Sözcükte Anlam Test-4

 

1. Aşağıdaki dizelerin/cümlelerin hangisinde “yaman” sözcüğü diğerlerinden farklı bir anlamda kullanılmıştır?

A) Sarsılıyor İstanbul yedi tepe

Yaman esmiş Dolmabahçe’de rüzgâr

B) Yaman çalacak o çalmayası saat yaman.

Geçmiş ola bir kez yumuldu mu gözlerin.

C) Namluna dayanır yola dalarsın.

Duruşun, bakışın yaman be Ali!

D) Yunanlılar, Eskişehir’de o yaman darbeyi yiyince afalladılar.

E) Hayvanları kurak öldürür, kışın adı yamandır.

 

2. I. Hangi eşikte, hangi akşamda uyudun?

II. Ayrıldı yan yana yürüyen gölgelerimiz

III. Hangi aydınlık uyuttu seni bugün

IV. Nasıl taş taş ördüm ben duvarları

V. Bu yalnızlığı dört bir yanımda buldum.

Numaralanmış dizelerin hangisinde anlatımda soyut anlamlı sözcükten yararlanılmıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

3. Aşağıdaki dizelerin/cümlelerin hangisinde, “taşımak” sözcüğü gerçek anlamında kullanılmıştır?

A) Senin de destanını okuyalım ezberden

Haberin yok gibidir taşıdığın değerden

B) Taşımış harcını gazileri, serdarıyla (komutan)

Taşı yenmiş nice bin işçisi, mimariyle

C) Namus duygusu taşımayanlar, vatan duygusu da taşımazlar.

D) Ben bu rengi taşırım her zaman can köşemde

Yeşilde ne arar da bulamaz insanoğlu?

E) Babamı, annemi yıllarca başımda taşıdım.

 

4. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde “yolculuk” sözcüğü “çeşitli yerlere gidip gelme, gezi, seyahat, sefer” anlamı dışında kullanılmıştır?

A) Gezdim dağlar başında

Doymadım yolculuğa

B) Bana da yolculuk göründüğü gün

Bulunur tabutumu taşıyan dost

C) Güç bela bir bilet aldım gişeden

Yolculuk başladı Haydarpaşa’dan

D) Su çekilmiş gibi, rüya oldu

Attılar yolculuğun yorgunluğunu

E) Ey ufuklar! diyorum

Yolculuk var yarına

 

5. Aşağıdaki cümlelerin/ikili dizelerin hangisinde, “salmak” sözcüğü “Beni dertli ettin saldın dağlara/Hiç gelip sormadın halimi felek” dizelerindeki ile aynı anlamda kullanılmıştır?

A) Çorbanın suyu kaynayınca, pirincini sal.

B) Garip Mecnun gibi saldın çöllere

Sen düşürdün beni dilden dillere

C) Yarına salma fakirin kârın

Ne bilirsin nice olursun yarın

D) Bir adım daha atmıştım.

Ki bir kahkaha saldı

E) Aya haber sal, çıksın bu gece

Görünsün şöyle gönlümce

 

6. Aşağıdaki cümlelerin/dizelerin hangisinde “pişirmek” sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?

A) Dedim: Seramik pişiriyorlar.

Dedi: Çiğ yenmez mi?

B) İhtiyar kadın evi temizliyor, yemek pişiriyordu.

C) Sabah erken kalktım sütü pişirdim

Sütün kaymağını yere taşırdım.

D) Taş kırmak da gelir elimizden

Yemek pişirmek de

E) Sözü söylemeden pişir

Çiğnemeyen çiğnemesin.

 

7. I. Aşklar uçup gitmiş olmalı

Halay çeken kızlar gibi kol kola

II. Evvel sen de yücelerden uçardın

Şimdi enginlere indin mi gönül

III. Turnalar dizi dizi

Uçun geldiğim yere

IV. Sesler kokular renk olarak estiği günde

Uçsun dağılan saçların omzunda, yüzünde

Yukarıdaki ikili dizelerin hangi ikisinde, “uçmak” sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır?

