Sâmiha Ayverdi (1905-1993)

1905’te İstanbul’da doğan sanatçı, Süleymaniye Kız Numune Mektebinde eğitim görmüş; daha sonra özel derslerle eğitimini sürdürmüştür. Çok iyi derecede Fransız öğrenerek tarih, tasavvuf, felsefe alanlarında kendini yetiştiren sanatçı, Kubbealtı Cemiyeti (1970) ve Vakfı’nın (1978) kurucuları arasında yer alır. 1966’da Türk Ev Kadınları Derneği’nin kuruluşuna ön ayak olan sanatçı 1993’te vefat etmiştir.

Edebi Kişiliği:

• Batılılaşma ile birlikte meydana gelen uygarlık değişimini ve bu değişimin toplumda ve özellikle aile içinde sebep olduğu sorunları, çözülmeleri roman kişilerinin iç dünyalarından takip ederek romanlaştırır.
• Romanlarında tasavvufi mesajlar, şeyh, tekke, tarikat, cami, cemaat gibi dinsel ögeler önemli yer tutar. Bu öğelerin odak noktasını aşk oluşturur. Eski İstanbul kültürünü işleyen yazarlardandır.
• Tarih, din ve tasavvuf yapıtlarında önemli yer tutar. Geleneksel konak, köşk ve yalılar yapıtlarında önemli yer tutar.
• Romanlarının yapısını geçmiş-şimdi çatışması üzerine kurmuştur.
• “İbrahim Efendi Konağı”nda, kişisel anılarından yararlanarak konak hayatını anlatmıştır.
• “Mesihpaşa İmamı” adlı romanı, her türlü sevgiden yoksun ya da sahip olduğu değerlerin farkında olmayan bir insanın, bir din adamının her alanda kendini ne kadar kolay harcayabileceğini; bağlı olduğu değerlerin çözülüşünü ve yıkılışını vurgular.

Eserleri:

• Roman: Aşk Bu İmiş, Batmayan Gün, Mabette Bir Gece, Ateş Ağacı, Yaşayan Ölü, İnsan ve Şeytan, Son Menzil, Yolcu Nereye Gidiyorsun, Mesihpaşa İmamı, İbrahim Efendi Konağı, Bir Dünyadan Bir Dünyaya
• Deneme: Yusufçuk, Hancı
• Diğer Eserler: İstanbul Geceleri, Edebi ve Manevi Dünyası İçinde Fatih, Boğaziçi’nde Tarih, Misyonerlik Karşısında Türkiye, Türk Tarihinde Osmanlı Asırları, Türk-Rus Münasebetleri ve Muharebeleri, Kölelikten Efendiğiliğe, Abide Şahsiyetler, Hatıralarla Baş Başa