1. Aygırın sırtından çamurların arasına oldukça sert bir biçimde düşmüştü. (I) Aceleyle onu yerden kaldırdım. (II) Ciddi bir yaralanma yoktu, (III) Yine de içini çekerek ağlamaya devam etti. (IV) Onurunun ayaklar altına alındığı o gün, onun rüyasında bile yakasını bırakmıyordu herhalde. (V) Bir an önce bir sığınak bulabileceğimizi söyledim ona.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “yorumlama”ya yer verilmiştir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

2. Aşağıdakilerden hangisi tanım cümlesi değildir?

A) Hayat silgi kullanmadan resim çizme sanatıdır.

B) Hayat kelimelerin soyunması ve kendilerini tanıtmasıdır.

C) Yaşamak kelimelerin arkasına dokunmaktır.

D) Tecrübe her maskenin ardında duranı tanımaktır.

E) Bazılarının gerçek yüzlerini gören insanlar lanetlidir.

 

3. (I) Yeryüzünde hiçbir kimse yoktur ki isteklerini yatıştırabilsin ya da belirli bir yerde durmaya zorlayabilsin. (II) isteklerin ve iradenin boyunduruğu altında kaldığımız; varlığımızı bizi sıkıştırıp duran umutlara, acı çekmemize yol açan korkulara bıraktığımız ölçüde ne dinlenme ne de mutluluk söz konusudur. (III) İster bir amacı gerçekleştirebilmek için canla başla çalışalım, ister bir tehlikeden sakınmak için çabalayalım sonuç değişmez. (IV) iradenin istek ve gereklerinin başımıza açtığı belalar ne biçim olursa olsun hayatımızı berbat etmekten ve acı çekmemize yol açmaktan başka bir şey yapmaz. (V) Ama kimi zaman dış bir gerçek ya da iç uyumluluğumuz bizi isteklerimizin selinden kurtarabilir.

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?

A) I. ve II.   B) II. ve IV.   C) III. ile V.   D) I. ile III.   E) IV. ile V.

 

4. (I) Çölün rengi gün yükseldikçe göz alıyordu. (II) Tren düz, dümdüz ilerliyordu. (III) Sarı kumların üstünde çalılar çırpınıyordu. (IV) Bir de tepecikler vardı çöle eğim veren. (V) Her istasyonda iki üç baraka karşılıyordu treni.

Yukarıdakilerin hangisinde bir koşula bağlı olma anlamı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E)V.

 

5. (I) Uçsuz bucaksız çayırlar gözümü alıyordu. (II) Mevsim yazdı, yemyeşil vaktiydi toprağın. (III) Ben gözlerimi şenlendirmeye çalışırken bu manzarayla, yüreğimde hiç tanımadığım bir burukluk vardı. (IV) Apartmanlara, araba gürültüsünün inlettiği şehirlere öyle alışmışım ki bir türlü göğün mavisinin can alıcılığına, bembeyaz bulutların salınışa inanamıyordum. (V) İnsan hep gördüğüne, hep duyduğuna mı inanmalıydı.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde neden-sonuç ilişkisi vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

6. (I) Karakter ve ruh tahlilini kusursuzca başaran yazar, romanda doğu ve batı medeniyeti arasındaki farklılıklara işaret eder. (II) Bu arada bir uzlaşma noktası da arar. (III) Eski ve yeninin sentezini yapma sevdasındadır. (IV) Yazarın kendisinden derin izler taşıyan Mümtaz, huzuru ararken tedirgin yaşayan, mutluluğunu bulmaya çalışırken hüzünden, korkudan ve hasretten payını alan bir Türk aydını. (V) Musikiye ve tarihe sığınan bir Türk aydını.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde beğeni söz konusudur?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

7. (I) Edebiyatımızda yabana atılmayacak bir yeri var Atilla ilhan’ın. (II) Bu ilgiyi şaşırtıcı bulamayız. (III) Üç çeyrek yüzyıllık bir yaşam, yarım yüzyılı aşkın süreye uzanan yoğun bir üretim. (IV) Atilla ilhan’ın şiiri, Garip hareketiyle II. Yeni arasında önemli bir yer tutuyor. (V) Ayrıca şiirden romana, tarihten bilime, ekonomiden siyasete son derece geniş bir sahada yazıyor.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisi, kendinden önceki cümlenin nedeni durumundadır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

8. (I) Denemecinin yazar kimliği, yazdıklarıyla ortaya çıkar. (II) Edebiyatın bütün alanları, onun ekseninde oluşur. (III) Nermi Uygur’un deyimiyle “ozan neyse, destancı, öykücü, romancı, oyun yazarı neyse, en önemli yönüyle denemeci de odur.” (IV) Denemeci edebiyatın içinden hayata, hayatın içinden edebiyata ve insanı ilgilendiren her şeye bakan kişidir. (V) Yazısını okunur kılan da budur.

