Yapım Ekleri Test-3

1. Dilim, seni dilim dilim dileyim; başıma geleni senden bileyim.

Bu atasözünde kaç farklı "-im, -im" eki vardır?

A) 2   B) 3   C) 4   D) 5   E) 6

 

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde -ce, -ca" eki yapım eki göreviyle kullanılmıştır?

A) Çocuk, bence doğru söylüyor; bu saatten sonra kimse gelmez.

B) Bu araziye çocuk parkı yapılması, belediye meclisince kararlaştırılmış.

C) Doğup büyüdüğü şehirden yıllarca uzakta yaşadı.

D) Korunmak için kötü kokulu bir sıvı fışkırtan, orta boylu bir kürk hayvanıdır, kokarca.

E) Okula yakın, güzelce bir daire bulursak taşınacağız.

 

3. Bir uçurtmayla kanatlanır (I)yüreğim.

(II)Bakarım bulutlardan (III)resmime.

Ben bir içli (IV)kızım, bir yağız (V)delikanlıyım.

Numaralanmış sözcükler aldıkları "-ım, -im" çekim eklerine göre ikili gruplandırılacak olursa, hangisi dışarıda kalır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

4.

– Göğe direk, denize kapak olmaz.

– Kavak uzaya uzaya göğe yetmez.

– Görenedir, görene; köre nedir köre ne?

– Hayır dile eşine, hayır gele başına.

– Kimi köprü bulamaz geçmeye, kimi su bulamaz içmeye.

Yukarıdaki atasözlerinde kaç farklı "-e, -a" eki vardır?

A) 1   B) 2   C) 3   D) 4   E) 5

 

5. Aşağıdaki cümlelerden hangisindeki altı çizili sözcük, işlevi yönüyle farklı bir ek almıştır?

A) Şehrin kurtuluşunu canlandıran büyük bir anıt yapılmıştı.

B) Umut bitmediği sürece yaşam sürüyordur.

C) Bu iki çocuğun yaşıt olduğuna kimse inanmıyor.

D) Mağaranın içinde yüzlerce sarkıt ve dikit vardı.

E) Bir küreden alınacak her kesit daire şeklinde olur.

 

6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "-den, -dan" eki, eklendiği sözcüğün anlamını değiştirmiştir?

A) Çok becerikli bir adam; elinden her iş geliyor.

B) Adam birden yerinden kalktı ve bağırmaya başladı.

C) Ürünlerini vaktinde satmayınca dört-beş milyondan oldu.

D) Böyle bir konuyu en azından 20 kişi ile görüşmeliyiz.

E) Sınavdan önce kafanız rahat olmalı, çok sakin olmalısınız.

 

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "-ce, -ca" eki yapım eki göreviyle kullanılmıştır?

A) Bugünkü programı, rehberimiz kısaca anlattı.

B) Genişçe bir bahçeyi geçtikten sonra iki katlı konağa giriliyordu.

C) Bugün şehri iyice gezin, bir daha buraya gelemeyiz.

D) Fatih Bey'in sözü bizim için en büyük güvencedir.

E) Yaşlı adam, ömrü boyunca bugünü bekledi; oğlunu evlendirdiği için çok mutluydu.

 

8. "Misketlerim, bebeklerim boynu bükük kalır odasında."

Bu dize ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?

A) İki çekim eki almış adlar vardır.

B) İyelik eki almış dört sözcük vardır.

C) "kalır" sözcüğü geniş zamanla çekimlenmiş eylemdir.

D) Bütün sözcükler çekim eki almıştır.

E) Çoğul eki ile iyelik eki, aynı sözcükte birlikte kullanılmıştır. 

 

9. I. Sazlarım vardı, ırmaklarım vardı çok

II. Çakıl taşlarım vardı benim

III. Ama sen başkasın anlıyor musun?

IV. Tut ki karnım acıktı, anneme küstüm,

V. Tüm şehir bana küstü.

Numaralanmış dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) I. de birden çok isim çekim eki almış sözcük vardır.

