Gaiplerden bir ses geldi: Bu adam,
Gezdirsin boşluğu ense kökünde!
Ve uçtu tepemden birdenbire dam;
Gök devrildi, künde üstüne künde…
Pencereye koştum: Kızıl kıyamet!
Dediklerin çıktı, ihtiyar bacı!
Sonsuzluk, elinde bir mavi tülbent,
Ok çekti yukardan, üstüme avcı
Bir bardak su gibi çalkandı dünya;
Söndü istikamet, yıkıldı boşluk.
Al sana hakikat, al sana rüya!
İşte akıllılık, işte sarhoşluk!
Ensemin örsünde bir demir balyoz,
Kapandım yatağa son çare diye.
Bir kanlı şafakta, bana çil horoz,
Yepyeni bir dünya etti hediye
Bu nasıl bir dünya, hikâyesi zor;
Mekânı bir satıh, zamanı vehim.
Bütün bir kâinat muşamba dekor,
Bütün bir insanlık yalana teslim.
Necip Fazıl Kısakürek
1. Yukarıdaki şiirin ahenk unsurlarını üzerinde gösteriniz. (25p)
2. Aşağıdaki şiir parçalarının her birinden birer edebi sanat bulunuz, açıklayınız. (3x5p)
Gönlünü Şirin’in aşkı sarınca
Yol almış hayatın ufuklarınca
O hızla dağları Ferhat yarınca
Başlamış akmaya çoban çeşmesi
Faruk Nafiz Çamlıbel
Sen yoksun hiçbir şey yok Güneşin rengi
Ağustos yıldızlarının sıcaklığı Karanfil kokusu…
Suat Taşer
Seslen liman sislerine boğulur
Gemiler yorgun ve uykuludur.
3. Bir nim neşe say bu cihanın baharını
Bir sagar-ı keşideye tut lalezarını
Bir dem mi var ki ah ederek anmaya gönül
Ey serv-kad seninle geçen rüzgarını
- Yukarıdaki şiir edebiyatımızın ……………… Geleneğine göre yazılmıştır. (5 puan)
- Bu şiirin nazım birimi……………… Nazım biçimi ……………………….. (5 puan)
4. Bir dala konmuştu karga cenapları
Ağzında bir parça peynir vardı
Sayın tilki kokuyu almış olmalı
Ona nağme yapmaya başladı
“Oooo ! Karga Cenapları merhaba!
Ne kadar güzelsin; ne kadar şirinsiniz
Gözüm kör olsun yalanım varsa
Tüyleriniz gibiyse sesiniz
Sultanı sayılırsınız bütün bu ormanın”
Konusuna göre yukarıdaki şiirin türü……………..……çünkü…………………………………. (5 puan)
5. Aşağıdaki cümlelerde kullanılan söz sanatlarını bulup karşısına yazınız. (10 puan)
- a- Sen esirliğim ve hürriyetimsin. …………………………
- b- Deniz ve mehtap sordular seni neredesin? …………………….…..
- c- Biraz bakıver kendine, kıl kadar kalmışsın. ………………………….
Dışarıda yağmur yağadursun 1- her an Umut gözlerinde ölü bir kuş 1-aradıkları şey
Ve içerdeyse bütün eşyan 2- bakadursun Çığlık bir bükülüş dudaklarında 2-sokaklarında
……………………………. 3- esneyip senin gibi …………………………………… 3-dolaşırlar şehrin
. …………………………… 4- pencerelerden …………………………………… 4-nedir ki yaz kış
6. Yukarıda ilk iki dizeleri verilmiş şiirlerle yanlarında karışık olarak verilmiş son iki dizeleri bulunmaktadır. Birinci şiiri “sarmal”, ikinci şiiri “çapraz” uyak düzeninde olacak şekilde son iki dizelerini oluşturunuz. (2x5p)
Uçun kuşlar uçun doğduğum yere
Şimdi dağlarında mor sümbül vardır.
Ormanlar koynunda bir serin dere
Dikenler içinde sarı gül vardır.
7. Yukarıdaki dörtlüğün teması …………………………………. (5 puan)
8. Manzume ve şiir arasındaki farklılık nedir yazınız. (10Puan)
9. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun şekilde doldurunuz. (5×2 p)
- Şiirin ortaya çıktığı döneminden izler taşımasına ………………………….denir.
- Mısralarda aynı ünsüzlerin tekrarlanmasından oluşan ahenge …………………denir.
- Hecelerin açıklık kapalılık ilkesine dayanan ölçüye ………………….denir.
- Herkesçe bilinen tarihi bir olayı, şahsiyeti veya sözü hatırlatma sanatına……….denir.
- Hece ölçüsüyle yazılan ve belirli bir ezgiyle söylenen halk şiirine …………….denir.
9.Sınıf Türk Edebiyatı 1.Dönem 3.Yazılı Soruları İndir! (Fırat ŞAHİN)