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi tanım cümlesidir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

9. (I) Deneme, üslup gerektiren bir yazı türü olduğundan deneme yazarı da üslupçu olmak zorundadır. (II) Bu anlamda denemeci, ele aldığı konuyu oluşturan sözcükleri; anlamları, içerikleri ve kullanımları bakımından değerlendirir. (III) Kurduğu dil evreninde sözcüklerin anlamsal bütünlüğünü gözetir, yaşamdaki karşılıklarını, karşıtlıklarını gösterir. (IV) Dil bir bakıma denemecinin bilinç ve algı kapılarının anahtarıdır. (V) Diğer yanıyla da okurun anlayabileceği, günlük dilin ötesinde ama söyleyiş özelliği olan bir dil evreni kurmak zorundadır.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde neden-sonuç ilişkisi vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

10. (I) Şiirlerinde hep bahsettiği, saf olan şey, romanlarında asla yok. (II) Şiirlerinde saf bir şeyi aramıştır. (III) Romanları ise birazcık yamalı bir bohça gibi aklına gelen her şeyi koyabileceği, sorunlarını, dertlerini, belki de kendisinin saf dediği şiiri yaza- mamasına yol açan şeyleri tartışacağı bir yazı türü olarak görmüştür. (IV) Onun için romanları kusurlu ve karışıktır. (V) Ama kusurlu ve karışık kitaplar bizimki gibi bir kültürde büyük kitaplar olabilir.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde, sözü edilen sanatçının romanlarında başarılı olmamasının sebebi vurgulanmıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

11. (I) Denemede yazar duygu ve düşüncelerini kesin yargılara varmadan bir söyleşi havası içinde dile getirir. (II) Her şey denemenin konusu olabilir. (III) Konu özgürlüğü olan bir türdür deneme. (IV) Okur herhangi bir konuda ufkunu genişletip, bilgi edinirken, hoş vakit de geçirebilir bu tür yazıları okurken. (V) Öğretici bir boyutu vardır bu yazıların.

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.    C) III. ile IV.   D) IV. ile V.   E) I. ile IV.

 

12. (I) Farz edelim ki aruz heceden, hece de serbest nazımdan zordur. (II) Ne olacak? (III) Bir şey zor olduğu için mi güzeldir? (IV) O halde dünyanın en güzel eserleri, sağdan da başlasanız, soldan da başlasanız aynı manayı veren mısralardır. (V) Hâlbuki hiçbir büyük şair böyle şeylere tenezzül etmemiştir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “varsayım” anlamı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde istek anlamı yoktur?

A) Ölüyüm çoktan bir baksana gözlerime

B) Bu karanlık bitse artık, ay doğsa

C) Bir deli rüzgâr çıksa, alıp götürse

D) Haykırsam kollarımı bir makas gibi açarak.

E) Ölürsem yazıktır sana kavuşmadan

 

14. (I) Denemenin zengin bir anlam ve anlatım coğrafyası vardır. (II) Yazarın bir dil dünyası yaratmak kaygısı bu coğrafyayı parçalar. (III) Özgünlük denemenin kuruluşunda baş öğedir. (IV) Yazar ikinci elden bilgilere yaklaşırken, bir bilim adamı gibi yaklaşmaz. (V) Arının çiçeğe konup göçmesi gibidir onun çabası da.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde “karşılaştırma” söz konusudur?

A) I. ile II.   B) IV. ile V.   C) III. ile IV.   D) II. ile III.   E) II. ile V.

