1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gereksiz sözcük kullanılması”nın neden olduğu bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Matematik dersleri, cuma günlerinin kâbusu oluyordu.

B) Öğretmenin asık yüzü, bezgin tavrı gözümün önüne gelirdi.

C) Ben bunu kendi kendime sorarken kapı birdenbire açılıverdi.

D) Kitabı bir köşeye fırlatıp, sokaktaki arkadaşlarımın yanına koşardım.

E) Amcamın gönderdiği öğretmenden hiç memnun değildim.

 

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Çok sevdiği Paul Valery’yi çevresine de sevdirmişti.

B) Başkanınız ayrıntılı konuşur, seçmeseydiniz; seçtiniz o halde çekeceksiniz.

C) Yüzlerce genç, bu fakülteden büyük bir başarıyla mezun olmuştu.

D) Tiyatro enstitüsü daha da gelişti ve kürsü oldu.

E) Bu gelişmenin ilk harcını atanlardan biri de bendim.

 

3. İnsan, yumuşaklığı, tatlı dili sayesinde, gündüzleri oruç, geceleri namaz kılanların derecesine yükselir.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fiilimsi (eylemsi) eksikliği

B) Özne-yüklem uyumsuzluğu

C) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması

D) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması

E) Temel yüklemin nesne eksikliği

 

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Bu cümle, yazarın anlatmak istediğini tam olarak vermiyor.

B) İyi kurulmuş bir cümlenin, noktalaması silinse de anlamı değişmez.

C) Bir yazıda noktalamaya bu derece yüklenmek doğru değildir.

D) Burası bir sürü budalaların oturduğu bir ülkeydi.

E) Cümleyi, noktalamada yapılacak değişiklikler ayakta tutabilir.

 

5. Beyaz çamaşırlar bu kadar durgun, güneşsiz, ılık havada hiç kurumayacaklar.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması

B) Nesne eksikliği

C) Aynı özneyi alamayan yüklemlerin bir arada kullanılması

D) Dolaylı tümleç eksikliği

E) Özne-yüklem uyuşmazlığı

 

6. Ağaç güneşte serpilir, ya da toprağın derinliklerindeki kökü ile beslenir.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bağlacın yanlış kullanılması

B) Gereksiz sözcük kullanılması

C) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması

D) Özne-yüklem uyuşmazlığı

E) Nesne eksikliği

 

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) İletişimde uygulanan yeni projenin, birçok sorunu çözeceğine inanıyorum.

B) Eğitimsiz, hiçbir şeyin olmayacağına yürekten inanıyorum.

C) Ben her zaman eğitimin yanındayım ve her zaman da destek veriyorum.

D) Eğitim, açık ve katılımcı toplumun vazgeçilmez unsurlarından biridir.

E) Bu program, profesyonellerle akademisyenleri bir araya getirmiştir.

 

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük çıkarılırsa cümlede bir anlam daralması ya da anlatım bozukluğu olmaz?

A) Genç kadın birden sapsarı kesilerek köpeklerine seslendi.

B) Burada herkesin yaşadığının tamamen dışında apayrı bir hayat vardır.

C) Aslında bu şato da nadide bir mücevher kadar güzeldi.

D) Yaşlı adam sebepsiz bir hüzünle kalbinin sıkıştığını fark etti.

E) Birkaç gün önce evine konuk gelen amcasının varlığı onu rahatsız ediyordu.

 

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne-yüklem uyuşmazlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Odada bulunan herkes, anlattıklarını ağızları açık dinliyorlardı.

B) O günlerde bunu, yazı yazmaktan daha komik bir şaka olarak düşünmüştüm.

C) Notlarını ne yapacağı konusunda kaygılanmaya başlamıştım.

D) Böylesine güçlü bir mülkiyet duygumun olduğunu bilmiyordum.

E) Sanatçının yolunu izlemek isteyen herkesin kendisini bundan kurtarması gerekirdi.

 

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Kitabı, babamın kitaplığından aldım ve su içer gibi okudum.

B) Üstünde yaşadığın toprağı işleyemedin, ona gereken önemi vermedin.

C) Yüzyıllarca onun kanını emdikten sonra, bir posa halinde katı toprak üstüne bıraktın.

D) Her şiirin bir dış, bir de iç öyküsünün olduğuna inanıyorum.

E) Şair bu kitabında, hangi şiiri, hangi koşullarda ve nasıl yazdığını anlatıyor.

