1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde özne ile ilgili anlatım bozukluğu vardır?
A) Koridordan iki öğrenci çağırdı, kitapları taşımalarını istedi.
B) Seçil'in burada olduğunu biliyorum, ama henüz görüşemedim.
C) Cem Bey'in raporunu tam olarak anlayamadım, çok karışıktı.
D) Sabahtan akşama kadar bekledim, kimseyi göremedim.
E) Ömer'le yıllar sonra karşılaştık, ilk anda birbirimizi tanıyamadık.
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) Kimse, yaşamda acı olaylarla karşılaşmayı istemez.
B) Önerdiğiniz çalışma biçimlerinin hiçbiri akılcı değil.
C) Her insan, çocukken yaşadığı acı bir olayı unutamaz.
D) Kendisinin ve yakınlarının zor durumda kalmasını, kimse istemez.
E) Yaşlı şairi görebilmek için, hepimiz can atıyorduk.
3. (I) Sanatın geçmişi insanlığın geçmişi kadar eskidir. (II) İlk insanlardan bu yana, sanat değişik biçimlerde ortaya çıkmıştır. (III) Kimi zaman insanlar sanata yeni boyutlar kazandırmış, kimi zaman da sanat insanların yaşamını etkilemiştir. (IV) İnsanlar sanat konusunda bilinçlendikçe daha da gelişecek, önemi artacaktır. (V) Sanatın önemini anlayan toplumlardaki insanlar, daha mutlu olacaktır.
Numaralanmış cümlelerden hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4. "Sanatçıya değer verilmezse edebiyat ve sanatın toplumda önemi kalmaz; bir tür zevk ve eğlence aracı durumuna düşer."
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eşanlamlı sözcüklerin bir arada kullanılması
B) İkinci cümledeki nesne eksikliği
C) Dolaylı tümleç eksikliği
D) İkinci cümlede özne eksikliği
E) Gereksiz ilgi eki kullanımı
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde özne-yüklem uyumsuzluğu vardır?
A) Sığırcıklar çok yüksekten uçarak mayıs ayında bu bölgeye gelirler.
B) Kimi şiirler, her okunuşta ayrı bir anlam kazanır.
C) Bu ressamlar, satıp para kazanmak amacıyla resim yapmazlardı.
D) Çocukluğumuzda yaşadığımız güzelliklerin çoğu, şimdi kayboldu.
E) Ünlü şair ve annesi, otuz yıl boyunca bu konakta yaşadılar.
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) Ders boyunca, bir an olsun susmadan konuştu.
B) Kışın yağmuru, yazın güneş çerçeveleri oldukça çürütmüştü.
C) Takside gündüz Serkan, gece ise babası çalışıyordu.
D) Akşama kadar çalışmıştı, çok yorgundu.
E) Havalar iyice ısındığı için öğle saatlerinde çalışmak zor oluyor.
7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Nasıl gideceğimizi bilmiyorduk, bu yüzden hepimiz tedirgindik.
B) Yolculuk için önce çocuklar, sonra büyükler hazırlandılar.
C) Ankara'ya uçakla gittiğimiz için, ne ben ne de çocuklar yoruldular.
D) Yolculuğun böylesine rahat geçmesine herkes sevindi.
E) Ankara'da üç gün kaldık, yine uçakla geri döndük.
8. (I) Üsküdar'da oturduğumuz evin bahçesinde kocaman bir çınar ağacı vardı. (II) Bu ağacı bütün aile fertleri çok severdi. (III) Yaz günlerinde, evden çok çınarın gölgesinde otururduk. (IV) Sonbahara doğru zavallı ağaç acınacak bir duruma düşerdi. (V) Kasım sonunda ağacın bütün yaprakları döküldü, adeta çırçıplak kaldı.
Numaralanmış cümlelerden hangisinde özne ile ilgili bir anlatım bozukluğu vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bir şiir, okurun onu alıp okumasıyla tamamlanmış olur.
B) Gerçek sanatçı, yapıtlarında dili hiçbir zaman göz ardı etmeyen kişidir.
C) Diline sahip çıkmak ve geliştirmek sanatçının varlık nedenidir.
