Cümle Bilgisi Test-14

1. Aşağıdaki dizelerden hangisinde iki cümle vardır?

A) Tutuşurken ufuk uzakta yer yer, / Alçalan akşamla sular karardı.

B) Ağır bir kâbusu andıran gece, / Artırır ruhunun dinmez yasını.

C) Ve serper dalarken şehir uykuya, / Sonsuz güllerinin rayihasını.

D) Senin gözlerin açık, herkes uykuda, / Rüzgârla titrerken karanlık çamlar.

E) O zaman birleşip dertli sazında / İnilder teselli bulmaz kederin.

 

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde özne ortaktır?

A) Herkes çok yorulmuştu; dün akşamdan beri yoldaydık.

B) Antik kent, MÖ 500-450 yıllarında kurulmuş, şimdi ise harabe durumunda.

C) Turun son günü bizim grup harabeleri gezdi, diğer gruptakiler alışverişe çıktılar.

D) Kapadokya gezisi iptal edilmiş; biz de bu sabah öğrendik.

E) Cuma günü okullar tatilmiş; üç günlüğüne bir yere gidebiliriz.

 

3. Bekçisiyim bu serin

Ve siyah gecelerin.

Aşağıdakilerden hangisi yüklemi ve öğe dizilişi yönüyle bu dizelerin oluşturduğu cümle ile özdeştir?

A) Korku bilmez ölümden / Her gün yeniden ölen.

B) Bir bade gibi neden / Biteyim bir içimde?

C) Ne aşkım ne emelim… / Soluk bir karanfilim.

D) Ben gurbette değilim, / Gurbet benim içimde.

E) Gurbetten daha derin / Bir yara yok içimde.

 

4. Bir, o göklerin altından geçelim; bir, tekerlekler istediğimiz yere dönsün. O zaman hiçbir şeyin kalmayacak. Beklediğimize değdi diyeceksin. Onca beklemenin, onca özlemin yoğunluğuyla kollarını açıp sarmaya çalışacaksın yeryüzünü.

Bu parçada aşağıdaki cümle çeşitlerinden hangisinin örneği yoktur?

A) Olumsuz cümle    

B) İsim (ad) cümlesi

C) Fiil (eylem) cümlesi          

D) Devrik cümle

E) Kurallı cümle

 

5. Aşağıdakilerden hangisinde isim fiille oluşturulmuş yan cümlecik zarf tümlecinde yer almıştır?

A) Birbirine yaslanmış ahşap evlerin / Kapıları açılacaktır.

B) Karanlığın suları bekleyişi gibi / Sakin ve sessiz bekliyor.

C) Tahtabacaklı Kaptan'ın / Bacağını kestirdiği sabahın türküsüdür.

D) Bir ateşböceği ile bir an aydınlanan, / Korkmayan yüzünü hatırlıyorum.

E) Sanki eğilmiş geceleri sulara / Tenhada ağlayan bir nar ağacı

 

6. Benim bu adamlara laf anlatacak halim mi var?

Bu cümle ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?

A) Yapıca olumlu, anlamca olumsuz fiil cümlesi.

B) Yapıca ve anlamca olumsuz isim cümlesi.

C) Yapıca ve anlamca olumlu isim cümlesi.

D) Yapıca ve anlamca olumlu fiil cümlesi.

E) Yapıca olumlu, anlamca olumsuz isim cümlesi.

 

7. Aşağıdaki sıralı cümlelerden hangisinde öğe ortaklığı vardır?

A) Herkes beni unutmuştu, ben kimseyi unutmamıştım.

B) Kalemimde mürekkep kalmıyor, insanlar beni görmüyorlar.

C) Aklımdan sen geçiyorsun, bir bulut gibi geçiyorsun.

D) Onlar, beni terk etmişlerdi; yalnız kalmıştım.

E) Gece inmişti, takım takım yıldızlar gözüküyordu.

