Necip Fazıl, Arif Nihat Asya, Nazım Hikmet, Garip Hareketi, öz (saf) şiir anlayışını sürdüren,
1. Aşağıda boş bırakılan yerlere yukarıda verilen uygun kelimeleri yazınız. (20 Puan)
* Şiiri soylu bir sanat olarak kabul eden …………………………………………. bu şairlerde düşsel (hayali) ve bireysel yön ağır basar.
* Ünlü şairimiz ……………………… “Büyük doğu” dergisini çıkarmıştır. Sakarya Türküsü en çok bilinen şiiridir.
* Serbest nazımla şiirler yazan …………………………………..’in “Memleketimden İnsan Manzaraları” ve “Kuvayı Milliye Destanı” önemli eserlerindendir.
* “Bayrak şairi” olarak bilinen ………………………………….. ’nın “Bir bayrak rüzgar bekliyor” isimli şiiri vardır.
* ……………………………………… şiirde her türlü kurala ve belirli kalıplara karşı çıkmıştır.
2. Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına “D” yanlış olanların başına ise “Y” yazınız (28 Puan)
( ) Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı öğretici metinlerinde yazı dilinin konuşma diline yaklaştırılması, açık ve sade bir dilin kullanılması daha fazla okura ulaşılmasını sağlamıştır.
( ) Türk edebiyatında "Saf Şiir" (Öz Şiir) eğilimi Ahmet Haşim'in "Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar" adlı makalesiyle (Türk edebiyatında ilk poetika örneği kabul edilir.) başlar.
( ) Ahmet Hamdi Tanpınar şiirlerini çile başlığı altında toplamıştır.
( ) Serbest Nazım: Genellikle ölçü ve kafiyeye bağlı bulunmayan, dizelerindeki hece sayısı değişik olan şiirlerin ölçüsüdür.
( ) Nazım Hikmetin en önemli eseri olan “Hababam Sınıfı” başlangıçta tiyatro olarak yayımlanmıştır.
( ) Milli Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şiir Kurtuluş Savaşı’nın etkilerinin sürdüğü dönemde ortaya çıkmış, dünyadaki milliyetçilik akımından etkilenmiştir.
( ) Cahit Sıtkı Tarancı daha çok “kırk beş Yaş” şiiriyle tanınır.
Gün eksilmesin penceremden
Ne doğan güne hükmüm geçer, Ve gönül Tanrısına der ki:
Ne halden anlayan bulunur; – Pervam yok verdiğin elemden;
Ah aklımdan ölümüm geçer; Her mihnet kabulüm, yeter ki
Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur. Gün eksilmesin penceremden!
Cahit Sıtkı Tarancı
Ne doğan güne hükmüm geçer, Ve gönül Tanrısına der ki:
Ne halden anlayan bulunur; – Pervam yok verdiğin elemden;
Ah aklımdan ölümüm geçer; Her mihnet kabulüm, yeter ki
Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur. Gün eksilmesin penceremden!
Cahit Sıtkı Tarancı
3. Cahit Sıtkı Tarancı’nın sanat hayatına damgasını vuran ruh halini, şiirden örneklerle açıklayınız. (10 Puan)
4. Aşağıda verilen temalardan hangisi millî edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şiirlerde görülmez? (6 Puan)
A) Vatan sevgisi
B) Anadolu’nun güzellikleri
C) Anadolu insanına duyulan güven
D) Türk tarihindeki kahramanlıklar
E) Yalnızlık ve karamsarlık
Yağmur yağar camlarına dökülür.
Benim yüzümdür çizilen camlarda.
Yalnızlığın sesidir, rüzgar değil,
Gürgen ağaçlarında
5. Yukarıdaki dörtlükte hangi duygu anlatılmaktadır? (6 Puan)
A) sevinç B) doğa sevgisi C) yalnızlık D) yaşama sevinci E) ölüm
Bir hastane dönüşü simit almak için elini cebine attığı anda, herkesi bir gün kavrayacak olan karanlık onu da kavradı.
6. Bu cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (6 Puan)
A) "Karanlık" sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır.
B) "Elini" sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır.
C) "attığı" sözcüğü, başka bir sözcüğün anlamca yerini tutmuştur.
D) "elini cebine atmak" bu cümlede deyim olarak kullanılmıştır.
E) "Kavradı" sözcüğü gerçek anlamı dışında kullanılmıştır.
A) "Karanlık" sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır.
B) "Elini" sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır.
C) "attığı" sözcüğü, başka bir sözcüğün anlamca yerini tutmuştur.
D) "elini cebine atmak" bu cümlede deyim olarak kullanılmıştır.
E) "Kavradı" sözcüğü gerçek anlamı dışında kullanılmıştır.
