1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “yalnız” sözcüğü hem edat hem de bağlaç görevinde kullanılmış izlenimini vermektedir?
A) Yalnız perilerin diyarından şarkılar getirirdi.
B) Kendisi ortada yok, ah, yalnız gölgesi var.
C) Yalnız yaşardı konak yavrusu eski evinde.
D) Sokakta yalnız dostlarını tanır, onlarla konuşurdu.
E) Her programında yalnız bir şiiri açıklardı.
2. Hâlbuki işte Mümtazla Nuran kendisine muhtaç olmadan birbirleriyle anlaşıyorlardı.
Bu cümlede ile (-le/-la) için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) İkisi de edattır
B) İkisi de bağlaçtır
C) I. edat, II. bağlaçtır
D) I. bağlaç, II. edattır
E) I. zarf, II. bağlaçtır
3. I. Ak gömlekle gözyaşımı silerim,
II. Şahin aşkınla deli olmuştur.
III. Kara taşla bıçağımı bilerim.
IV. Eşimle dostumla buluşamadım.
“İle (-le/-la) numaralanmış dizelerin hangi ikisinde aynı işlevde kullanılmıştır?
A) I. ile II. B) I. ile III. C) II. ve IV. D) III. ve IV. E) II. ile IIL
4. Gözü, zafer vadeden sanat eserlerinde Parlayan mükemmellik ateşiyle ışıldar.
Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Belirtisiz ad tamlamasına yer verilmiştir.
B) Sıfat – fiillere yer verilmiştir.
C) Birleşik sözcük kullanılmıştır.
D) “Gözü” ismin -i hal ekini almıştır.
E) “ile” edat görevinde kullanılmıştır.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde (ile -le/-la) diğerlerinden ayrı bir tür ve görevde kullanılmıştır?
A) Parayı, ondan nefret edermiş gibi öfkeyle harcarlar.
B) Hayatı, kırmızı pelerinleriyle kumların üstünde yaşarlar.
C) Çiçeklerle kan lekeleri yan yanadır kumların üstünde.
D) Güvenliğin, zevkle ve heyecanla yan yana düşmesi parçalar bizi.
E) Yaşamak, bir parçalanmayı başarıyla sürdürmek midir?
6. (I)Her çocuk (II)kendine imrendiği (III)için kaybolur
Üzerinden neşeyle uçuşur (IV)çocuksu yel
Şimdiye (V)kadar çıkmadı cehennemi içinde taşıyan
Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcükler tür bakımından eşleştirilirse, hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. (I)Yıllar ne (II)kadar meraklı (III)ayrılıklara
Şimdi çıksam, (IV)küçük parka (V)başka çocuklar gider.
Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcükler tür bakımından eşleştirilirse hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “edat” cümleye “çokluk” anlamı katmıştır?
A) Ah, kolum kanadım olsaydı eğer
Uçardım o güzel dağlara kadar.
B) Kim bilir yaşamak ne kadar güzel!
O sonsuz güneşin ışıklarında.
C) Haydi çabuk atla, durma, çekinme
Yelkenler rüzgârla canlanmış gibi.
D) Seni yalnız bir mucize götürür
O güzel, harika memleketine
E) Nehir ulaşmıyor asla denize kadar
Bir büyük çölde kayboluyor sular.
9. Aşağıdaki cümlelerin/dizelerin hangisinde “kadar” cümleye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır?
A) Cihan gönül kadar geniş değildir.
B) Sen rüyalarım kadar sâde, güzelsin
C) Ne kaldırımlar kadar seni anlayan olur
D) Ey gün kadar güzel çocuğum, uyu
E) Yalancının mumu yatsıya kadar yanar.
10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “ne… ne” bağlaç görevinde kullanılmamıştır?
A) Ve sakin ol, ne kapıl umuda ne de umutsuzluğa
B) Ne kışlar, ne yıkımlar, ne yokluklar tanıdım.
C) Ne yüzünü getirebiliyorum ne bakışlarını
D) Ne bir sözümü dinler, ne bir arzumu yapar.
E) Oraya ne bir yol, ne bir köprü var.
11. Ölmek kaderde var bize ürküntü vermiyor
Lâkin vatandan ayrılışın ıstırabı zor
Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır
Toprak, eğer uğrunda ölen varsa vatandır.
III. Bu vatandaş biraz ahşapla, biraz kerpiçten
Yapabilmiş bu güzellikleri birkaç hiçten
Bir saltanat sürer sanırsın beni
Ancak ben bir viranedeyim.
Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden hangi ikisi anlamca birbirine yakındır?
A) I. ile II. B) II. ile III. C) II. ile IV. D) I. ile IV. E) I. ile III.
12. Edatlar, ad soylu diğer sözcükler gibi ek-eylem alarak yüklem görevinde kullanılabilir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu duruma örnek bir kullanım vardır?
A) Gökler bir rüya gibi eğilmiş üstüme
B) Komşular etrafımda ailem gibidir.
C) Alsa buz gibi taşlar alnımdan bu ateşi
D) Vazgeç, dili neşter gibi kullanmaktan
E) Bir veda gibi her nefes, alışılmış kıyılardan geçer.
13. Ben ölürsem ölürüm bir şey değil
Ne olursa garip eşyama olur
Bir hayır sahibi çıkar mı dersin
Mektuplarımı iade edecek?
Ya kitaplarım, ya şiir defterim
Yanarım bakkal eline düşerse
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi, yukarıdaki dizelerde geçen “ya… ya” bağlacının anlamca yerini tutacak niteliktedir?
A) Madem ki B) Ne..ne C) Hele D) Oysa ki E) Veya
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat (ilgeç)’a yer verilmemiştir?
A) Babasından aldığı doğru düşünceleri uygulayabilmek için daha iyi fırsat olmazdı.