D) Okuduğu bir yapıtta kendi yaşantısından izler bulamayan okur, o yapıtı benimsemez.
E) Okuduğu bir yapıttan kendince sonuçlar çıkarabilen okur, eleştirel okumayı kavramıştır.
10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bilimin amacı insana hizmet etmek ve insan yaşamını kolaylaştırmak olmalıdır.
B) Bilimsel gelişmeler, insanların evreni ve doğayı anlamalarını kolaylaştırmıştır.
C) Bilim, gerçeğe ulaşmak için eldeki verilerden yararlanır ve aklın süzgecinden geçirir.
D) Bilimin ortaya koyduğu sonuçlar yeni gelişmelere göre değişebilir.
E) Her bilimsel yenilik, daha sonraki bir yeniliğin basamağıdır.
11. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde nesne ile ilgili anlatım bozukluğu vardır?
A) Orhan Veli ve arkadaşları ölçülü ve uyaklı şiirlerle şiire başladılar.
B) Bütün şiirlerinde dile önem verdi, yalınlık şiirinin en önemli niteliği oldu.
C) Şiirlerini önce devrinin edebiyat dergilerinde yayımladı, sonra kitap haline getirdi.
D) ilk şiirlerini yayımladığı zamandan beri ilgiyle izliyorum.
E) Son elli yılda hiçbir şairin yazdıkları, onun şiirleri kadar ilgi görmedi.
12. "Yayımlanacak programları bekleyin; yakında ekrana gelecek programlar için teşekkür etmek amacıyla arayacaksınız."
Bu cümledeki anlatım bozukluğu nasıl giderilir?
A) "için" yerine, "nedeniyle" getirilmeli.
B) "ekrana gelecek" yerine, "yayımlanacak" getirilmeli.
C) Yüklemden önce "kanalımızı" sözcüğü getirilmeli.
D) "teşekkür etmek amacıyla" yerine "teşekkür etmeye" getirilmeli.
E) Birinci cümlenin yüklemi olumsuz hâle getirilmeli.
13. Son olaylarla ilgili bildiklerimi anlatırsam Emrah üzülecek, anlatmazsam ben.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yan cümlecikte dolaylı tümleç eksikliği
B) Gereksiz sözcük kullanımı
C) Bir sözcüğün anlamına uygun kullanılmaması
D) Yüklem eksikliği
E) Yüklemin gelecek zaman kipiyle çekimlenmiş olması
14. "Zavallı çocuğa dokunmayın, artık rahat bırakın."
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu cümledekine benzer bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Amcasını çok seviyor ve derin bir saygı duyuyordu;
B) Kübra arkadaşlarına elinden geldiğince destek olur, hiç yalnız bırakmaz.
C) Dün hepsi hastaymış, dershaneye gelmediler.
D) Çocuğu aslında iyi tanıyordu, ama nasıl başa çıkacağını bilmiyordu.
E) Sanatçının 1945'li yıllarda doğduğunu söylüyorlar.
15. Aşağıdakilerden hangisinde nesne eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?
A) Sanatçı eserini yayımlamalı ve bir kenara çekilmelidir.
B) Eserlerinde toplumsal konulara yer veren sanatçı el üstünde tutulur.
C) Sanatçının iyisi ve kötüsü, zamanın sınavından sonra belli olur.
D) Eleştirmenin tek görevi sanat eserini eleştirip değerlendirmek olmalıdır.
E) Anlatımda nasıl bir yol izleyeceğine romancı karar verir ve yine kendisi uygular.
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Herkes isteklerini bildirmeli ve hakkını aramalıdır.
B) Birkaç kelime daha söyleyince, oturanlardan biri sözünü kesti.
C) Sözümüzde durduk, kimseyi rahatsız etmedik.
D) Her hafta şikayetlerinizi bize yazın ya da telefonla arayın.
E) Doktor, hastanın yanına geldi, nabzını tuttu.
CEVAP ANAHTARI
1-C 2-C 3-D 4-D 5-A 6-B 7-C 8-E 9-C 10-C 11-D 12-C 13-D 14-B 15-E 16-D