Cümle Anlamı ve Yorumu Test-9

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde söyleyenin kişisel düşüncesine yer verilmemiştir?

A) Kendine özgü anlatımıyla dikkatleri üzerine çeken yazar, öykücülüğümüzün en önemli temsilcisidir.

B) Sanatçı, bu eserinde hayatın can alıcı yanlarını yakalamak istemiş.

C) Yazar, öykülerinde sıradan insanların yaşamını ustaca anlatarak özgünlüğü yakalamış.

D) Yazar, kişilerin davranışlarını ve konuşmalarını yerel sözcüklerle anlatmış.

E) Yazarın bu son eserinde karakterler etkileyici bir üslupla anlatılıyor.

 

2. (I) Bir yazıda söyleyeceklerimizi nerelerden ve nasıl buluruz? (II) İlk kaynak kendi gözlem ve yaşantılarımızda. (III) Gözlem ve yaşantı; göre göre, yaşaya yaşaya edindiğimiz bilgilerin, izlenimlerin tümüne verdiğimiz addır. (IV) Doğduğumuz günden bu yana evde, okulda, yakın ve uzak çevremizde edindiklerimizdir. (V) Bu yüzden başarıyı yakalayabilmemiz, bize verilen ya da seçtiğimiz konu üzerinde gözlem ve yaşantımızın bulunmasına bağlıdır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde yazar, yazılı anlatımda başarıyı yakalamanın yolundan söz etmektedir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

3. (I) Paris’teki son günümüzde hayvanat bahçesini gezip görecektik. (II) Eylül sonunun bu güneşli gününde bahçenin bütün ağaçları suskun. (III) Havuzların suları, sudan çok, katrana benziyor. (IV) Perişan kuş çığlıkları, bin bir çeşit hay-
van bağırmaları duyuluyor. (V) İnsan daha kapıdan girerken acı çeken hayvanlar bahçesine ayak bastığını anlıyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi kişisellik açısından ötekilerden farklıdır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

4. (I) Uçağımız 168 kişi alıyor, yolumuz dokuz bin kilometre. (II) Uçak tamamen dolu, tek boş yer yok. (III) Uçaktaki yolcuların çoğu belli ki Orta Asyalı. (IV) Giyimleri ilk bakışta bizim Ankara-İstanbul uçak yolcularından daha gösterişli. (V) Ancak daha sonra bu farkın, üstlerindeki kışlık giyimlerden, kürklerden, kalpaklardan geldiğini anlıyorum.

Bu parçada yazar, söz konusu uçaktaki yolcular hakkındaki yanılgısının nedenini hangi cümlede vermektedir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

5. (I) Bir yazının yazılış amacı bir cümlede ifade edilebilir. (II) Amacımızı belirleyen bu cümleye “ana düşünce cümlesi” denir. (III) Ana düşünce cümlesi yazımızın omurgası gibidir, onun ayakta durmasını sağlar. (IV) Vermek istediğimiz mesajı okura doğrudan iletir. (V) Ayrıca konu dışına çıkmamızı, konuyu dağıtmamızı engeller. (VI) Böylece yazımızın bir bütün halinde bulunmasını sağlar.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden başlayarak yazar, “ana düşünce cümlesi”nin işlevinden söz etmektedir?

A) II.   B) III.   C) IV.   D) V.   E) VI.

 

6. (I) Çağımız romancısı, okuyucusunu tanımakta; birkaç yüz sayfalık bir romanı bütünlükle kavramasını istemeyeceğini bilmektedir. (II) Romancılığın en çok birkaç saat içinde okunabilen romanlara yönelmesi de bundandır. (III) Kaldı ki günümüz sanatı birçok gereksiz ayrıntılardan sıyrılmıştır. (IV) Böylece bu amacı kolaylaştırmıştır. (V) Bir odada bir sürahi su duruyorsa o su herhalde içilecektir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde roman sanatının çabuk tüketilen bir türe kaymasının nedeni verilmektedir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