B) Ev sahiplerinin yardımı ile içeriye girdim ve sedire uzandım.
C) Gözleri yarı karanlıkta ateş parçası gibi parlıyordu.
D) Köyde bu yalnız yaşayış ne kadar sürdü bilmiyorum.
E) Bâki ve Nedim’in devrini, onların divanlarını okurken içten yaşarız.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bağlaç” iki özneyi bağlamıştır?
A) Çocuğun yüzü sapsarıydı ve terli alnına saçları yapışmıştı.
B) Istırap ve sıkıntı insanlara en önemli gerçekleri öğretir.
C) Şehrin pazar yerinde ve küçük bir dükkânda kasaplık yapıyordu.
D) İyiliğe, güzelliğe, doğruluğa ve aşka bütün kalbimle inandım.
E) Bir kız okulunda matematik öğretmeni ve müdür yardımcısıydım.
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, hem zarf hem edat türünü çağrıştıracak şekilde kullanılmıştır?
A) Gitme ey yolcu, beraber oturup ağlaşalım
B) Elemim bir yüreğin kârı değil, paylaşalım
C) Artık ey yolcu bırak ben yalnız ağlayayım
D) Bir güler çehre görüp güldüğü yoktur yüzümün
E) Bütün gün evde oturmak ne olsa pek hoştur.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ne… ne” bağlacı iki nesneyi bağlamıştır?
A) Onun ne dünü var artık ne bugünü.
B) Ne aklım kaldı benim, ne gönlüm.
C) Ne kararım kaldı benim, ne sabrım.
D) Ne lezzet kaldı bende, ne tat.
E) Ne bir gazel söyledim, ne şarkı, yokluğunda.
18. Erzurum halkı Aziziye Tabyaları’nı savunmak üzere savaşa katıldı.
Meram bağlarının tadını alabilmek için ona yerli hayatın içinden gitmek lâzımdır.
III. Öyleyse cehalet denilen yüz karasından Kurtulmaya azmetmeli baştanbaşa millet.
Zavallı Abdullah Efendi, onları bir vakitler ne kadar ciddiye almıştı.
Yukarıdaki cümlelerde altı çizili edatlar anlamca birbirine yakındır?
A) I. ile II. B) II. ile III. C) I. ile IV. D) III. ile IV. E) II. ile IV.
19. Edatlar kendilerine bağlı sözcüklerle cümlede sıfat ve zarf görevinde kullanılabilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gibi” edatı sıfat görevinde kullanılmıştır?
A) Artık, yeryüzü vahşi bir hayvan gibi saldırıyor üstüme.
B) Genç kadının dudakları siyah bir lâle gibi kapanmıştı.
C) Ağır sonbahar akşamlarında yağan karmaşa yağmuru gibisin.
D) Çocuk yağmur damlası gibi gözleriyle bakıyordu çevresine
E) Senin gibisini de kimse görmemiştir bu kentin sokaklarında.
20. Aşağıdaki dizelerin hangisinin sonuna ünlem (!) işareti gereksiz konulmuştur?
A) Dolaş da yırtıcı arslan kesil, behey miskini
B) Yaşım ilerledikçe daha çok anlıyorum
Ne büyük nimet olduğunu ah ey güzel günl
C) Çocuklar hıçkırır, anneler ağlar
Yaşlı gözlerinle kal anneciğimi
D) Ey yarım adalarım, açılan hür denize
Yelken bulamadımsa bayrak getirdim size!
E) Erzurum dağları duman dildedir
Başım yastıktadır, gözüm yoldadır!
21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ile (-le, -la)” sözcüğü diğerlerinden farklı bir tür ve görevde kullanılmıştır?
A) Artık çarşıda bu sofra örtüleri ile karşılaşmazsınız.
B) Pazar yeri şehrin doğal yapısıyla uyumlu değil.
C) Pirit madeni teleferikle limana taşınıyordu.
D) Suçla zevk arasında inanılmaz bir ilişki vardı.
E) Bu pazar orijinal görüntüsü ile herkesi büyülüyor.
22. Aşağıdaki dizelerin hangisinde edat yoktur?
A) Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar.
B) Üstümüzde deniz gibi bir gökyüzü var.
C) Ah, yazık ki bütün insanlık güneşsiz.
D) Çözmek mi istemiş o çetin düğümü?
E) Sınırım yok, taa sonsuzluğa kadar yürürüm.
23. Tam beni bu yolculuğa iten nedenlerden söz etmeye başlayacaktım ki birden Habib girdi odaya. Beni suçüstü yakalamayı umarcasına, sessizce, yalınayak yaklaştı.
Yukarıdaki parçada aşağıdaki sözcük türlerinden hangisi yoktur?
A) Zamir B) Sıfat C) Zarf D) Edat E) Bağlaç
24. Saat epeyce geç olmasına karşın bizim onurumuza büyük bir şölen vermek için ısrar etti.
Yukarıdaki cümlede altı çizili sözcük yerine aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) karşılık B) göre C) kadar D) için E) rağmen
25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç cümleleri bağlama göreviyle kullanılmıştır?
A) Bildiği ya da duyduğu şeylerle ilgili soru soru-yordu.
B) Senin için iyi olan başkaları için de iyidir.
C) Ona cevap vermek istiyordum ama elini kaldırdı.
D) Her yanda şerbetçiler ve vişne suyu satıcıları var.
E) Bir ara yanlarında başka yolcular da vardı.
CEVAP ANAHTARI
1-B 2-D 3-B 4-D 5-C 6-B 7-B 8-B 9-E 10-B 11-D 12-B 13-C 14-E 15-B 16-C 17-E 18-A 19-D 20-E 21-D 22-C 23-D 24-E 25-C
