Bakış Açısı
Bakış açısını şöyle tarif edebiliriz: Herhangi bir varlık, olay ve insan karşısında, sahip olduğumuz dünya görüşü, hayat tecrübesi, kültür, yaş, meslek, cinsiyet, ruh hali ve yere göre aldığımız algılama, idrak etme ve yargılama tavrıdır.
A. Hâkim Bakış Açılı Üçüncü Tekil (O) Anlatıcı (İlahi/Tanrısal bakış açısı):
Yaşanmış, yaşanan ve yaşanacak olan her şeyi bilir, görür ve duyar. Kahramanların gönlü veya kafasından geçenleri okumaya kadar uzanır. Anlatıcı, anlattığı olayların dışında durur, gören durumundadır. Üçüncü tekil şahıs ağzıyla konuşur. Yazarın dilini kullanır ve bu sebeple ona “yazar-anlatıcı” da denilir.
Zaman zaman okuyucu ile diyaloga girmekten, onlarla sohbet etmekten ve onlara yol göstermekten geri durmazlar.”Lafa nasıl başlayacağını düşünüyor ve…”
B. Kahraman Bakış Açılı Birinci Tekil (Ben) Anlatıcı:
Kahramanlardan birisidir. Bu anlatıcı, aynı zamanda olay örgüsünün bütün yükünü üstlenen asıl kahraman olabileceği gibi, daha da geri planda yer almış kahramanlardan biri de olabilir. Bir insanın sahip olduğu veya olabileceği bilme, görme, duyma, yaşama imkânları ile sınırlıdır.
Her zaman kendi yaşadıkları, bildikleri, duydukları ve hissettiklerini öne çıkarır. Kahraman anlatıcının söz konusu olduğu roman ve hikâyeler, çoğunlukla “otobiyografik” karakterlidir.
Kahraman anlatıcı, kendi dil ve üslubunu kullanır ve birinci tekil şahıs ağzıyla konuşur. Okuyucu ile daha sıcak, samimi ve inandırıcı bir diyalog kurmasıyla okuyucuya daha yakındır. Özellikle eserin hatıra defteri, günlük, mektup tarzında kaleme alınması, bu etkiyi daha çok güçlendirir.
“Çok çalışıyorum. Onlardan ziyade kendim için…”(Reşat Nuri Güntekin- Çalıkuşu)
Bu sıkıntıların başında “bakış açısı”ndaki sınırlılık gelir. Böyle bir anlatıcıyı tercih etmiş olan bir yazar, eserinin itibari dünyası çok büyük ölçüde tek bir kişinin yaşadıkları, bildikleri, gördükleri, yorumları ile sınırlandırmış olur ki, hâkim bakış açılı anlatıcıya göre, bu, çok daha geniş imkânların bir tarafa itilmesi anlamına gelir.
Bir başka sıkıntı, okuyucunun, anlatıcı ile yazar arasında ilişki kurma kolaycılığına zemin hazırlamasıdır. Pek çok okuyucu, hatta eleştirmen, ciddi bir araştırmaya lüzum görmeden eserdeki ben anlatıcı ile yazarı özdeşleştirmeye kalkışır.
C. Müşahit/Gözlemci Bakış Açılı (Ben veya O) Anlatıcı:
İtibarı dünyada olup bitenleri, sadece müşahede etmekle yetinir. İkinci aşamada da gözlemlerini adeta bir tarafsızlığı ile okuyucuya nakleder. Bir “yansıtıcı” konumundadır. Çok daha az bilgilidir. Onun bilme, görme, duyma yetenekleri geçmiş ve geleceğe uzanmadığı gibi, kahramanların ruh hallerine de yetişemez. Hem üçüncü tekil hem de birinci tekil olabilir. Anlatıcının bakış açısı sınırları ve anlattıkları karşısındaki tutumuna dikkat etmek zorundadır.
D. Çoğulcu Bakış Açısı ve Anlatıcıları:
Anlatıcılardan iki veya daha fazlasının aynı eserde kullanılması tarzıdır. Asıl çoğulcu bakış açısı, tek bir anlatıcının esas olduğu eserde, olay örgüsünde yer alan kahramanlardan birkaçının da bakış açılarına yer verilmesi biçiminde gerçekleştirilir. Bu tür bir tavır, (X) olayının okuyucuya takdimini daha çok inandırıcı hale getirecek ve okuyucuyu tek bir anlatıcının esiri olmaktan kurtaracaktır. Örneğin Oğuz Atay, Bir Bilim Adamının Romanı’nda çoğulcu bakış açısı yöntemi kullanılmıştır.
