Yakın Anlamlı Cümleler
Cümlede Anlatılmak İstenen Düşünce
Bu konuyla ilgili sorularda, bir cümlede anlatılmak istenenin veya cümleyi anlamca en yakın biçimde dile getiren yargının bulunması istenir. Bu tür sorularda dikkat edilecek nokta, verilen cümlede anlatılmak isteneni doğru bir biçimde tespit etmektir. Bunu yapmak için de cümledeki anahtar sözcüklerden yararlanmalıyız.
“İnsan, bazı şeyleri söylemeyi seçtiği için değil; onları belli bir biçimde söylemeyi seçtiği için ‘yazar’dır.”
Bu cümlede, “bazı şeyleri söyleme” sözüyle, konu; “belli bir biçimde söyleme” sözüyle, üslup kastedilmiştir. Bu sözlerden hareketle cümlede, bir insanı yazar yapan şeyin işlediği konunun değil, üslubunun olduğu anlatılmak istenmiştir. Dolayısıyla bu cümlenin yakın anlamlısını şöyle söyleyebiliriz:
“Bir yazarın neyi söylediğinden çok, nasıl söylediği önemlidir.” “Kimi şairler; zaman geçtikçe şiirlerinde, hep aynı düşüncelere ve hayallere yer verirler.”Bu cümlede, kimi şairlerin zamanla, şiirlerinde aynı düşünce ve hayalleri kullanarak özgünlüklerini yitirdikleri anlatılmaktadır. Dolayısıyla bu cümlenin yakın anlamlısını şöyle söyleyebiliriz:
“Bir süre sonra özgünlüklerini yitirerek kalıplaşan şairler de vardır.” “Çocuklara, güçlerini aşmayacak sorumluluklar yükleyerek onların kendilerine güvenmelerini sağlamak gerekir.”Bu cümlede, çocuklara, yapabilecekleri görevler verilerek onların özgüven sahibi olmalarını sağlamak gerektiği anlatılıyor. Bu cümle farklı biçimde şöyle söylenebilir:
“Yanlış yapacağı korkusuyla kendisine sürekli yardım edilen çocuklarda, çekingen, kendini kanıtlayamayan bir kişilik yapısı oluşur.”
Karşıt Anlamlı Cümleler
Anlam bakımından birbiriyle çelişen cümlelerdir. Bu tür sorularda, örnek cümlede anlatılmak istenene ters düşen cümlenin bulunması istenir.
“Bir yapıt değerlendirilirken, onun anlatımındaki başarı ölçü alınmalıdır.”
Bu cümlede, sanat yapıtının başarısı, anlatımının başarılı olmasına bağlanmıştır. Dolayısıyla bu cümlenin karşıtını şu şekilde söyleyebiliriz:
“Sanat yapıtı, sözcüklerin seçimine ve kullanılışına göre değil, verilmek istenen mesaja göre değerlendirilmelidir.” “Sanatçının işi, yaşamda gördüklerini kopya etmek değil, onları kendince yeniden şekillendirmektir.”Bu cümlede, sanatçının, gözlemlerini yapıtına değiştirerek aktarması gerektiği anlatılıyor. O halde bu cümleyle anlamca çelişen cümleyi şöyle dile getirebiliriz:
“Sanatçı, düş gücünü kullanmamalı, yaşananları yapıtlarına olduğu gibi aktarmalıdır.”
Cümle Tamamlama
Bitirilmemiş bir cümlenin, düşüncenin akışına göre anlamca uygun bir biçimde tamamlanmasıdır.
“Benim için sanat yapıtının en önemli özelliği, nasıl anlattığı değil, —-.
Bitirilmemiş bu cümleden, yapıtta anlatımın önemli olmadığı anlaşılmaktadır. Boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre, yapıtta önemli olan düşüncenin getirileceği, bunun da yapıtın konusu olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, düşüncenin akışına göre bu cümle şu şekilde tamamlanabilir:
“Benim için sanat yapıtının en önemli özelliği, nasıl anlattığı değil, ne anlattığıdır.” “Her sanat yapıtında, daha önce ortaya konan yapıtlardan izler vardır, bu nedenle —-.”Yarım bırakılmış bu cümleden, her sanat yapıtında, başka yapıtların, sanatçıların etkilerinin olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla bu cümle şu şekilde tamamlanabilir:
“Her sanat yapıtında, daha önce ortaya konan yapıtlardan izler vardır; bu nedenle hiçbir sanatçı, başkalarından etkilenmeden yapıt oluşturduğunu söyleyemez.”
Ayrıca Bkz. Cümlede Anlam Konu Testleri