1.Servet-i Fünun Edebiyatının genel özelliklerinden dört tanesini maddeler halinde yazınız. (11 Puan)
2. Aşağıda boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle doldurunuz. (24 Puan)
*Abdülhak Hamit Tarhan’ın “ölüm” temalı bilinen en önemli şiiri ………………………..’dir.
*Servet-i Fünun Dergisi 1901 yılında, ………………………………………… tarafından yazılan ………………………………………. adlı makaleden dolayı kapatılınca, topluluk dağılmıştır.
*……………………………………… Edebiyatımızda sembolizmin öncüsü sayılan şair ve yazardır. Ağır bir dille yazdığı şiirlerinde aşk ve tabiat konularını işlemiştir. "Hac Yolunda, Suriye Mektupları,” gezi yazılarıdır.
*İlk resmi gazetemiz II. Mahmut döneminde çıkarılan …………………………………………., ilk özel gazetemiz ise Şinasi ve Agah Efendi tarafından çıkarılan ………………………………………’dır.
* ……………………………….. “Zafername” isimli eseriyle başta Sadrazam Ali Paşa olmak üzere dönemin yöneticilerini hicveder.
* …………………………. Edebiyat ve dil alanındaki düşüncelerini “Lisan-i Osmani’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazalar” makalesiyle ifade etmiştir.
*Servet-i Fünun edebiyatını oluşturan şairler arasında …………………………………. , ….…..……………………. öykücü ve romancılar arasında ……………………………….. , ……………………………… adlarını sayabiliriz.
3. Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına “D” yanlış olanların başına ise “Y” yazınız (20 Puan)
( ) Ahmet Mitat Efendi Servet-i Fünuncuları şiir dilleri nedeniyle “Dekadanlar” isimli makalesiyle eleştirmiştir
( ) Kamus-ı Türki adlı sözlüğün yazarı Şemseddin Sami’dır.
( ) Tanzimat dönemi şiirinde genellikle köleliki görücü usulüyle evlilik ve aile hayatı gibi konular işlenmiştir.
( ) Sami Paşazade Sezai Letaif-i Rivayet romanında kölelik düzenini eleştirir.
( ) Servet-i Fünuncular edebiyatta “toplum için sanat” anlayışına sahiptirler.
( ) Mehmet Rauf ilk psikolojik romanımız olan “Eylül”ü yazmıştır.
( ) Hüseyin Cahit Yalçın Hac Yolunda isimli gezi yazısı türünde bir eser yazmıştır.
( ) Cenap Şahabettin Parnasizmin ve sembolizmin Türk edebiyatındaki öncüsüdür.
( ) Naturalist bir yazar bir gözlemci gibi olayları seyretmez, bir bilim adamı gibi olayların akışına müdahale eder.
( ) Tanzimata şiir çevirileriyle şiirimizde sone, terzarima, gibi nazım şekillerinin kullanımının önü açılmıştır.
4.Aşağıda özeti verilen eserlerin isimlerini yazınız. (15 Puan)
( ) İslam Bey savaş çıkınca nişanlısı Zekiye ile vedalaşır ve cepheye gider. Zekiye erkek kılığına girerek Âdem adıyla gönüllüler arasına katılır. Komutan Sıtkı Bey, Âdem’i çelimsiz bulur ve geri göndermek ister, ama Âdem kabul etmez. İslam Bey yaralanır, Abdullah Çavuş ve Âdem düşman cephaneliğini havaya uçurur, kale kurtarılır. Âdemin kimliği ortaya çıkar. Sıtkı Bey’in daha önce öldüğünü sandığı babası olduğunu öğrenen Zekiye, zafer sevinci içinde İslam Bey’le evlenir.
( …………) Ali Bey, Mahpeyker’e âşık olur. Bu kötü kadından Dilaşup ismindeki cariye sayesinde uzaklaşır. Bunun üzerine Mahpeyker Ali Bey’i öldürtmek ister. Dilaşup, Ali Bey’i ölümden kurtarsa da kendisi ölür. Daha sonra Ali Bey, Mahpeyker’i öldürür, hapse girer ve orada hastalanarak ölür.
