Cümle Anlamı ve Yorumu Test-21

1. (I) Kültür eserleri, kullanılan sözcüklere bağlı olursa zorunlu olarak ana dile yabancı sözcükler girer. (II) Bunlar birike birike bir okyanus oluşturur. (III) Dünyada saf hiçbir ilim ve kültür dili yoktur. (IV) Bu bakımdan özleştirmecilik tarihin akışına ve kültüre aykırıdır. (V) Birçok dilcinin görüşü bu doğrultudadır.

Numaralanmış cümlelerin hangisinde bir “koşul” dan söz edilebilir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

2. (I) Bana, acı içinde bir insan olduğumu söyledi; orta yaşlı bir kadın. (II) Terk edilmiş bir ev gibi çaresizim. (III) Adeta dişlerimi söktü; saçlarımı tel tel kopardı, bedenimi, kara bir canavarın midesi için hazırladı. (IV) Kendimle mücadele ediyorum. (V) Kedinin fareyle oynadığı gibi oynuyor, benimle.

Numaralandırılmış cümlelerin hangisinde duygular “somutlaştırılarak” verilmemiştir?

A) I. ve II.   B) I. ve IV.   C) II. ve IV.   D) III. ve V.   E) IV. ve V.

 

3. (I) Divan edebiyatı, edebiyatla ilgilenen sanatçıların, üzerinde sıkça durduğu alanlardan biridir. (II) Kimi, bu edebiyatı gerçekten uzak, soyut, basmakalıp, dili ağır bir edebiyat olarak niteledi. (III) Kimi de bu edebiyata olan hayranlığını anlatmakla bitiremedi. (IV) Bu konuda söyleyeceğim tek şey, Divan edebiyatının iyisiyle, kötüsüyle bizim edebiyatımız olduğudur. (V) Övsek de yersek de söz konusu olan bizim edebiyatımız…

Bu parçada “kabullenme” anlamı kaçıncı cümleyle başlamıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

4. (I) Bir şiir kitabının 20 yıl sonra ikinci basımının yapılması büyük önem taşır. (II) İki yanı var bu önemin. (III) Birincisi şiirlerin çeyrek yüzyıla nasıl, ne ölçüde dayanabildiği, hangi yanlarının bugüne kaldığı; İkincisi 30 yıl sonra bir şairi değerlendirme olanağının elimize geçmiş olmasıdır. (IV) Bizde nedense kitapların ikinci baskıları hemen hemen hiç yapılmaz. (V) Bu yüzden de kitaplar birkaç yıl içinde antika niteliği kazanırlar.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “yakınma” söz konusudur?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

5. “Roman, yol boyunca gezdirilen bir aynadır.” cümlesine anlamca en uzak cümle aşağıdakilerden hangisidir?

A) Roman, hayatı göründüğü gibi yansıtır.

B) Roman, gerçekleri anlatır.

C) Roman, nesnel olanı nesnel biçimde ortaya koyar.

D) Her roman, hayattan bir kesit sunar.

E) Roman, hayatın yazardaki izlenimleridir.

 

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yargı gerekçesiyle verilmiştir?

A) Kara bahtım, kem talihim

Taşa bassam iz olur.

B) Ağustosta suya girsem

Balta kesmez buz olur.

C) On beşinde bir yâr sevsem

Yetmişinde kız olur

D) Sakın gelme yanıma

Görürlerse söz olur.

E) Benim gibi kulların

Baharları güz olur

 

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ikilem, insanı iki seçenekten birini izlemeye zorlayan tartışma” söz konusudur?

A) Diyelim ki çağırdığın arkadaşların yarısı toplantıya gelmedi.

B) Bu parayla istediğin elbiseyi alabilir misin?

C) Ne desem, aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık.

D) Bu ödülü almazsa yazmayı bırakır diye korkuyorum.

E) Faik Bey, ailesini kaybedince ortada kaldı.

 

8. (I) Ailenin en küçüğü bendim. (II) Güreşi çok severdim. (III) Güreş tutmadığım gün pek azdı. (IV) İlkokul son sınıfta okul takımına alındım. (V) İlk yarışmada tüm rakiplerimi eleyerek bölge birincisi oldum.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri “neden – sonuç” ilişkisiyle birbirine bağlıdır?

A) I. ve II.   B) I. ve III.   C) II. ve III.   D) II. ve IV.   E) IV. ve V.

 

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “amaç-sonuç” ilişkisi vardır?

A) Söylenenlere kulak tıkadığımdan bu felaketle karşılaştım.

B) Sorunlarıma çare bulsaydınız, şimdi burada olmayacaktım.

C) Sizi kurtarmak için gece gündüz çalıştım.

D) Parayı getirmeniz için size bir hafta süre veriyorum.

E) Başkalarını devreye sokarsanız, iş çıkmaza girer.

 

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘’kararlılık” söz konusu değildir?

A) Haksızlıklarla mücadeleye sonuna kadar devam edeceğim.

B) Neye mal olursa olsun, onu mutlaka görecekti.

C) Kardeşini gelecek yıl yanına alacak.

D) Hiç kimse, beni bu işten vazgeçiremez.

E) Bu konuda, kimse, beni yolumdan döndüremez.

 

11. “İnsanların istekleri basitse, kimse yoksul değildir.” cümlesine anlamca en yakın yargı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yoksulluk, hiç kimse için kader değildir.

B) İnsan ne denli çok şeye sahip olsa da bunlarla yetinmez.

