Cümle Bilgisi Test-3

1. (I) İçime bir büyük kuvvet dolmuştu. (II) Elimi kolumu sallaya sallaya istasyona geldim. (III) Ankara treninin yemekli vagonuna bindim. (IV) Yunanlı subayların gözünün önünde oldu bütün bunlar. (V) O insan kalabalığı içinde beni görmediler.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangisi "yapıca" diğerlerinden farklıdır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

2. Haziran yağmurları birdenbire kesilmiş; yaz, rüzgârsız, ağır ve kasvetli iskelenin, denizin üstüne çöküvermişti.

Yukarıdaki cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Özneleri ortak sıralı bağımlı cümledir

B) İkinci yüklem, kurallı birleşik eylemdir.

C) "ve" bağlacı iki sıfatı bağlamıştır.

D) Birden çok türemiş sözcüğe yer verilmiştir.

E) İkinci yüklem birleşik zamanlı eylemdir.

 

3. Aşağıdakilerden hangisi yüklemine göre diğerlerinden farklı bir cümledir?

A) Öğretmenlerimiz hepsi birbirinden kıymetli insanlardı.

B) Karşılıklı sevgi ve saygı içinde ne kadar mesuttuk.

C) Büyük bir dikkat ve gayretle derslere sarılmıştık.

D) En güzel rüyamız, en büyük ülkümüz buydu.

E) O zamanlar, şimdikilerle kıyaslanamayacak kadar okumaya hevesliydik.

 

4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yan cümlecik, temel cümleciğin nesnesi durumundadır?

A) Annem, benim bir okula gitmemi çok istiyordu.

B) Ben, bu işlerde bir taş parçası kadar kabiliyetsizdim.

C) Rıhtıma ayak basınca, eğilip İstanbul toprağını öptüm.

D) İstanbul Boğazı'na gelince biraz kendimize geldik.

E) Kızıldeniz'le Akdeniz'i birleştirmek fikri çok eskidir.

 

5. Aşağıdakilerden hangisi yapıca diğerlerinden farklı bir cümledir?

A) Bu çok geniş, bakımsız bir bahçe ortasında kocaman bir köşktür.

B) Rahmetli babacığım bana kucak dolusu kitap getirirdi.

C) Babamın ağırbaşlılığından bu tarz bir hareket bekleyemezdim.

D) Geceleri ben çeviri romanları okurdum, babam da dinlerdi.

E) Selamiçeşme'de bir akraba köşkünde birkaç gün misafir kaldık.

 

6. Bir gün, hiç unutmam, bir ziyaretten eve dönüşümüzde, ikinci katı üçüncü kata bağlayan merdivenin her basamağında bir kitap bulunduğunu görmüş, bu büyük sürpriz karşısında sevinçten deliye dönmüştüm.

Yukarıdaki cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) "hiç unutmam" bir ara cümledir.

B) "bağlayan ve bulunduğu" sözcükleri eylemsidir.

C) Yapıca basit bir cümledir.

D) Temel yüklem anlamca kaynaşmış birleşik eylemdir.

E) "Sevinçten" deki -den, eyleme nedensellik anlamı katmıştır.

 

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ara söz'e yer verilmiştir?

A) Bu genç kadının karşısında, onun dediklerini tekrarlayan küçük kız da -tahmin ettiğiniz gibi- bendim.

B) O zamanın şaşmaz geleneğine göre, dört yaş, dört ay, dört günlükken okumaya başlamıştım.

C) İnce yüzlü, ela gözlü, başı beyaz örtülü bir genç kadın masada oturuyordu.

D) Bir köşede yeşil bir çini sobanın içinde odunlar çatır çatır yanıyordu.

E) Horhor'daki küçük evimizin oturma odasında dedem, annem ve ben oturuyorduk. 

 

8. Aşağıdakilerden hangisi yüklemine göre diğerlerinden farklı bir cümledir?

A) Kaşıkadası bin bir sarnıçla doludur şimdi.