I. Hayatın nimetlerinin değerini bize öğreten, ancak hayatın zorluğudur.
II. İnsanın kıymetini meydana çıkaran, uğradığı zorluklardır.
III. Yaşamdan yakınmamızın nedeni, karşılaştığımız zorlukların büyüklüğü değil gücümüzün azlığıdır.
IV. İnsanların en büyük dostu, zorluklardır; çünkü onları karşılaştıkları bu zorluklar kuvvetlendirir.
V. Zorluklar hayatımızın bileği taşıdır; biz onlara sürtüne sürtüne güçleniriz.
7. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? (6 Puan)
A) I. ve ll. B) I. ve IV. C) II. ve III. D) II. ve V. E) IV. ve V.
II. Meşrutiyetin yazınsal karmaşa ortamında Ahmet Haşim'in şiiri ayrı bir ses olarak kendisini gösterdi (I).1921'de basılan ilk şiir kitabı "Göl Saatlerinin başındaki küçük manzumeler, bu dönemin asıl eserleridir (II). Bir ressam titizliğiyle yazılmış bu şiirlerle Ahmet Haşim, doğanın özünü sızdırmak ister gibidir (III). "Göl Saatleri", "Göl Kuşları", "Serbest Müstezatlar" ve "Muhtelif Şiirler" adlı bölümlerden oluşan bu kitap Türk şiirinin Yahya Kemal Beyatlı'dan sonraki ikinci kanadını kurar (IV). Beyatlı'nın geniş kesimleri kucaklayan toplumcu ve ulusçu şiirine karşılık Haşim daha dar ama daha derin konulara yer verir (V).
8. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde üsluptan söz edilmiştir? (6 Puan)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
İnsanların işine yaramayan bir mesleği yapmaktan utanç duyardım.” Bana bu sözü, Aşağı Fırat Bölgesi’nde MÖ 4000 yıllarını araştıran Çinli bir arkeolog söyledi. Kazıdan çıkardıklarını bilgisayara göndermek üzere kodlamaktaydı o sırada. İlk bakışta binlerce yıl öncesinin bir çömlek parçasını ya da bozkır toprağını araştırmayı amaçlayan bir çalışmanın, bilim çevreleri dışındaki insanların ne işine yarayacağı sorulabilir. Tıpkı sözcükleri yan yana, alt alta sıralayarak şiir yazmanın ne işe yaradığının sorulabileceği gibi. Ama günümüzden 6000 yıl önce Sümerlerin kumlu toprakta bitki yetiştirmenin gizini bulduğunu ortaya çıkarmak arkeolojinin insanlığa bir armağanıdır. Bunun gibi ben de sıkıntılı günlerimde Neruda ve Nazım’la konuşarak yaşamımı yönlendirirken şiirin bu yararını nasıl göz ardı edebilirim.
9. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? (6 Puan)
A) Tanımlama B) Alıntı C) Nesnel veriler D) Karşılaştırma E) Terimler
(I) Tire’ye gidince camileri görmeden sakın dönmeyin. (II) Çoğu XV. yüzyıla ait olan camilerin gerek kubbelerinde gerekse minarelerinde tuğla işçiliğinin en güzel örneklerini bulabilirsiniz. (III) Bu minarelerin kimi “zencirek formu”yla kimi de “çam kozalağı” tarzında yapılmış. (IV) Bu arada şunu da söylemeden geçemeyeceğim: Tire’nin daracık sokakları “el sanatları müzesi” sanki. (V) Bu yaşıma rağmen bazı eşyaların nasıl yapıldığını ilk kez orada gördüm. (VI) Örneğin semerin, urganın ve keçenin yapılışını, bunların son ustalarını izleyerek öğrendim.
10. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (6 Puan)
A) I. cümlede, ziyaretçilere yönelik bir öneride bulunulmuştur.
B) II. cümlede, bazı yapılarda hangi malzemenin kullanıldığı belirtilmiştir.
C) III. cümlede, yapılarda kullanılan yapım tekniklerinden söz edilmiştir.
D) IV. cümlede, tarihî yapılarla ilgili bilgi verilmiştir.
E) VI. cümlede, önceki cümlede belirtilenle ilgili bir açıklama yapılmıştır. (2015 YGS)
A) I. cümlede, ziyaretçilere yönelik bir öneride bulunulmuştur.
B) II. cümlede, bazı yapılarda hangi malzemenin kullanıldığı belirtilmiştir.
C) III. cümlede, yapılarda kullanılan yapım tekniklerinden söz edilmiştir.
D) IV. cümlede, tarihî yapılarla ilgili bilgi verilmiştir.
E) VI. cümlede, önceki cümlede belirtilenle ilgili bir açıklama yapılmıştır. (2015 YGS)