Eyvallah
Cevapları nerede?
2022’den selamlar.
Çok faydalı, sağolun.
Çok teşekürler çok işime yaradı.
O “mücahit”, “müşahit” bakış açısı olmayacak mıydı?
Bir hata olmuş düzelttik, ilginize teşekkürler.
Evet.
Müşahit olacaktır. Çünkü mücahit ‘cihat eden! anlamına gelir. Teşekkürler.
Aynen.
Müthiş işime yaradı herkese teşekkürler :)
Teşekkürler.
Sağolun.
Siz de olmazsanız ne yapardık, sağolun emeği geçen herkese. :)
Eyvallah kardeş.
Çok sağolun.
Sağolun da ama onlarla ilgili örnek olsaydı belki daha iyi olurdu.
Beğenemedin mi?
Çok teşekkür ederim.
Çok güzel olmuş.
Hiç de açıklayıcı değil :(
İnsan sağ olun der ya ayıp!
Fazla işime yaramadı ama çok iyi.
Çok iyi anladım.
Çok sağolun.
Çok teşekkürler.
Güzel olmuş.
Çok teşekkürler.
Çalıkuşu romanında anlatıcının bakış açısını yazarsanız çok memnun olurum. Teşekkürler.
Çok teşekkürler.
Çok teşekkür ederim eyvallah baya yardımı dokundu.
Kahraman bakış açısıyla ilgili metinler yazdım bu çıktı ama metin yok.
Bence yeterli olmuş.
Çok teşekkür ederim işime yaradı, hazırlayan kimse saygılar :D
Bence güzel olmuş.
Aynen!
Çok iyi.
Teşekkürler.
Teşekkürler.
Gerçekten liseliler için çok güzel bir site, emeğinize sağlık.
Ödevimde en iyi benimki oldu, herkese teşekkürler.
Sağolun iyi oldu.
Birkaç örnek olsa daha iyiydi.
Güzel.
Çok işime yaradı.
Lütfen soru da yazın teşekkürler.
Gerçekten çok güzel olmuş, yarın sınavım var bunları da soracak bilmiyordum öğrendim, inşallah sınavdan da yüksek alırım.
Emeği geçen herkese teşekkürler, Allah razı olsun.
Masallarda zihniyet bulunur mu? Rapunzel masalının zihniyeti nedir? Bakış açısı nedir?
Örnek de koysaydınız güzel olurdu.
Gerçekten işimi gördü, çok sağolun. Emeğinize saygılar.
Edebiyatta işime yaradı.
Elinize sağlık.
Çok teşekkür ederim işime yaradı fakat hiçbir şey anlamadım. İşime yaramasının nedeni yazacak olmam.
Derse yardımcı oldu.
Teşekkürler.
3.tekil bakış açısı yok mu?
Ona “Gözlemci figürün bakış açısı” diyoruz.
Teşekkürler.
Hocam iyi ki yazmışsınız, hem öğrenmiş hem de çalışmış oldum. Bizim resim hocası istemişti onu yazmış oldum. Size ne kadar çok teşekkür etsem o kadar az ellerinizden öperim.
Güzel.
Teşekkürler.
Teşekkürler.
Bizim edebiyat öğretmeni bize bu siteden fotokopi çektirip veriyor sonra okutup anlattırıyor. Yarın da sıra bende, bir ön hazırlık yapıyım dedim. Allah razı olsun, zaten edebiyat dersini çok seviyordum daha da çok sevdim şimdi :)
Ellerinize sağlık teşekkürler.
Teşekkürler ama daha kısa olsaydı daha iyi olurdu, yine de çok sağolun.
Çok sağolun ama örnek olsaydı daha iyi olurdu.
Aradığım yok.
Anlamıyorum bizlerden ders yapmamızı istiyorlar, ders için siteye giriyoruz oyun reklamı! Sonra da bu ülkede neden eğitim seviyesi düşük, neden çocuklar ders çalışmıyor? Oyun reklamı koyarsanız siteye böyle olur.
Sağolun.
Allah (c.c.) razı olsun
Çok iyi.
İyi olmuş.
Çok teşekkürler.
Bazı sitelerde 2, bazılarında 3, bunda da 4 tane bakış açısı var; hangisi doğru?
İyiymiş.