 

Kulak astım dört köşeyi dinledim

Arkam sıra gıybet eden çok imiş

11. Bu dizelerdeki anlatım bozukluğunun giderilebilmesi için “kulak asmak” deyiminin yerine aşağıdaki deyimlerden hangisi getirilmelidir?

A) Kulak tırmalamak

B) Kulaktan dolma

C) Kulak vermek

D) Kulağını bükmek

E) Kulakları paslanmak

 

12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, eş anlamlı sözcüklerin kullanılmasından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Islak gözünde şimdi duygular parlıyordu.

B) Bütün bunlar senin bağrında gizliydi.

C) Tatlı ve kıvrak şarkılar coşturdu ruhunu.

D) Yavaş yavaş dökerdi solgun çiçeklerini ağaçlar.

E) Salon, henüz daha kanunlarını yazmamıştı.

 

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, özne-yüklem uyuşmazlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Tartışmamız çok ilginç bir noktada sonuçlandı.

B) Ne sen ne de ben, o anlarda ne olup bittiğini asla bilemeyeceğim.

C) Beni inandırmak için yaptığı açıklamalar hep aynı konudaydı.

D) Senin, benim düşüncelerimi doğrulamana ihtiyacım vardı.

E) İçimde bir şey, bu olanların doğru olmadığını söylüyor bana.

 

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) İyi adam olmak için kimseye kötülük etmemek yetmez, iyilik etmesini de bilmelidir.

B) İyilik, insanları birbirine bağlayan altın bir zincirdir.

C) Dünün geçti, yarının da belli değil, Öyleyse bugünü iyi geçirmeye bak.

D) Kader, çok kez alçakları yükseltir, yüksekleri alçaltır.

E) İnsan, her şeyden önce kendini gizlemeyi bilmelidir.

 

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Eli, benim elimin en az iki katı kadar büyüktü.

B) Tuhaf giysiler içinde, birtakım adamların bana doğru geldiğini gördüm.

C) İnsan bir kez böyle bir nesneye sahip olunca, felâketler onun peşini bırakmazmış.

D) Böyle durumlarda insan ya avcı olurmuş ya da av.

E) Bugünlerde kimse güce meydan okumak istemediği için, kârlı çıkacağını sanıyordu.

 

16. Fırıncı, adamın kendisine uzattığı torbayı alarak tezgâhın altına eğildi ve bir gün öncesine ait olduğu anlaşılan ekmeklerden dört beş tane koydu.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Özne-yüklem uyuşmazlığı

B) Noktalama yanlışlığı

C) İkinci cümlede dolaylı tümleç eksikliği

D) Temel yüklemin nesne eksikliği

E) Yakın anlamlı sözcüklerin kullanılması

 

17. (I) Bir eserin kaderi, biraz da, yazarının tarzına bağlıdır. (II) İyi niyet ve samimiyet eseri yaşatır ve canlılık verir. (III) Kimsenin iyi niyetinden kuşku duymuyoruz. (IV) Bu nedenle, kitapta rastladığımız diğer eksikliklere dokunmayacağız. (V) Kitabın şiirimize yararlı olmak düşüncesiyle hazırlandığına inanıyoruz.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?     

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, tamlayan eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Kötülüğü bilmeyen, tuzağına düşer.

B) Körlerin ülkesinde, tek gözlü insan kral olur.

C) İki yüzlülük, kötülüğün gizli yuvasıdır.

D) Kötü kralların mutluluğu, halkın felâketidir.

E) Her insanın bir eksik tarafı vardır.

 

19. Celal Sılay’ın ilk şiirini bir arkadaşımın yayımladığı “Şiir Demeti”nde okumuş ve etkilenmiştim.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Birinci yüklemin nesne eksikliği

B) Özne-yüklem uyuşmazlığı

C) Noktalama yanlışlığı

D) İkinci yüklemin dolaylı tümleç eksikliği

E) Tamlayan takısının gereksiz kullanılması

 

20. Doğaya büyük bir tutkuyla bağlı olduğumuzu, sevmemiz gerektiğini aklımızdan çıkarmamalıyız.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Birinci cümlenin dolaylı tümleç eksikliği

B) İkinci eylemsinin nesne eksikliği

C) Özne-yüklem uyuşmazlığı

D) Gereksiz sözcük kullanılması

E) Deyimin yanlış anlamda kullanılması

 

CEVAP ANAHTARI

1-C 2-B 3-A 4-D 5-E 6-A 7-C 8-B 9-A 10-C 11-C 12-E 13-B 14-A 15-E 16-C 17-B 18-A 19-D 20-B