A) I. ile II.   B) II. ile IV.   C) III. ile IV.   D) I. ile IV.   E) II. ile III.

 

8. I. Yüzüne hasret kaldım anacığımın

(I)Herhalde beni bekleyenler var.

II. Selam olsun bizden güzel dünyaya

Bahçelerde (II)hâlâ güller açar mı?

III. Bende bu endişe ile rahat uyku yok.

(III)Hâlbuki kimsede tasa kaygı yok.

IV. (IV)Galiba dünyanın sonuna kaldık.

Gelin belli değil kız belli değil.

Yukarıdaki ikili dizelerde altı çizili sözcüklerden hangi ikisi yakın anlamlıdır?

A) I. II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) I. ile IV.   E) I. ile III.

 

9. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, “perde” sözcüğü farklı anlamda kullanılmıştır?

A) Bütün lambaları kapar gecede

Kapar perdeleri sabaha kadar

B) Dünya uyanıkken uyuyan gözdeki perde

Korkunç oluyor üç denizin aktığı yerde

C) Kımıldanır mahallenin daralan ruhu

Basma perdelerimde gün batarken

D) Sarmaşıklı odanın yeşil perdeleri var

Yeşil, doğan göz gibi baharın ortasında

E) Beni görüp perde ardına durursun

Kaçma dilber, kaçma varan kör değil.

 

10. I. Oturduğum yayla Akdeniz’e bakan yüksek bir sırtta idi.

II. Azığı sırtında, orak elinde

Taşlı tarlalarda gezindi anam

III. Kafa, göz, gövde, bacak, kol, çene, parmak, el, ayak

Boşanır, sırtlara, vadilere, sağnak sağnak

IV. Bir canlı izi varsa şu topraklarda, silinmez.

Ölsen seni sırtında, taşır toprağın altı

Yukarıdaki cümlelerin/dizelerin hangi ikisinde, “sırt” sözcüğü yakın anlamda kullanılmıştır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) I. ile III.   D) III. ile IV.   E) II. ile IV.

 

11. “Uyku” sözcüğünün aşağıdaki açıklamalarından hangisi, birlikte verilen örnek dizeye/cümleye uygun değildir?

A) Şuurun kaybolması ve organik faaliyetin azalmasıyla ortaya çıkan geçici dinlenme hali: Hasretim uykuya, ruhum sana hasret kalalı.

B) Tabiatta görülen sessizlik hali: Cümle ağaçlar uykusundan uyanmış.

C) Ölüm: Yaprak nasıl düşerse akıp kaybolan suya

Ruh öyle yollanır uyanılmaz bir uykuya

D) Gerçeği görmeme, cehalet bilgisizlik: İlk işimiz, halkı asırlarca süren uzun uykudan uyandırmaktır.

E) Rüya: Bir uykuyu cananla beraber uyuyanlar

Görmezler ufuklarda şafak söktüğü anı

 

12. Okur, Abdülhak Şinasi’nin (I)anımsamaları ile Ayverdi’nin anımsamaları arasındaki farklılığı kolaylıkla (II)saptayabilir. Ayverdi (III)sorunu kültürel ve estetik bağlamda görmediğini toplumsal (IV)boyuta da sahip olduğunu (V)çağrıştırır sürekli.

Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangi ikisi yakın anlamlıdır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) IV. ile V.   E) I. ile V.

 

13. Klasik sanatkârlar (I)doğal olmayandan, (II)olağanüstü, (III)harikulâde, şaşırtıcı ve fantastik olandan uzak durmaya, (IV)sağduyulu olmaya ve (V)gerçeğe uymaya çalışmışlardır.

Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcüklerden hangi ikisi yakın anlamlıdır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) IV. ile V.   E) I. ile V.

 

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “patlamak” sözcüğü gerçek anlamıyla kullanılmıştır?