B) Ada'da bilhassa geceleyin koşmak tehlikelidir.

C) Bir korsan çocuğu kadar vahşi ve güzeldi.

D) Bazı geceler orada sabahladığımız da olurdu.

E) Ahırların on on beş adım ötesinde bir bahçıvan kulübesi vardı.

 

9. Don Juan, yeni görücülerin hayattayken ve kimliklerinin bilincindeyken üçüncü dikkate ulaşmak için gösterdikleri çabayı saygılı bir korkuyla ifade etti.

Yukarıdaki cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Yapıca birleşik eylem cümlesidir.

B) Birden fazla eylemsiye (fiilimsi) yer verilmiştir.

C) Söz dizimi özne – nesne – zarf tümleci – yüklem şeklindedir.

D) Zarf tümleci, sıfat tamlaması şeklinde oluşmuş.

E) Temel cümleciğin yüklemi, birleşik zamanlı bir eylemdir.

 

10. Aşağıdakilerden hangisi yüklemleri ortak sıralı bağımlı bir cümledir?

A) Binaların korunması ayrı, kurumların yaşamaları ayrı şeydir.

B) Binalar yanar, yıkılır; ama kurumlar nesilden nesile devam eder.

C) O zaman, o insanların kendi suretlerini çıkarmaya fazla meraklı olmadıklarını gördüm.

D) Bizde kaç ticari kurum, kaç matbaa, kitap evi bir asır öncesine gidebilir?

E) Tarihi korumaya fazla meraklı olmayan toplumumuzda 125 yıl önemli bir süredir.

 

11. Argon için, "dahi"nin özelliği, öldükten yirmi yıl sonra solaklara düşünceler ilham etmesidir.

Bu cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) "dahiliğin özelliği" belirtili ad tamlamasıdır.

B) "solaklara" adlaşmış sıfattır.

C) Yüklem birleşik eylemdir.

D) Yüklem birleşik zamanlı eylemdir.

E) "Sonra" bir belirteç (zarf)tir.

 

Simsiyah saçlarının zincirinde bağlıyım, düğümler kurdum

İçimdeki kurbanı seçtin, çöle sürdün, Mecnun eyledin

12. Yukarıdaki iki dizede, yargısı olan kaç cümle vardır?

A) 1   B) 2   C) 3   D) 4   E) 5

 

13. Aşağıdaki cümlelerden hangisi birleşik bir cümle değildir?

A) Arabayı toprak yolun kenarındaki gölgelikte durdurdum.

B) Ben kendime hâkim olup bağırmayı kestim.

C) O kente gitmek, bizi gizemli bir biçimde huzursuz etmemişti.

D) Hayatta aklıma gelmeyecek saçma sapan bir çelişkiye düşmüştüm.

E) Bugüne kadar o kentte durduğumu bile anımsamıyordum.

 

14. Gece, karanlığın yıldızlara ulaşmak için kurduğu bir köprüdür.

Yukarıdaki cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Yüklem ek-eylemin geniş zamanıyla çekimlenmiştir.

B) Hem ad-eylem, hem sıfat-fiile yer verilmiştir.

C) Birleşik, ad cümlesidir.

D) "Gece" sözcüğü nesne görevinde kullanılmıştır.

E) İki öğeli bir cümledir.

 

15. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yan cümlecik, temel cümleciğin öznesi görevindedir?

A) Kapıyı kapatmadan ayakta duruyordu.

B) Dördüncü kata çıkınca, masasını gördü.

C) Anahtarlardan denediği ikincisi, kapıyı açtı.

D) Başını kaldırmadan karşıda görünen pencereye baktı.

E) Geçenlerde okuduğu kitapta da böyle bir olay geçiyordu. 

 

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik, temel cümleciğin nesnesi görevinde kullanılmıştır?

A) Aradaki geçişlerin besleyici yanları olduğunu bilirim.

