1. Aşağıda boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle doldurunuz. (21 Puan)
*Daha çok tanınmış kişilerin, yaşadıklarını, üzerinden belirli bir zaman geçtikten sonra yazdığı eserlere …………… ; günü gününe, tarih atarak yazdığı eserlere ……………………. denir.
* Bir yazarın günlük olaylar arasından seçtiği bir konuyla ilgili kendine özgü görüş ve düşüncelerini fazla derinleştirmeden karşısındakiyle konuşuyormuşçasına yazdığı yazı türüne …………………….. denir.
* Türk Edebiyatında ilk gezi yazısı ………………………….……. ’nin …..………………………. isimli eseridir.
* Ünlü kişilerin hayatlarını konu alan, bunları roman tarzında işleyen edebî yazılara ………………………………. denir.
* Bir yazarın güncel herhangi bir konu hakkındaki kişisel görüş, anlayış ve düşüncelerini kanıtlama gereği duymadan hoş bir üslupla yazdığı, kısa fikir yazılarına ………………………… denir.
2. Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına “D” yanlış olanların başına ise “Y” yazınız (21 Puan)
( ) Günlüklerde insanların günü gününe yaşadıkları olayların yanında daha önce yaşadıkları olaylara da yer verilir.
( ) Anılarda, abartılı yapay bir anlatımdan sakınılır; içten, akıcı, açık bir dil kullanılır.
( ) Otobiyografilerin en belirleyici yönü, yazarın kendi özel dünyasıyla sınırlandırılmış olasıdır.
( ) Bir bilim adamının o gün yaptığı çalışmaları teknik bir dille anlatması iyi bir sohbet örneğidir.
( ) Fıkra yazılarında yazar anlatığı belgelere dayanarak düşünceleri kanıtlamaya çalışır.
( ) Sohbette, fıkradan farklı olarak, karşılıklı konuşma üslûbu vardır. Yazar karşısında biri varmış gibi sorular sorar, cevaplar verir.
( ) Öğretici metinlerde gereksiz söz tekrarına, ses akışını bozan, söylenmesi güç sesler ve kelimelere yer verilmez.
3. Aşağıdaki yazar eser eşleştirmelerini yapınız. (10 Puan)
Cenap Şahabettin ( ) a. Ömerin Çocukluğu
Namık Kemal ( ) b. Defter-i Amal
Direktör Ali Bey ( ) c. Seyahat jurnali
Ziya Paşa ( ) d. Magosa hatıraları
Muallim Naci ( ) e. Hac Yolunda
Gazete ve dergilerin belli sütunlarında yayımlanan, konusunu güncel, siyasi, toplumsal, kültürel olaylardan ve durumlardan seçen, bunları kanıtlama kaygısı gütmeden işleyen, kısa oylumlu, yoğun anlatımlı bir yazı türüdür. —-, güncel bir olayın kişisel bir görüşe bağlanarak canlı ve çarpıcı bir dille anlatılmasını gerektirir. Anlatım ve dil ustalığının yanı sıra zengin bir bilgi ve kültür birikimi ister.
4. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? (6 Puan)
A) röportaj B) fıkra C) eleştiri D) makale E) günlük
Giderek sevgisizleşen çevremize, duyguların “fast food” mutfağından çıkışına bakıyorum ( ) Her konuda acelemiz var. Öylesine acelemiz var ki yaşamaya zaman kalmıyor. Gülüşlerimiz de beklentilerimiz de bir örnek ( ) İnsan olmaya ( ) “Her şey bir insanı sevmekle başlar ( )” sözünü anımsamaya ayıracak bir saniyemiz bile yok. Ya da Gülten Akın’ın dediği gibi “Ah kimselerin vakti yok, durup ince şeyleri anlamaya ( )”
5. Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? (6 Puan) (2010 LYS)
A) (…)(.) (;)(,)(.)
B) (.)(…)(,) (,)(!)
C) (.)(…)(:) (,)(…)
D) (.)(.)(,)(.)(!)
E) (…)(.) (;)(.)(?)
