Kesinlik, vazgeçilmezlik, emir ve yasaklamalar içeren cümlelerde emredici anlatım söz konusudur. “Zincir takmadan yola çıkmayınız!”, “İnşaata beresiz girilmez!” cümleleri emir ve yasaklar içermesi nedeniyle emredici anlatıma örnektir.
Emredici anlatımın söz konusu olduğu cümleler, bir işin nasıl yapılması gerektiğine ilişkin talimatlar içerir. “Emniyet kemeri takmadan yola çıkmayınız!” cümlesinde yolcuları emredici bir anlatımla yönlendirme söz konusudur. “Sen zor durumda olanlara yardım et ki başkaları da sana zor gününde yardım etsin.”, sözü bir deneyimi emredici bir dille ifade etmektedir.
Karşılıklı konuşmalarda da emredici anlatımdan yararlanılır. Bir babanın çocuğuna, “Bugün mutlaka dükkâna uğra!” sözünde emredici anlatıma başvurulmuştur.
Örneklerde de görüldüğü gibi emredici anlatımda dil, alıcıyı harekete geçirme işleviyle kullanılır.
Emredici Anlatım Örneği
“Veysel der kafanı nafile yorma Dünya fani değil çöküp oturma Adım at ileri avara durma Yoldaş ol refaha kavuşanlara”Bu dörtlükte şair, okurlarla dinleyicilere öğüt vermektedir. Bunu yaparken de “kafanı yorma, çöküp oturma, adım at, avara durma, yoldaş ol” gibi emredici ifadelerden yararlanmıştır.
Bu dörtlüğün ilk iki dizesinde şair, boş oturmanın doğru olmadığını belirtmiş, dünyanın geçici olduğunu ileri sürüp bir kenara çekilmenin yanlış bir tutum olacağını vurgulamıştır. Üçüncü ve dördüncü dizelerde ise şair, insanların hep ileri doğru adım atması gerektiğini, kalkınmanın yolunun çalışmaktan geçtiğini söylemiştir. Bunun yanında şair okurları refaha, mutluluğa ve zenginliğe ulaşan insanların izinden gitmeleri gerektiğini öğütlemiştir.
Dörtlükteki dizelerde de görüldüğü gibi emredici anlatımların öğretici, öğütleyici ve açıklayıcı yönlerinin olması nedeniyle bu tür cümlelerde fiil cümlelerine yer verildiği, emir kipiyle çekimlenen fiillerden sık sık yararlanılır.
Emredici Metinlerin Özellikleri
- Öğretici, açıklayıcı ve öğüt verici yönleri ağır basar.
- Trafik kuralları ile kimi eşyaların ve ilaçların kullanma kılavuzları, yemek tarifleri emredici anlatıma örnek olarak verilebilir.
- Sosyal yaşamın düzenlenmesinde yararlanılır.
- Dil, alıcıyı harekete geçirme işleviyle kullanılır.
Yazılar çok uzun, kim yazacak anlatım biçimlerin 13 tane konusunu. En iyisi ansiklopediden bakayım, bilim adamları daha kısa yazmıştır inşallah.
Bilim adamları nereden yazacak?
Az uğraşın ayrıca hiç de çok değil, bilim adamları nereden bilecek onlarınki daha uzundur bence.
Bence biraz güzel olmuş ama daha örnek olabilirdi, neyse herkese selamlar.
Sana da selam.
Örnek sayısı arttırılmalı ve sınavlarda çıkmış soru varsa eklenmeli. Yoksa da normal sorular eklenmeli.
Az örnek olmuş yine fena değil.
Bence de.
Olmamış bu tekrar yapın :)
Beğenmedim çok kısa.
Güzel kısa ama soru da lazım.
Örnek az ama idare eder.
Bunları yayınlayanlara selamlar.
Çok güzel ve kaliteli bir site.
Çok kısa!
Makbule geçti.
Örnek az olmuş, işime yaramadı.
İdare eder, Allah razı olsun :)
Herkesin dediğine ben katılmıyorum, bence çok güzel bir site hazırlanmış. Hiç de ne kısa ne uzun gayet de iyi bir site. Hazırlayan, emek veren yazarlara çok hem de çok teşekkür ederim.
Çok sağolun.
Fena değil.
Teşekkürler güzel olmuş.
Çok etkisiz olmuş.
Teşekkürler.
Bir işime yaramadı.
Güzel olmuş idare eder.
İşime yaradı eh işte.
Katılıyorum.
Örnekler çok az bir örnek var sadece.
Aslında kısa ve öz anlatmış ama ilk girdiğim site daha iyi gibi geldi ama bunun da kısaltarak anlatmış olmasını sevdim.
Bence onlara bakmakla vakit harcama onlar daha uzun.
Çok az örnek var.
Çok sağolun işime yaradı, kısa ve öz.
Örnek az ama yine de işime yaradı emeğe saygı.
Biraz az olmuş da iyi.
Çok teşekkürler.
Kısa olmuş öğretmen kabul etmiyor.
Aynen Zeynep sana katılıyorum.
Bence iğrenç olmuş öbür girdiğim sayfalar daha güzel.
Hazırlayanlara teşekkürler sayenizde 90 aldım :)
Gayet güzel sınava çalışmak için yazılmış adeta…
“Çocukların göremeyeceği yerlerde ve ambalajlarda saklayınız.” ne tür anlatım?
Emredici anlatımdır.
Sağolun işime yaradı.
Çok yararı oldu teşekkürler.
İşe yaradı sağ olun teşekkürler.
Çok işime yaradı ellerinize sağlık teşekkürler.
Örnek fazla yok.
Biraz kısa olmuş ama açıklayıcı olmuş teşekkürler.
Kısa ve öz olmuş teşekkür ederim.
Güzel olmuş. Elinize sağlık. Örnekler çoğalabilir.
Teşekkürler.
Çok örnek lazım çok!
Örnekler çok az ve sade olmuş.
Bu örnekteki fiilimsiler nelerdir?
Buldunuz da bunuyorsunuz resmen, yok az olmuş yok şöyle yok böyle. Biri bilim adamlarını filan karıştırmış bayağı komik. Gayet açıklayıcı olmuş, beğendim!
İdare eder.
Çok teşekkürler.
Şiir örnekleri olsaydı iyiydi.