B) Yazmak için kalabalık mekânlar da ilgimi çeker.

C) Kalemden kaleme geçmek, keyifli bir deniz yolculuğudur.

D) Şiirin yüze çıkması değişik çağrışımlarla gerçekleşir.

E) Aşksız, tutkusuz yazı yazılabileceğine inanmıyorum.

 

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik, temel cümleciğin "belirtili nesnesi" görevindedir?

A) Buradaki bilmek, gerçek anlamında kullanılmıştı.

B) Ama ben, o kalıntıların orada olduğunu biliyorum.

C) Odanın dağınıklığını toplayamadığım, doğru değildi.

D) Böyle bir romanın tamamlanması, yıllarca sürebilirdi.

E) Benim açımdan çalışmak, insanı zorlayan bir şey değildi.

 

18. Divan şairleri, iki yabancı dili, Arapça ve Farsçayı, o dillerde eser yazacak kadar biliyorlardı.

Yukarıdaki cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Nesne açıklayıcısıyla verilmiştir.

B) Yüklem birleşik zamanlı bir eylemdir.

C) "Kadar" edatı cümleye "ölçü" anlamı katmıştır.

D) Cümlede belirtili ad tamlamasına yer ve-rilmiştir.

E) Cümlede sıfat tamlamasına yer verilmiştir.

 

19. İstanbul’a döndükten sonra babamın bu işi sıkı sıkı takip ettiğini, imtiyaz tam alınacağı sırada İngilizlerin Bağdat' a girdiğini, imtiyazın da bu yüzden alınamadığını biliyorum.

Yukarıdaki cümlede temel cümleciğin öğesi olan kaç tane yan cümlecik vardır?

A) 1   B) 2   C) 3   D) 4   E) 5

 

20. Aşağıdakilerden hangisi özneleri ortak bir sıralı bağımlı cümle değildir?

A) Bu davranışım, onların hesabına iyi olmuştur ama beni zaman zaman incitmiştir.

B) Eve taşındığımızın haftasında okullar açıldı; ben de sallana sallana okuluma gittim.

C) Selimiye Camii'nin avlusunda gözyaşlarımı tutamadım, sessiz sessiz ağladım.

D) Fırsat buldukça okuldan kaçar, Sultan Selim Camii'nin bahçesine sığınırdım.

E) Sene ortası olmadan onu almışlar, yerine yeni bir müdür atamışlardı.

 

21. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yüklemine göre diğerlerinden farklıdır?

A) Adam otuz-otuz beş yaşlarında yağız bir gençti.

B) Uzak kentlerin birinden geliyordu genç adam.

C) Babasının bir vasiyetini yerine getirecekti.

D) O, kentin ana kapılarından birinden giriyordu.

E) Kadın, duvarda bir akrebin yürüdüğünü gördü.

 

22. (I) Bir akrep bile olsa öldürmek ne çetin işti. (II) Evin harap bacasından, birkaç kez tencerenin içine akrep yavruları düşmüştü. (III) Farkına varmasa zehirlenecekti. (IV) Bacanın içine yuva yapmıştı akrepler. (V) Rahmetli sağ olsaydı bunlar olmazdı.

Numaralanmış cümlelerden hangi ikisi basit cümledir?

A) I. ve II.   B) II. ve III.   C) III. ve IV.   D) IV. ve V.   E) II. ve IV.

 

23. (I) Yaşlı kadın tekrar içeri döndü. (II) Penceredeki saksılarına su döktü. (III) Sıcaktan çiçeklerin yaprakları buruşmuştu. (IV) Biraz dinlenmek için bir mindere oturdu. (V) Sırtını duvara yasladı.

Numaralanmış cümlelerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

CEVAP ANAHTARI

1-B 2-A 3-C 4-A 5-D 6-C 7-A 8-D 9-E 10-A 11-D 12-E 13-A 14-D 15-C 16-A 17-B 18-D 19-C 20-B  21-A 22-E 23-D