Koyu gözlerine sinmiş her düşünce yüzünden okunuyordu. Bazılarını hiç saklamıyordu. Yine de o gün, üç arkadaş çok çalıştık? Kendimiz için bunu neden yaptık? Kimden esinlendik? Ben, sana anlatmalıyım.
5. “Güzel” kelimesi aşağıdakilerin hangisinde “Güzel günler geride kaldı.” Cümlesindeki görevinden farklı olarak kullanılmıştır? (5 Puan)
A) Güzel bir tatil geçirdik bu yaz.
B) Güzel gözlerindeki hüznü he men fark et tik.
C) Her güzele gönül verme, ya sevilir ya sevilmez.
D) Güzel dostluklar kurmuştuk onlarla.
E) İşin en güzel yanı birbirimize güvenmemizdi.
Adalarda oturanlar akşam üzeri iskeleye çıkıp gelenleri karşılar, gidenleri uğurlar; gençler arkadaşlarıyla buluşur, yaşlılar çay bahçelerinde aralarında söyleşirler. Saat dokuza gelince herkes evine dönmüş, sofraya oturmuş olur. Adalara gezmeye gelen birkaç kişi dışında kimseleri göremezsiniz ortalıkta.
6. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur? (5 Puan)
A) Öyküleme B) Tanımlama C) Tartışma D) Açıklama E) Karşılaştırma (ÖSS-1993)
Ben denemelerimi şiir yazar gibi yazarım. Boyuna sözcüklerle, cümlelerle boğuşurum. Bir yerde, yazının iplerini çekenin ben olmadığımı, benim yerim9, denemenin yapısına karışmış sözcüklerin karar verdiğini, buyruklar savurduğunu görürüm. Kimi zaman da belirli bir cümleye denememde yer vermek istediğim halde, bunun üstesinden gelemem. Denemenin yapısı, denemedeki öteki cümlelerin yapısı buna engel olur.
7. Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir? (5 Puan)
A) Deneme yazmak şairlere zevk verir.
B) Denemeye yazar yön veremez, ona denemenin yapısı yön verir.
C) Yazar denemede kendi düşüncelerini dile getirir.
D) Deneme yazmak diğer edebi türlere oranla daha zordur.
E) Şairler ayni zamanda deneme de yazabilirler.
Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte arkadaşlarla İshak Paşa Sarayını görmek için yola çıktık. Yolda giderken bazı arkadaşlar saray ve çevresinin korumaya alınmış, bekçili bir yer olduğunu söylediler. Saraya vardığımızda hayal kırıklığına uğramıştık. Sarayın çevresindeki duvarlar yer yer yıkılmış gedik gedik olmuştu. Kitabeleri okunmayacak kadar kararmış. İçerisini çobanların attığı yiyecek artıkları, naylon poşetler kaplamıştı.
8. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangilerine başvurulmuştur? (5 Puan)
A) Betimleme – Karşılaştırma
B) Öyküleme – Betimleme
C) Tartışma – Açıklama
D) Karşılaştırma – Öyküleme
E) Açıklama – Örnekleme
A) Betimleme – Karşılaştırma
B) Öyküleme – Betimleme
C) Tartışma – Açıklama
D) Karşılaştırma – Öyküleme
E) Açıklama – Örnekleme
“Bulutlar kara kuşlar başımda;
Bilmiyorum varlığım alevden bir gölge mi?
Niçin sürükler beni, bilmiyorum bu gemi?”
9. Yukarıdaki şiirin teması aşağıdakilerden hangisidir? (5 Puan)
A) Sıla özlemi B) Gurbet acısı C) Ölüm korkusu D) Ayrılık acısı E) Kimsesizlik
Görülenleri, duyulanları, düşünceleri süslü, yaldızlı sözler kullanmadan, yapmacıklığa düşmeden, anlaşılması güç, uzun cümlelere yer vermeden en kısa yoldan dile getirmek gerekir. Kıvrımlara, karışık yollara sapmadan derdimizi söyleyeceğimizi belirtmemiz gerekir.
10. Bu parçada sözü edilen özellik hangisiyle adlandırılabilir? (5 Puan)
A) Yoğunluk B) Doğruluk C) Açıklık D) Yalınlık E) Duruluk
11. Toroslarda yaşayan ve geçmiş çağların birikimine sahip olan bu insanlar oldukça tutkulu kişilerdi. Her şeyi yoğun bir biçimde yaşarlardı; aşkı, kini, öfkeyi… Konuşmalarının bir ucu biraz destan, masal kokardı. Bunların içinde roman kahramanı olabilecek pek çok insan vardı. Zihinsel yapıları batılı değil, doğulu insanlarınkine benzerdi. Onlar, doğulu bilgeler gibi düşünürlerdi. insan aklının ucundan geçmeyecek, şaşırtıcı davranışları, öfke biçimleri, zihinsel yaratıcılıkları vardı.
Aşağıdakilerden hangisi, Toros insanının bu parçada değinilen özelliklerinden biri değildir? (5 Puan)
A) Gezici bir yaşam sürmeleri
B) Sevgilerinin ve öfkelerinin aşırı oluşu.
C) Eski kültürleri izlerini taşımaları.
D) Konuşmalarının, gerçeklerden uzak bir yanının olduğu
E) Alışılmışın dışında bir nitelik taşımaları