 

8. (I) Karşı derenin yamacında beliren karartının, fıstık toplamaya giden bir köylü olduğunu anlıyorum. (II) Eşeği üzerinde türkü söyleyerek, doğanın ezgisine o da katılıyor. (III) Kumrular, serçeler bazen de denizden kopup gelen martı çığlıkları rüzgârın uğultusuyla güze! bir melodi oluşturuyor, gökyüzünde. (IV) Temiz havanın da etkisiyle bu müzik coşku veriyor bana. (V) Yürüdükçe açıldığımı hissediyorum.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi yapısı bakımından ötekilerden farklıdır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

9. (I) Lizbon'un "İki Çember" denilen yerinden geçiyoruz. (II) Sağda gecekondu bölgesi, solda apartmanlar var. (III) Pejo-Tagus nehri, şehri ikiye bölüyor. (IV) Biraz sonra bir feribota bineceğiz karşıdaki adaya geçmek için. (V) Nehrin üzerine yapılmış çok görkemli bir köprünün altından geçeceğiz.

Bu parçadaki cümlelerden hangisi öğelerinin dizilişine göre farklıdır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

10. Gözlerim, umut ve sevinç dolarak, demin size sözünü ettiğim oynanmayan tiyatroya, yıl geçtikçe sayıları artan ve yakında bir sahne bulacaklarını umduğum o piyeslere çevriliyor.

Bu cümlede kaç yan cümlecik vardır?

A) 3   B) 4   C) 5   D) 6   E) 7

 

11. I. Şu sonsuz mavilikte var mıydı onun eşi?

II. Kim söndürebilir o muhteşem güneşi?

III. Göklerin ortasında ne pervasız yükseldi.

IV. Bu gelen bir yuvasız kuş gibi pervasızdı.

V. Irmaklar çağlayanlar rengârenk akıyordu.

Numaralanmış dizelerden hangi ikisi yüklemine göre isim cümlesidir?

A) I. ve II.   B) II. ve IV.   C) I. ve IV.   D) III. ve V.   E) II. ve V.

 

12. Aşağıdaki dizelerin hangisi, yapısına göre basit, sözdizimine göre devrik fiil cümlesidir?

A) Çocuklar içindir bu gök mavisi türkü.

B) Ben en güzel günleri onlarda görüyorum.

C) Onlarla gelecek kardeş dünyaya selam gönderiyorum.

D) Güneşli bahçeleridir onlar, büyüyen ağaçların.

E) Bütün insanlık dinlenir o gölgelerde belki yarın.

 

13. Bir an önce eve gitmek istiyordu; eşyalarını yerleştirecekti bugün.

Bu cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Bileşik fiil kullanılmıştır.

B) Yan cümlecik kullanılmıştır.

C) Olumlu-bileşik cümledir.

D) Öğe ortaklığı vardır.

E) Her iki yüklem de fiildir.

 

14. Aşağıdaki dizelerden hangisi yüklemine göre isim (ad) cümlesidir?

A) Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul!

B) Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer

C) Ömrüm oldukça gönül tahtıma keyfince kurul

D) Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer

E) Gönlüm bu sevincin helecanıyla kanatlı.

 

15. Bilgi bahçesinin gülü

Bir çiçektir öğrenciler.

Gönülleri sevgi dolu

Bir çiçektir öğrenciler.

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İyelik eki almış üç sözcük vardır.

B) "Gönülleri" sözcüğü çoğul eki ve belirtme hali eki almıştır.

C) Somut ve soyut adlar vardır.

D) Yalın halde kullanılmış adlar vardır.

E) Fiil soylu sözcük kullanılmıştır.

 

16. Aşağıdaki dizelerden hangisinde "çoğul, iyelik ve hal eki"nin birlikte yer aldığı sözcük vardır?

A) Bana, nemli bakışlarla veda edip gideceksin.

B) Gün gelecek uzaklarda unutmuştur diyeceksin.

C) Sayfa sayfa mektuplarda bana neler yazacaksın?

D) Gözlerinde, beni her gün bulacaksın.

E) Hatıralar, beni sana unutturmaz biliyorsun.

 

CEVAP ANAHTARI

1-D  2-B  3-E  4-B  5-B  6-E  7-C  8-D  9-D  10-E  11-C  12-E  13-C  14-E  15-B  16-D