A) Birdenbire içinde bir sevinç patlaması oldu.

B) Adam çok sinirli, dokunsan patlayacak.

C) Bazen bomba patladıktan sonra da tehlike geçmez.

D) Sınıfta bir kahkaha patladı, öğrencilerin hepsi gülüyordu.

E) Harp patladı, askerlik yakama bindi.

 

15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, “sakin” sözcüğü “dinlendirici, gürültüsüz, huzur veren” anlamında kullanılmıştır?

A) Sakin, kibar ve daima dikkatli olan bir insandı.

B) Sakin bir odada tek başına değerli kitapları okuyordu.

C) Her zaman son derece sakin ve ölçülü bir hanımdı.

D) Kuru Kadı gölge kadar sakin bir halde duruyordu.

E) Subay sakin fakat mert bir tavırla cevap verdi.

 

16. I. Çağlayan dökülür yüksekten

Çeşmelerden su akar rengârenk

II. Soğuk sular akar dağda

Mor menevşe biter bağda

III. Fakat nedendir Yarab bu susuzluğumuz

Suyu gürül gürül akan çeşme başında

IV. Yaprak nasıl düşerse akıp kaybolan suya

Ruh da öyle yollanır uyanılmaz bir uykuya

V. Musikisinde bir taraftan din

Bir taraftan bütün hayat akmış.

Yukarıda numaralanmış dizelerin hangisinde, “akmak” sözcüğü diğerlerinden farklı bir anlamda kullanılmıştır.

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

17. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?

A) Mavi gözleri donuk yüzünün üstünde birdenbire değişiverdi.

B) O baltanla bu çürümüş ağaçları kes, yere seriver.

C) Nefesimizin buğuladığı camı zaman zaman elimle siliyordum.

D) Her geçildikçe basılmış ve düzelmişti bu toprak.

E) Kumandanı, otelin salonunu adımlarken gördük.

 

18. Bizi düşündüren, her zaman iki seçenekten birini tercih etmek oluyor. Peki, ortada iki seçenek olduğundan neden bu kadar eminiz? —- mecburi istikamet farklı kılıklara büründürülüyor ve iki ayrı seçenek olarak önümüze sürülüyordur.

Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Çünkü  B) Belki de   C) Buna rağmen   D) Ama   E) Buna karşılık

 

19. Gözlerini, ruhlarını, akıllarını gerçeğe yumarak koşuya devam edenlerin sayısı kendini koşunun dışına atanların sayısından daha fazladır.

Bu cümlede altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) İnsanın bazen bazı gerçekleri görememesi, anlayamaması

B) İnsanın, yaşamdaki gerçekleri görmüyormuş, anlamıyormuş gibi davranması

C) Gerçeklerin anlaşılmasının çok zor olması

D) Koşu yaparken insanın etrafındaki olayları kavrayamaması

E) Gerçekleri anlamaya, görmeye çalışmanın faydasız olması

 

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıt kavramlar bir arada kullanılmıştır?

A) Kocamış narın gövdesinin arkasına kadar koştular.

B) Bulutları görür görmez ağaçların altına girdiler.

C) Ne bir adım ileriye, ne bir adım geriye gidebiliyorlardı.

D) Üstlerinden koskocaman bir bulut ağır ağır geçti.

E) Ölüsünü leylekler göğün üstüne kadar götürmüşler.

 

21. (I)İskelenin ucuna oturup iki gün (II)kadınlarla birlikte (III)denize (IV)boş boş baktılar. (V)Yerlerinden usulca kalktılar.

Yukarıda numaralanmış sözlerden hangisi mecaz anlamda kullanılmıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

CEVAP ANAHTARI

1-C  2-E  3-B  4-B  5-B  6- E  7-A  8-D  9-B  10-C  11-E  12-E  13-B  14-C  15-B  16-E  17-A  18-B  19-B  20-C  21-D