7. (I) Yahya Kemal’in ölümü bir abidenin yıkılışını andırır. (II) İstanbullular, bir sabah gözlerini açınca onun yerini boş buldular. (III) Süleymaniye ortadan kalkmış gibi bir hisse kapılıp üzüldüler. (IV) Bu yanlış veya garip bir his değildir ve İstanbullular ne kadar üzülse haklıdır. (V) Sinan İstanbul’un dış manzarasında neyi tamamlamaktaysa Yahya Kemal de en az onun kadar İstanbul’un iç manzarasında öyle bir şeyi tamamlıyordu.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “karşılaştırma” anlamı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

8. İnsan sürekli bir savaşın içindedir. (I) Sürekli bir “sevgi”nin de… (II) Bu ikisini birbirinden ayırmak olanaksızdır. (III) Ancak bir husus üzerinde durmak istiyorum. (IV) Sevginin savaş sırasında daha önem kazandığı bir gerçektir. (V) Sözgelimi, Silahlara Veda’daki Christine’le Hanry’nin sevgisi savaş ortamında sevginin daha çok ihtiyaç ve önemli olduğunu bize gösterir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi kendinden önceki cümleyi örneklendirmektedir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisi dolaylı anlatıma örnek olabilir?

A) Ünlü bir yazar: “Daha iyisi ve güzeli nasıl yazılabilir düşüncesini yitiren sanatçı geleceğe kalamaz.” diye bir röportajda belirtmiş.

B) Tarihçiler “Eskiden ne oldu, bundan sonra ne olacak?” sorusuna yanıt aramaya çalışırlar.

C) Ünlü bir eleştirmen dünkü yazısında görsel sanatların gittikçe nitelik kaybettiğini yine ifade etmiş.

D) Tarihi askerler ve politikacılar yapar, tarihçiler de yazar, derdi ünlü bir düşünür.

E) Sanatçılar gerçeğe her zaman bağlı kalmalıdır, düşüncesinin doğru olduğuna inanıyorum.

 

10. (I) “Oynar gemileyin tenim / Kaynar denizleyin canım” beytindeki şiiri öğrenciye sezdirebilir ve sevdirebilirsek, nazım tekniğini öğrenmek yarı yarıya kolaylaşır. (II) Usta bir öğretici bu iki dize aracılığıyla, ilk ağızdan hece ölçüsünün sekizli kalıbını ve yarım kafiyenin ne olduğunu kolayca öğretebilir. (III) Ayrıca “leyin” ekinin eskiden “gibi” anlamında da kullanıldığını, günümüzde ise sadece zaman bildiren bir ek (sabahleyin, geceleyin gibi) olduğunu anlatır. (IV) Bu bahane ile genel dilde ve edebiyatta sık sık başvurulan benzetme (teşbih) sanatı üzerinde durabilir. (V) İşte “Örneklerle Edebiyat Bilgileri” adlı kitabımıza bu nitelikte örnekler almaya çalıştık.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi söz konusu dizelerin öğrenciye vereceği bilgilerle ilgili değildir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

11. (I) “Yaşlılık, gençlik” gibi kavramlar üzerinde düşünürken, Cicero’nun “Yaşlılık” adlı eserini değerlendirmemek, gözden uzak tutmak büyük bir yanılgı olur. (II) Orhan Hançerlioğlu “Mutluluk Düşüncesi” adlı kitabında Cicero’nun yaşlılık konusundaki görüşlerinden söz etmektedir. (III) Hemen her düşünüre, geniş kültüründe bir yer ayıran Hançerlioğlu, Cicero’yu da düşüncelerindeki çağdaşlık yönünden değerlendirmektedir. (IV) Hançerlioğlu’na göre, Cicero, gençliğin yok oluşunu, çalışmaktan uzaklaşmak, bedensel çöküntü, ölüme yakınlık gibi etkenlere bağlıyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri öznel bir yargı içerir?

A) I. ve II.   B) I. ve III.   C) I. ve IV.   D) II. ve III.   E) II. ve IV.

 

CEVAP ANAHTARI

1-D  2-E  3-A  4-E  5-B  6-A  7-E  8-E  9-C  10-E  11-B