Cümle Anlamı ve Yorumu Test-1 1. (I) Küresel ısınma, insan tarafından atmosfere verilen gazların sera etkisi oluşturması sonucunda, dünya atmosferinin ve okyanusların ortalama sıcaklıklarında meydana gelen artıştır. (II) Bu artış, 50 yıldır saptanabilir duruma gelmiş ve önem kazanmıştır. (III) Dünya’nın atmosfere yakın yüzeyinin ortalama sıcaklığı 20. Yüzyılda 0,6 °C artmıştır. (IV) Bugün için bilim çevrelerinde küresel ısınma, atmosferdeki karbondioksit oranının artmasına bağlanmaktadır. (V) Çünkü karbondioksit oranındaki artış dünyanın yüzeyini ısıtmakta ve kutuplara yakın buzulların erimesine yol açmaktadır. Küresel ısınmanın ele alındığı bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümle tanımsal bir nitelik taşımaktadır. B) II. cümlede, belirli bir süredir tespit edilebildiğinden söz edilmektedir. C) III. cümlede, kesinlik söz konusudur. D) IV. cümlede, günümüz bilim adamlarının konuya bakış açısı ortaya konmuştur. E) V. cümlede, varsayımdan söz edilmektedir. 2. Aşağıdakilerin hangisinde, yazara ilişkin açıklamayla ayraç içinde verilen nitelik birbiriyle uyuşmamaktadır? A) Romanlarında okurlarını daha önce kimsenin gezdirmediği bahçelerde gezdirir, (yenilikçi) B) Yapıtlarındaki kahramanlar sayfalardan çıkıp okurla sohbet eder. (düşselliği önemseme) C) Bütün şiir kitaplarını birbirinden farklı bir dilsel düzenlemeyle ortaya koymuştur, (anlatımsal özgünlük) D) Anlatım akışını keserek kendi görüşlerini okurla paylaşır, (kişiliğini gizlememe) E) Yapıtlarında, yaşadığı çevredeki insanların sorunlarını yansıtır ve onlara yönelik çözümler sunar, (toplumsal gerçekçi) 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “neden-sonuç” ilişkisi yoktur? A) Kardeşi için her şeyi göze alabilirdi. B) Çocukları özlediği için geri gelmiş. C) Derse geç geldiği için konuyu anlayamadı. D) Onu göremeyeceği için beklemedi. E) Kar yağdığı için yollar kapanmış. 4. Aşağıdaki tanımlardan hangisi ayraç içinde verilen kavramla uyuşmamaktadır? A) Sanatçının yapıtını kaleme alırken izlediği anlatımsal yöntem, (biçem) B) Bir dizede vurgu, uzunluk veya ses özelliklerinin, durakların düzenli bir biçimde tekrarlanmasından doğan ses uygunluğu, (ritim) C) Yazın ve sanat yapıtlarında, bir bütünün ufak parçaları, (ayrıntı) D) Sözlü ve yazılı anlatımda, düşünce ve duyguları içe doğduğu gibi, yapaylıktan kaçınarak belirtme, (yoğunluk) E) Açık, süsten ve zorlamadan uzak, kolayca anlaşılabilen anlatım, (yalınlık) 5. Bir yapıtın başarısı, bizim dünyaya bakışımızı değiştirebilmesine bağlıdır. Aşağıdakilerden hangisi bu cümle ile anlamca aynı doğrultudadır? A) İyi bir yapıt, olaylara ayna tutmayı başarabilmelidir. B) İyi bir yapıt, dünyayı olduğundan farklı gösterebilmelidir. C) İyi bir yapıt, hayatı farklı bir anlayışla yeniden kavramamızı sağlamalıdır. D) İyi bir yapıt, insana bilmediği şeyleri öğretmelidir. E) İyi bir yapıt, okurlarının düşünce dünyasına seslenebilmelidir. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir istek söz konusu değildir? A) Ne olur bu geziye biz de katılalım. B) Şimdi bir çorba olsa da içsek. C) Bunları ona söylersen onu kızdırabilirsin. D) Bundan sonra okuldan çıkar çıkmaz benim yanıma geleceksin. E) Yıl sonunda biz de bir eğlence düzenlesek. 7. I. Toplumcu yazarın amacı insanların sorunlarına çözüm aramaktır. II. Toplumcu yazar, kalemini kinden çok, sevgi için kullanır. III. İnsan sevgisini sadece toplumcu yazarların tekelinde görmek yanlıştır. IV. Toplumcu yazar, eserlerinde düşmanlık ve nefrete değil, sevgiye yer verir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi ikisi anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV. 8. Şekilleri güzel olmayan yapıtlarda güzel fikirler olmadığı gibi, fikirleri güzel olmayan yapıtlarda da güzel şekiller yoktur. Bu cümleyle anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir? A) Güzel düşünceler ancak güzel biçimlerle anlatılabilir. B) Başarılı bir eser, biçimle düşüncenin kaynaşmasıyla ortaya çıkar. C) Her düşüncenin kendine göre bir anlatım biçimi vardır. D) Sıradan düşünceler bile, güzel şekillerle değer kazanabilir. E) Başarılı bir sanatçı eserin içeriğindeki eksiklikleri biçim güzelliğiyle giderebilir. 9. (I) Deneme, bir yazarın belli bir konuya ilişkin kişisel duygu ve düşüncelerini anlattığı yazılardır. (II) Bu türde ilk yazıları 16. yüzyılda Fransız yazar Montaigne yazmış ve “Essais (Denemeler)” adıyla yayımlamıştır. (III) Bu yazılarda edebiyat, sanat, insanlar, gelenekler, hatta gülünç olaylar gibi değişik konular ele alınabilir. (IV) Bir deneme için her zaman, okurun ilgisini çekecek ve denemeyi sonuna kadar okunmasını sağlayacak bir giriş cümlesi çok önemlidir. (V) Denemeyi okurken yazarla birlikte düşünsel yolculuğa çıkan okurun, sonunda düş kırıklığına uğramaması, deneme yazarı açısından dikkat edilmesi gereken bir noktadır. Denemenin ele alındığı bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede kişisel görüşe yer verilmiştir. B) II. cümle, nesnel bir nitelik taşımaktadır. C) III. cümlede, içeriğinin neler olabileceğinden söz edilmektedir. D) IV. cümlede, giriş cümlesinin önemi vurgulanmaktadır. E) V. cümlede, deneme yazarının dikkat etme zorunluluğunun olduğu bir konuya değinilmektedir. 10. Bir eleştirmen ortaya konan tüm eserleri değerlendirmez, değerlendirilmeyi hak eden eserleri eleştirir; çünkü —-. Bu cümlenin, aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanması anlamca uygun değildir? A) eleştirmen, bir yapıtı eleştirdiği zaman o esere bir değer vermiş olur B) eleştirilen her yapıt, eleştirilmeye değer bulunduğu için eleştirilir C) eleştirilmeyi hak etmeyen bir yapıtı hiçbir eleştirmen değerlendirmek istemez D) eleştirmen gün yüzüne çıkmış her yapıt hakkında okuru bilgilendirmelidir E) eleştirmenin görevi, okunmaya değer yapıtları okura sunmaktır CEVAP ANAHTARI 1-E 2-B 3-A 4-D 5-C 6-C 7-D 8-B 9-A 10-D