 

15. (I) Kitap, şairin edebiyat dünyasından tanıdığı kişilerle ve bu kişilerin sanatsal faaliyetleriyle ilgili incelemelerden oluşuyor. (II) Özellikle Cemal Süreya üzerine değerlendirmeler yer alıyor. (III) Kitapta ayrıca kimi yazar ve şairlerin yayımlanmış kitaplarından yola çıkılarak, bu kişilerin edebi kişiliklerine yönelik saptamalara da yer veriliyor. (IV) Kitabın son bölümü ise bir anlamda yazarın kişisel yazın tarihi sayılabilir. (V) Son bölüm kitabın en etkileyici bölümlerinden biri.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde “olasılık” anlamı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

16. I. Eğitim zihinleri yüklemek değil, yönlendirmek, beyinlere başkalarının bilgilerini doldurmak değil, öz güçlerinden yararlanmayı öğretmektir.

II. Eğitim olgusunun en şaşılacak yanı, yararsız bilgilerden oluşturduğu “Bilgisizlik Dağı”nın yüksekliğidir.

III. Çocuklarımızın karınlarını ve zihinlerini doyurduğumuz kadar ruhlarını da doyurmalıyız.

IV. Eğitimin temel amacı çocukları kendi yeteneklerinin bilincine vardırmaktır.

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca en yakındır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) I. ile IV.   E) II. ile IV.

 

17. (I) Bir yazar yazdığı en son romanın en iyi romanı olduğunu sanır. (II) Benim de son romanım için böyle düşünmemin nedeni, yapmak istediğimi tam olarak gerçekleştirebilmiş olmamdır. (III) Romanlar yazılırken yazarların elinden kaçıp kurtulmak isterler. (IV) Romanın kişileri kendi öz yaşamlarına dönerler ve en sonunda da canlarının istediğini yaparlar. (V) Ben hiçbir romanımda bu romandaki kadar ipleri elimde tutamadım.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde, yazarın son romanının diğer romanlarından farkı belirtilmiştir?

A) I. ile II.   B) II. ile V.   C) III. ile IV.   D) IV. ile V.   E) II. ile IV.

 

18. (I) Ocak ayının son haftasında yirmi bir yaşına basmıştı. (II) İncecik ve solgundu. (III) Babasınınki gibi olan göz kapakları Araplara özgüydü. (IV) Ailenin tek oğluydu. (V) Hiçbir mutluluk getirmeyen bir mantık evliliğinden doğmuştu.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde nesnel bir anlatım vardır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) I. ile IV.   D) IV. ile V.   E) II. ile IV.

 

19. (I) Hayatım boyunca melankoliye ve kaybettiklerim için derin yaslar tutmaya eğilimli biri oldum. (II) Bunun nedeni çok erken yaşlarda yerine konulmaz kayıplara uğrayışım büyük olasılıkla. (III) Babamı, onun asıl ölümünden çok önce kaybetmiştim. (IV) Bir beyin kanamasıyla anımsayamadığım bir zamanda ruhen kopmuştu çocuklarından. (V) Aksayan ayağı ve güçlükle anlaşılan konuşmasıyla, içe dönük, bencil, öfkeli bir biçimde aramızda yaşıyor olsa da sevgi damarı kurumuştu.

Yukarıdaki parçada anlatılan babanın sevme yeteneğini kaybetmesinin sebebi numaralanmış cümlelerin hangisinde verilmiştir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

20. (I) İş yerime dönerken bindiğim arabada kederli bir yüzle oturuyor, gelip geçen sağlıklı insanlara bakıyorum. (II) Hiçbirinin haberi yok başıma gelenden, diye düşünüyorum. (III) Aynı hastalığa yakalanan birçok insandan şimdiye kadar benim de haberim olmadığı gibi. (IV) Ama artık ben de onlardan biriyim. (V) Hastanelere yolum düştüğünde kapalı kapılarının önünden ürkerek, parmaklarımın ucuna basarak geçtiğim kanser bölümlerinin sessiz, iç karartıcı havasını soluyor gibiyim.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “zannetme, sanı” anlamı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

21. (I) Çabucak siliyorum bu düşünceleri kafamdan. (II) O kadar birdenbire geldi ki olayı tam olarak kavrayamadım belki de. (III) Başlangıç, erken tanı sözcükleriyle avunmaya çalışıyorum. (IV) Bunu atlatabilen birçok insan tanıdım. (V) Ne olursa olsun çabucak teslim olmayacağımı, sonuna kadar direneceğimi biliyorum.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “olasılık” anlamı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

CEVAP ANAHTARI
1-D  2-E  3-B  4-A  5-D  6-A  7-C  8-D  9-A  10-C  11-B  12-A  13-E  14-B  15-D  16-D  17-B  18-C  19-D  20-E  21-B