( ………)Müştak Bey adında bir genç, görüp âşık olduğu Kumru Hanım adlı genç kızla evlenmek ister. O dönemin âdeti gereği evlilik öncesinde gelin ve damadın birbirlerini görmeleri imkânsızdır. Nikahtan sonra Müştak Bey evlendiği kişinin Kumru Hanım’ın yerine, onun çirkin ve yaşlı ablası olduğunu görür. Damadın uyanık ve tedbirli bir arkadaşı olan Hikmet Bey, duruma el koyar ve imamın cebine gizlice para sokarak onu kendi taraflarına çeker ve sorunu çözer. Sonunda genç ve güzel Kumru Hanım‘ı Müştak Bey‘e vermek zorunda kalırlar.
“Şiir ve İnşa” adlı eser – – – -, “Celâlettin Harzemşah” – – – -, “Avrupa’da Bir Cevelan” – – – -, “Seyahat Jurnali” – – – – türünde yazılmıştır.
5.Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde verilenler getirilmelidir? (6 Puan)
A) makale-tiyatro-gezi-günlük
B) şiir-tiyatro-gezi-günlük
C) makale-tiyatro-anı-sohbet
D) deneme-roman-gezi-anı
E) makale-roman-günlük-gezi
Tanzimat romanları toplumu eğitme amacı güttüğü için roman konuları, sosyal mesajlar vermektedir. “Araba Sevdası” ve “Eflatun Bey’le Rakım Efendi”de yanlış Batılılaşma; “Sergüzeşt”te esaret; “Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat”ta ise görücü usulü ile evliliğin sakıncaları konu olarak alınır.
6.Bu parçada aşağıdaki sanatçılardan hangisinin eserinden söz edilmemiştir? (6 Puan)
A) Sami Paşazade Sezai
B) Namık Kemal
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Şemsettin Sami
XVII. yüzyılda Fransa’da doğmuş bir edebi akımdır. Bu yüzyılda toplumsal yaşamdaki kural,yasa ve düzen edebiyata da yansımış;böylece kuralcı bir sanat akımı ortaya çıkmıştır.Racine, Corneille, Moliere gibi isimler önemli temsilcileridir.Türk edebiyatında ilk etkileri Tanzimat’ın Birinci Döneminde Şinasi’de görülür.
7. Yukarıda sözü edilen edebi akım hangisidir? (6 Puan)
A) klasisizm B) romantizm C) realizm D) parnasizm E) sembolizm
Hepimiz dünyaya geldiğimizde bir toplumun, ailenin, kimliğin içinde buluruz kendimizi. Edebiyat işte bu kalıpları kırma arayışından doğar. Hayal ve gerçek, yaşam ve ölüm, ben ve öteki arasındaki bütün duvarları bir bir yıkar. Böylece kendine özgü bir biçimde, hayatın ve insanın özüne eğilebilmeyi, ona sevgiyle bakabilmeyi olanaklı kılar. Çünkü roman, öykü, şiir gibi edebiyat ürünleri bir başkasının acısını iliklerinde hissedebilme, kendini bir başka insanın yerine koyabilme yeteneği kazandırır. Çok farklı kesimlerden insanlara seslenir, onların kapılarını çalar; buyur edilir. İnsanlar ve toplumlar arasında köprüler kurar.
8.Bu parçada edebiyatın işlevleri arasında aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? (6 Puan)
A) Toplumsal sorunlara çözümler getirme
B) Yerleşik değerleri sorgulama gücüyle donatma
C) İnsanların birbirini anlamasını kolaylaştırma
D) Kültürleri birbirine yakınlaştırma
A) Toplumsal sorunlara çözümler getirme
B) Yerleşik değerleri sorgulama gücüyle donatma
C) İnsanların birbirini anlamasını kolaylaştırma
D) Kültürleri birbirine yakınlaştırma
E) Yaşamı, özgün bir yaklaşımla algılamayı sağlama
9. Birinci Dönem Tanzimat sanatçıları için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (6 puan)
A) "Sanat toplum içindir." ilkesiyle eserler verdikleri
B) Yalın bir dili savunmalarına karşın, Divan edebiyatının etkisinden kurtulamadıkları
C) İçeriği önemsemeyip biçimsel yenilik arayışlarına yöneldikleri
D) Divan edebiyatı nazım biçimlerini kullandıkları
E) Fransız İhtilâlı’nın etkisiyle vatan, özgürlük, adalet gibi kavramları işledikleri