B) II. de birden çok sözcük iyelik eki almıştır.

C) III. de ekeylem almış sözcük vardır.

D) IV. de çekimli fiiller vardır.

E) V. de hâl eki almış zamir vardır.

 

10. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, ötekilerden daha çok yapım eki almıştır?

A) Kavramları tanımlamak mantıkçının işi olarak bilinir.

B) Konuşmadan beklediği verimi elde edemeyen kişi değişik bahaneler bulur.

C) Bir yapıtı değerlendirmek neden yalnız eleştirmenin işi olsun?

D) "Günce" sözcüğü edebiyatımızda değişik anlamlarda kullanılmıştır.

E) Kültürün dilden ayrı sayılamayacağı apaçık bir gerçektir.

 

11. Aşağıdaki dizelerden hangisindeki altı çizili sözcük birden çok yapım ve birden çok çekim eki almıştır?

A) Kurabilir misin tekrar düşünsen?

B) Hayallerimizi bile yitirdik.

C) Sona kalmışlarsa biz gibi yenik.

D) Bir zaman yaşanmıştı bu güzellikler.

E) Bir ölümsüzlükler zaferler kenti…

 

12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili sözcük, işlevi yönüyle ötekilerden farklı bir ek almıştır?

A) İlk on dakikada derse yetişemeyen öğrenci, ikinci dersi beklemek zorundaydı.

B) 20 yıldır bu iş yerinde dokumacı olarak çalışıyormuş.

C) Balıkçı, sabahın erken saatlerinde balıkları tezgâha dizerdi.

D) Onu, gözcü olarak seçmişlerdi.

E) Yakacağı olmayanlara, kömürcü yardım ederdi.

 

13. I. Böyle bir yapıtı, her okur mutlaka okumalıdır.

II. Bu raporda anlatılanları okur, özetlersin.

III. Birer gün arayla tatile çıktılar.

IV. Bahçedeki çocukları sokağa çıkar.

V. Yarışmacılara kaçar soru sorulacak?

Numaralanmış cümlelerden hangi ikisinde, altı çizili sözcüklerdeki " -r, -er, -ar" ekleri aynı işlevdedir?

A) I. ve II.   B) III. ve IV.   C) II. ve V.   D) III. ve V.   E) I. ve IV.

 

14. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde, altı çizili sözcük ötekilerden farklı bir ek almıştır?

A) Kartala bir ok değmiş, yine kendi yeleğinden.

B) Köpeği, öldürene sürütürler.

C) Hayır dile eşine, hayır gele başına.

D) Kaşığı herkes yapar, ama sapını ortaya getiremez.

E) Kimi köprü bulamaz geçmeye, kimi su bulamaz içmeye.

 

15. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde isimden fiil yapım eki almış sözcük kullanılmıştır?

A) Konuşmak yeterli değildir, güzel konuşmak gereklidir.

B) Güzel ve etkili konuşma yeteneği çalışmakla sağlanır.

C) Konuşma, düşüncemizi anlatmanın, belki de doğru düşünmenin biricik yoludur.

D) Dil kusurlu olursa, sözcükler düşünceyi anlatamaz.

E) Hayatta hiçbir şey dil kadar önemli değildir.

 

16. Aşağıdaki dizelerden hangisinde birden çok yapım eki almış sözcük vardır?

A) Dinmiş denizin şarkısı, rüzgâr uyumakta.

B) Gözünün yaşına bakmadan gider.

C) Her gonca kızıl bir gül açarken yolumuzda.

D) Yerlerde gezen hatıralar var korulukta.

E) Yapraklar, atılmış nice mektuplara eştir.

 

CEVAP ANAHTARI

1-B  2-D  3-B  4-C  5-C  6-B  7-D  8-D  9-B  10-C  11-D  12-A  13-D  14-C  15-B  16-E