1. I. Bir sözün benzetme amacı güdülmeden başka bir sözcük yerine kullanılma sanatıdır.
II. Birden çok gerçek anlamı olan bir sözün yakın anlamını söyleyip uzak anlamını kastetme sanatıdır.
III. Belli bir duyguyu ve düşünceyi vurgulamak için sözü soru şeklinde söyleme sanatıdır.
IV. Bir anlam inceliği oluşturmak için bilinen bir durumu bilmezlikten gelme sanatıdır.
Yukarıdaki numaralı cümlelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisinin açıklaması yoktur?
A) Teşbih
B) İstifham
C) Tevriye
D) Mecaz-ı mürsel
E) Tecahül-i arif
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir teşbih vardır?
A) Bir çığ gibi büyür öfkeler zamanla
B) Aşkın bedendeki titrek eliyim
C) Kalbim, dili bağlı yetim bir çocuk
D) Yaralı yüreğinle sürgün yolcularındansın
E) Uçurum kenarında bulunur soğuk yürekler
3. Çeşme bir gün yanındaki selviye:
"Buz gibi suyum akar, içip kanarsın; bir kere olsun kıymet bilmezsin." dedi.
Bu parçada görülen en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kinaye
B) Ad aktarması
C) Tevriye
D) İntak
E) Benzetme
4. Süleyman Nazif, Bağdat valisi olduğu yıllarda ordu komutanı şöyle bir telgraf çeker: "Yüz bin okka şeker, beş yüz bin okka un, on bin okka çay ve iki yüz bin okka tahıl acele temin edilerek bize gönderilsin." Bu telgrafın üzerine S. Nazif şu karşılığı verir: "Çin İmparatorluğu'na gitmesi gereken telgraf yanlışlıkla vilayetimize gelmiştir."
Bu parçada S. Nazif'in sergilediği tavır hangi söz sanatına örnektir?
A) İstifham
B) İntak
C) Teşhis
D) Tezat
E) Tecahül-i arif
5. Gönlümde ateştin gözümde yaştın
Ne diye tutuşup ne diye taştın
Bu dizelerde altı çizili sözcüklerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstifham
B) Teşbih
C) İntak
D) Leff ü neşr
E) Mübalağa
6. Artık demir almak günü gelmişse zamandan
Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin aynı beyitte kullanılmasıyla oluşan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cinas
B) Tenasüp
C) Tekrir
D) Kinaye
E) Tevriye
7. Ne siyah eylemiş bu alırı yazımı
Saçımı bembeyaz eden bahtım
Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde yoktur?
A) Uğraşma, boşunadır alınamaz zaman geri
Tersine dönerken de ileri gider hep zaman saati
B) Sıcak saklanmıştır gecelerim
Karlar altından çıkıp gelecek olan
C) Islak bir yürektir bende karanfil
Ruhum, bu kuru kokunun dilencisidir
D) Her düşüş bir yükseliştir
Umudunu sararsan aydınlığa
E) Yıkanırdı gölgesi bir kuytu derede
Her yaz yeşil bir saksı pencerede
8. Dedim dilber niçin sararıp soldun
Dedi çektiğim dil yarasıdır
Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tezat
B) Mübalağa
C) Leff ü neşr
D) Tevriye
E) Kinaye
9. Ah kim ömrüm cihan mülkünde canansız geçer
Ben cihan mülkün neylerem çünki can ansız (onsuz) geçer
Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cinas
B) Teşhis
C) Teşbih
D) İstiare
E) Tezat
10. I. Ne sıcak vücutlar gitti
Toprağı ısıtmak için
II. Parlıyor bir damla kan camların sorgucunda
Birer kâğıt fenerdir meyveler dal ucunda
III. Gelecek üşüyor, geçmiş donmakta
Ömrümüzün baharı döndü kara kışa
IV. Dinle yolcu bu ses onun sesidir
Sinsi adımlarla akşam yürüyor
Yukarıdaki numaralanmış dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur?
A) Kinaye
B) Kişileştirme
C) Hüsn-i talil
D) Teşbih
E) Tezat
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "tariz (dokundurma)" sanatı vardır?
A) Başarılı bir yazar oluşu kitabının yirminci kez basımından da anlaşılıyor.
B) Ağır söz sahibine yüktür, bu nedenle kendini sınırlamayı bilmelisin.
C) Beyaz perdeye uyarlanan filmler arasında bu filmin farklı bir konusu vardı.
D) Hiçbir zaman, geçmişinin zihninde bıraktığı derin izleri silememişti.
E) Başımın dertten kurtulmayışını senin gibi vefalı dostlara borçluyum.
12. Dünyada silah var mı dil gibi
Dövüştürür kardeşi Habil'le Kabil gibi
Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Telmih
B) İntak
C) İstiare
D) Cinas
E) Tezat
13. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde “kinayeli” bir anlatım yoktur?
A) Irmak kenarına çeşme yapılmaz.
B) Gölgesinde oturulacak ağacın dalı kesilmez.
C) Kusursuz dost arayan dostsuz kalır.
D) Paça ıslanmadan balık tutulmaz.
E) Çürük tahta çivi tutmaz.
14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "tevriye" sanatına örnek vardır?
A) Yiğit olan yiğit, biner; atlanır
Yiğit gölgesinde yiğit saklanır
B) Yüce dağ başında bir top kar idim
Yağmur yağdı, güneş vurdu eridim
C) Köyler ufka dizilen tozlanmış bir resim
Yollar köyleri saran eskimiş çerçeveler
D) Kâtip çok uzatma harfi imlâyı
Hemen yaz, derdime iste devayı
E) Gözünden akan bir damla yaş olsaydım
Ak gerdanında bir ben olsaydım
15. Baharın kışa veda ettiği tepeden
Sen sevinesin diye kardelen çiçekleri açtı birden
Bu dizelerde görülen edebi sanatlar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Tekrir – teşbih
B) Hüsn-i talil – tekrir
C) Teşhis – hüsn-i talil
D) Telmih – tezat
E) Kinaye – tevriye
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "mecaz-ı mürsel (ad aktarması)" yoktur?
A) Bu yılkı olimpiyatlara İzmir'in ev sahipliği yapacağı açıklandı.
B) Otobüs yarım saat mola verip yola devam etti.
C) Ev sahibi ona evi taşıması için sadece iki gün vermişti.
D) Hiçbirimiz onu saplandığı bu bataktan kurtaramadık.
E) Şair Yahya Kemal'i okuyarak kalemine yön verdiğini açıklamıştı.
17. Güneşte demlerim senin çayını
Yüreğimden süzer öyle veririm
Yeter ki ıslak ıslak bakma öyle
Yukarıda verilen ilk iki dizede görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kinaye
B) Tekrir
C) Mübalağa
D) Teşhis
E) Tezat
18. Gül aşkınla gözyaşı dökmekten usandı artık
Gözlerde yaş kalmadı sabır ile uslandı artık
Bu dizelerde altı çizili sözcüklerle somutlaşan söz sanatı aşağıdakilerden hangisinde yoktur?
A) Bu sabah dertli esti seher yeli
B) Koyu rıhtımlarda uyur her gemi
C) Bir ağızdan cenk türküsü söyledi kuşlar
D) Ebedi âşığın dönüşünü bekler bütün yollar
E) Gözümde bir damla su deniz olup taşıyor
CEVAP ANAHTARI
1-A 2-A 3-D 4-E 5-D 6-B 7-E 8-D 9-A 10-A 11-E 12-A 13-C 14-E 15-C 16-D 17-C 18-E