C) Yoksulluğun ölçüsü insanların sahip olmadığı şeylerin çokluğudur.

D) Sahip olduğumuz şeylerle sahip olmak istediklerimiz arasındaki uçurum yoksulluğu belirler.

E) Yoksulluk, isteklerimizin gerçekleşebilir olmasıyla ilgilidir.

 

12. (I) Cümlelerde hareket ve akıcılık aranır. (II) Anlam bakımından doğru bile olsa, hareketli olmayan cümleleri okumak sıkıcıdır. (III) Çok sayıda sıfat kullanmak cümlede durgunluğa neden olur. (IV) Bunun yerine fiillere, bilhassa canlı fiillere yer verilirse cümle akıcılık kazanır. (V) İyi bir yazar, cümleler kurarken çeşitliliğe önem verir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “koşul” söz konusudur?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

13. Aşağıdaki dizelerin hangisinde eylemin oluşu bir “koşul”a bağlıdır?

A) Güzel ne güzel olmuşsun

Görülmeyi görülmeyi

B) Güzel ağlattı beni

Derde bağlattı beni

C) Bir güzelin hasretinden ahından

Tutuştu her yanım yandı ha yandı.

D) Ben güzele güzel demem

Güzel benim olmayınca

E) Ben güzelim diye böyle

Kurulma nazlım kurulma

 

14. (I) Boğazın yüksek bir tepesinden engin denizi seyrediyorum. (II) Sonsuz maviliğin ortasında küçük bir yelkenli, rüzgâra kapılmış yaprak gibi sürükleniyordu. (III) İçimde hüzün veren duygulardan kurtulmuştum. (IV) Bir mahşeri andıran şehrin gürültüsünden uzaklaşmıştım artık. (V) Gökyüzüne uzanan ince minarelerden yükselen sesin esiri olmuştum.

Numaralanmış cümlelerin hangilerinde gözlemler, “benzetme” yoluyla aktarılmıştır?

A) I. ve II.   B) II. ve III.   C) II. ve IV.   D) III. ve IV.   E) IV. ve V.

 

15. “Hiçbir varlığın geçmişini bilmeden yaşadığımız günlerdeki durumunu doğru değerlendirenleyiz” cümlesine anlamca en yakın cümle aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bir şeyi anlamak demek, onu kuşatan gerçekliği bilmek demektir.

B) Doğrulara gözlem, araştırma ve incelemeyle varılır.

C) Bir olgunun tarihsel gelişimini bilirsek o olgu hakkında gerçekçi düşüncelere ulaşabiliriz.

D) Varlıklara açıklama getirmek istiyorsak, onun diğer varlıklarla kurduğu ilişkiyi bilmemiz gerekir.

E) Belli bir düşünce sistemi, doğruluğunu somut olgularla kanıtlayabilmelidir.

 

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sanat yapıtına yönelik “olumsuz eleştiri” söz konusudur?

A) Bu film toplumsal gerçekliğimize ayna tutuyor.

B) Roman kişileri canlıymış gibi, evin içinde dolaşmaya başlıyorlar.

C) Cümleler bir ırmak gibi çağıldayarak akıyor.

D) Olayları, öznel bakış açısıyla yeniden yaratıyor.

E) Yazar, öykülerinde nedense insanlık dramından uzaklaşıyor.

 

17. “Yazdığı yazılar, söylediği şiirler ve yayımladığı denemeler birbirini bütünleyen ve birbiriyle çelişmeyen düşünceleri yansıtıyordu.” cümlesinde sanatçının hangi özelliği vurgulanmak istenmiştir?

A) Kişiliği ile yazdıklarının bir bütün oluşturduğu

B) Düşüncelerini eksiksiz anlattığı

C) Nasıl düşünüyorsa öyle yaşadığı

D) Düşüncelerinde tutarlı olduğu

E) Düşünce dünyasının tek yönlülüğü

 

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kaygı” söz konusudur?

A) Bu işin bu kadar kısa sürede bitirildiğine inanamıyorum!

B) Bu kadar gecikmezdi, başına bir şey gelmiş olmasın.

C) Toplum, yapılan haksızlıklara karşı çok duyarsız.

D) Ne demek istediğimi anladınız sanıyorum.

E) Toplantıya ben de katılsam mı acaba…

 

19. (I) Şilte ve yorganlar tutuşmuş gibi vücudumu alevler içinde hissediyordum. (II) Yorganı attım ve yatağın içine oturdum. (III) İçimde büyük bir boşluk açıldı. (IV) Kalbimin çarpıntısından başka bir şuurum kalmamıştı. (V) Bu geniş boşluğu doldurmak için etrafa kulak verdim.

Numaralanmış cümlelerin hangisinde kişinin ruhsal durumuyla ilgili bir açıklamaya yer verilmemiştir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

20. “Kelimeler sedef kabuklarına benzer, içlerindeki uğultular; babaların, ataların, uğultusu ve onların nefesleridir.”

Aşağıdakilerden hangisi anlam bakımından bu cümleye en yakındır?

A) Kültürün en önemli parçası dildir.

B) Sözcükler sedef kabukları gibi değerlidir.

C) Dilini kaybeden milliyetini de kaybeder.

D) Milletlerin kültürleri dillerine yansımıştır.

E) Sözcükler, ses ve sözden bir bayraktır.

 

CEVAP ANAHTARI

1-A  2-B  3-D  4-D  5-E  6-D  7-C  8-C  9-C  10-C  11-E  12-D  13-D  14-C  15-C  16-E  17-D  18-B  19-B  20-D