İyiymiş Allah razı olsun :)
Bakış açısı, kişinin olaylara nasıl yaklaştığıdır.
Örnek olmalıydı bence.
Eyvallah çok sağolun.
Çok sağolun.
teşekkürler :)
Hem çalışıyorum hem de kopya hazırlıyorum sizin site harika :D
Güzel.
Teşekkürler.
Sağolun işime yaradı.
Çok teşekkürler.
Örnek olsaydı daha iyi olurdu ama yine de elinize sağlık…
Teşekkürler.
Çok sağolun fakat biraz daha açıklayıcı yapsanız daha iyi olurdu.
Elinize sağlık ve bu bilgiyi kullanıyorum.
Örnek olsaydı daha güzel olurdu teşekkürler yine de…
Teşekkürler.
Okulda öğrenemediklerimiz :)
Bunun bakış açısını anlamadım, yardım ederseniz sevinirim. Teşekkürler.
Çok faydalı sınavda çıkacaktı zaten hazırlayanlara teşekkür ederim.
Çok işime yaradı.
Teşekkür ederim sağolasın.
Teşekkürler.
Süper ya sınavda yaradı işime :-)
Çok teşekkür ederim emeğinize sağlık :)
Bir metinde yazarın olaylara bakış açısı ne demek bilen var mı?
Arkadaşlar hemen hemen hep aynı hatayı gördüğüm için yazmak istedim: “sağ ol” kelimesinin doğru yazılışı böyledir. Yanlış yazımı ise “sağol” şeklindedir. Teşekkürler.
Ben 6.sınıfım ve hiçbir şey anlamadım ama Türkçe’m çok iyidir.
Teşekkürler.
Her şey çok güzel fakat gözlemci bakış açısına bir örnek yazsaydınız çok daha güzel olurdu :) Teşekkürler.
Harbiden ya.
İstediğim burada yok ama teşekkürler.
Çok sağ olun.
Çok güzel.
Çok teşekkür ederim.
Çok güzel.
Gerçekten muhteşem olmuş çok teşekkürler. YGS’ye girecek bir kurban olarak çok beğendim. Allah razı olsun.
Bence iyi olmuş ama keşke örnek verseydiniz daha iyi olurdu, yine de teşekkürler.
Ben 9.sınıftayım, öğretmen bizden bakış açılarının tespitini bir metninde istedi yardımcı olursanız sevinirim.
Örnek metin olsaydı daha iyi olurdu.
Çok teşekkürler.
İyiymiş ya beğendim çok güzel aynen öyle, örnek yok onları da koyun nasıl anlayacak bir insan örneklerle daha iyi anlaşılır.
Teşekkürler.
Teşekkürler.
Çok teşekkürler.
Teşekkür ederim.
Çok sağ olun harika bir şey!
Teşekkür ederim.
İşime yaradı teşekkürler :)
Güzel olmuş.
Çok işime yaradı teşekkürler.
Teşekkürler :)
Mükemmel.
Sayenizde 30 puanlık soruyu yapabildim teşekkürler.
Çok sağ olun.
Ben beğendiysem kesin güzeldir.
Ellerinize sağlık çok güzel olmuş.
Çok büyük bir mutluluk bilmediğin bir şeyi öğrenmek, çok teşekkürler iyi olmuş.
Allah razı olsun çok işime yaradı çok çok teşekkürler.
Bence çok güzel olmuş emeği geçen herkese teşekkür ederim. Sınavlarımdan yüksek not almama yardımcı oldu elinizi kolunuza yüreğinize sağlık.
Teşekkürler çok işime yaradı.
Müşahede ne demek?
Teşekkürler.
Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Nur Baba eseri hangi bakış açısıyla yazılmıştır?
Mert doğru söylemiş.
Emeğinize sağlık bir daha unutmam bu konuyu ben.
Teşekkürler.
Çok işe yaradı sağ olun.
Elinize sağlık.
Çok teşekkür ederim. Ellerinize sağlık :)
Çok işe yaradı sağ olun. Elinize sağlık. Çok teşekkür ederim.
Örnekler lazım çok eksik böyle kapsamlı iyi bir siteye yakıştıramadım açıkçası… Bir daha girmemek üzere görüşürüz.
Allah razı olsun çok işime yaradı, hem de özet şeklinde olması iyi. Kısa kısa anlatmış oldum.
Allah razı olsun, inşallah sınavdan yüksek alırım.
10 yıl önceki yorumları görmek değişik.