Celal Sahir Erozan (1883 – 1935)

Hayatı

Celâl Sahir, 29 Eylül 1883’te İstanbul’da doğmuş, 16 Kasım 1935’te İstanbul’da ölmüştür.

Sanatı ve Şiirleri

Celâl Sahir, Servet-i Fünûn’un en genç şairlerindendir. Sanat hayati; “Edebiyat-ı Ce­dide Dönemi”, “Fecr-i Âtî Şiirleri”, “Türkçülük Dönemi” ve “Cumhuriyet Sonrası” olmak üzere dört evreye ayrılabilir.

Şiir yazmaya 14 yaşında başlayan Sahir, ilk şiirlerini, İrtikâ, Musavver Fen ve Edep, Pul, Lisan, Mecmua-i Edebiye, Gülşen-i Edep gibi dergilerde yayımladı. Da­ ha sonra Servet-i Fünûn dergisine geçti. Bu dönemdeki şiirlerinde, bütünüyle bi­reyci bir sanat anlayışına uymuş, sanat için sanat ilkesine bağlı kalmış, kadın, aşk, tabiat, hüzün ve melâl, gerçekten kaçıp hayale sığınma, ölüm gibi temaları işlemiş­tir. Şiirlerinde en çok kadın ve aşk temine yer veren Celâl Sahir, edebiyatımızda da bir “kadın şairi” olarak tanınır. Kadının şiirindeki yeri ve önemini; “Kadınlar olma­sa öksüz kalırdı eş’ârım” dizesinde ifade eder. Tabiat, şiirlerinde, diğer Edebiyat-ı Cedîde şairlerinde sıkça görülen akşam ve gece manzaraları dikkati çeker. Beyaz Gölgeler’deki “Leyâl-i Sâhiriyyet” başlığı altındaki şiirler bu türdendir. Dili diğer Edebiyat-ı Cedide şairlerine göre daha sade olan Sahir, Tevfik Fikret ve Cenap gi­bi şairlerin gölgesinde kalmış, Edebiyat-ı Cedîde içinde bu nedenle fazla öne çıka­mamıştır. Şair Edebiyat-ı Cedîde döneminde kaleme aldığı şiirlerini Beyaz Gölgeler (1909) adlı kitabında toplamıştır.

Şair, 1908’den sonra Fecr-i Âtî topluluğuna katılmış, ardından Millî Edebiyat anlayışını benimsemiş, ‘Yeni Lisan’ hareketini desteklemiş, Türkçü düşünceyi sa­vunmuş, bu anlayış doğrultusunda Mehmet Emin’in etkisinde, sade bir dille ve hece vezniyle manzumeler yazmıştır. Birinci Dünya Savaşı’nm çıkması üzerine vatan temini işleyen “Gönüllü Türküsü”, “Kafkas Türküsü”, “Köyde Kalanın Tür­küsü” gibi şiirler kaleme almış, bunlarda Halk şiirinin deyiş ve biçim özellikleri­ne yaklaşmıştır.

Eserleri

Beyaz Gölgeler (1909), Buhran (1909), Siyah Kitap (1912). Şairin bunların dışında İstanbul İçin Mebus Namzetlerim, Kardeş Sesi, Müntehap Çocuk Şiirleri gibi eser­leri bulunmaktadır.

Beyaz Gölgeler: Celâl Sahir’in şiir kitabı. Kitapta şairin 1898-1900 yılları arasında yazdığı ve büyük bir bölümü Servet-i Fünûn dergisinde yayımlanmış 93 şiir vardır. Eser, “Beyaz Gölgeler”, “Leyâl-i Sâhiriyyet”, “Hediye-i Bîdâr”, “Gözler”, “Onlara”, “Sarı, Eflâtun, Siyah” başlıklarıyla altı bölüme ayrılmıştır. Bu şiirlerin çoğunda aşk, tabiat ve hayal temaları işlenmiştir.