1349’da (I)Cenevizliler tarafından yapılan, sonraki yıllarda da birçok kez onarılan(II)Galata Kulesi, İstanbul’daki görülmeye değer yerlerden biridir. Üsküdar’ın (III)Doğancılar Semti’ndeki bu yapı (IV)17. yy.da (V)Hezarfen Ahmet Çelebi’nin takma kanatlarla uçmasından sonra da birçok uçma denemesine tanık olmuştur.
6.Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır? (6 Puan) (2011 LYS)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Atalarımızın bizlere aktarmaya çalıştığı özelliklerden biri de hoşgörüleridir. Hoşgörü denilince de akla, yüzlerce yıl yurdumuzda yaşamış ulularımızdan Yunus Emre, Mevlânâ Celaleddini Rumi, Hacı Bektaş Veli ve Nasrettin Hoca gelir. Onların diğer alanda olduğu gibi hoşgörü konusundaki sözleri de bizler için yol gösterici olmaya devam ediyor. Yunus Emre “Kamu âlem birdir bize.” Mevlânâ “Ne olursan ol, gene gel.” Hacı Bektaş Veli “Yetmiş iki millete aynı can gözüyle bakmalı.” derken hoşgörünün önemini açıkça vurgulamıştır.
7. Yukarıdaki paragrafta düşünceyi geliştirme yollarından hangisi kullanılmıştır? (6 Puan)
A) Tanımlama B) Karşılaştırma C) Örnekleme D) Tanık gösterme E) İlişki kurma
(I) Bir zamanlar geceleri oturur, anılarımı, izlenimlerimi küçük defterlere yazardım. (II) Sonra nasıl oldu bilmem, ne o küçük defterler kaldı ne de bende o sayfalara bir şeyler karalama isteği. (III) Belki de yaşamın bin bir türlü zorluğu bana bu gündelik eğlenceyi unutturdu. (IV) Yıllardan beri çeşitli günlükler okuyorum: Gide’in, Green’in… (V) Alfred de Vigny’nin “Bir Şairin Günlüğü”nü de dilimize çevirdim. (VI) Günlük türüne karşı duyduğum yakınlık, Salah Birsel’in “Günlük”ünü okuduktan sonra daha da arttı.
8. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? (6 Puan)
A) II B) III C) IV D) V E) VI
Bir köşeye çekilip yalnız kaldığımızda kitap, hayatımızı renklendirir, bize haz verir. Kitap okumanın belleği süslemenin, konuşurken yetkinliği artırmanın yanında bir iş hakkında doğru hüküm vermeye de etkisi olur. Okumak, olaylara değişik açılardan bakmayı sağlayacağı için, kitap okumayan kişiler, yaşamda isabetli kararlar veremez.
9. Bu parçaya göre okumakla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (6 Puan)
A) Çocuklukta kazanılması gereken bir alışkanlık olduğu
B) İnsan yaşamını güzelleştirdiği
C) Eksikliğinin olumsuz sonuçlar doğuracağı
D) Konuşmanın güzelleşmesine katkıda bulunduğu
E) Olaylara farklı bir gözle bakmayı öğrettiği
Ben oldum olası topluluklar önünde konuşamam; düşüncelerimin zinciri kopar, dilim bağlanmış gibi olur; öylece kalakalırım ortada."
10. Bu cümledeki "düşüncenin zinciri kopmak" sözünün anlamı aşağıdakilerden hangisi olamaz? (6 Puan)
A) Cümleler arasında bağıntı kuramamak
B) Anlatacaklarının sırasını şaşırmak
C) Söz söyleyemez duruma düşmek
D) Söyleyeceklerinin neler olduğunu unutmak
E) Yerel söyleyiş özelliklerine yer vermek
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ikileme diğerlerinden ayrı bir tür ve görevde kullanılmıştır? (6 Puan)
A) Araya araya bulsam senin güzel izini
B) Torunların dört yana, kol kol gitsin
C) Güzel senin türlü türlü derdin var.
D) Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak
E) Burcu burcu kokar bu yaz akşamları