1. Aşağıda boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle doldurunuz. (15 Puan)

* Masalların çoğu "bir varmış, bir yokmuş" ya da "evvel zaman içinde, kalbur saman içinde" gibi ………………….. denilen ifadelerle başlar.

* Yaşanmış veya yaşanması mümkün olan olayların okuyucuya haz verecek şekilde anlatıldığı kısa edebî yazılara ……………………….  denir.

* Batılı anlamda ilk öykü örneğini  "Letaif-i Rivayat adlı eseriyle ……………………………………….. vermiştir

* Genellikle insanların serüvenlerini, iç dünyalarını, toplumsal bir olay ya da olguyu, insan ilişkilerini ve değişik insanlık durumlarını yansıtmayı amaçlayan uzun düzyazı türüne …………………………. denir.

* Türk edebiyatında roman türünün ilk  örnekleri ……………………….. döneminde verilmiştir.

 

2. Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına “D” yanlış olanların başına ise “Y” yazınız (21 Puan)

(      ) Öğretici metinler okuyucuya vermek amacıyla yazılırken; sanatsal metinler okuyucuya estetik zevk vermek amacıyla yazılır.

(      ) Türkçedeki ilk örneği Şeyhi’nin 17.yy.’da yazdığı “Harname”dir.

(      ) Hikayenin unsurları olay, çevre, zaman, konu ve ana düşüncedir.

(      ) Romanla hikayenin farklarından biri romanın kısa oluşudur.

(      ) Roman dört temel öğeden oluşur. Romanın kurgusunu oluş- turan dört temel unsur "yer, zaman, olaylar zinciri ve şahıs kadrosu"dur.

(      ) İlk tarihi romanımız N. Kemal tarafından yazılan Vatan yahut Silistre’dir.

(      ) Psikolojik romanlarda önemli olan, olay değil, olayın karakter üzerinde bıraktığı etkidir.

 

3. Bir sabah tüm kuşları (I)penceresine (II)sıraladım. (III)Kapısının önüne gül diktim. Pencereden bakınca o, ona (IV)dedim ki:

“Seni babandan (V)istiyeceğim.”

Numaralanmış yerlerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır? (8 Puan)

A) I       B) II       C) III       D) IV       E) V

 

(I) Öncü edebiyat insanın yaratılış gizinden kaynaklanan edebiyatdır. (II) Onun için toplumsaldır, ulusaldır, evrenseldir. (III) Yer yüzünün neresin de olursa olsun genelde aynıdır insanın sorunları. (IV) Öncü edebiyat insanı bölümliyerek değil, onu bütün olarak irdeler. (V) Günü birlik yaklaşımlarla oyalamaz hiç bir zaman.

4.Numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır? (8 Puan)

A) I         B) II       C) III           D) IV          E) V

 

5. Deveye sormuşlar ( ) ( ) Boynun neden eğri ( ) ( ) demiş ( ) ( ) Nerem doğru ki ( ) ( )

Bu parçada yay ayraçla belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? (8 Puan)

A) İki nokta         B) Tırnak            C) Soru işareti       D) Ünlem işareti         E) Nokta

 

Çocuklar, evin önündeki bahçede oynuyordu; içle­rinden biri kaşla göz arasında ortadan kaybolmuştu.

6.Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam, aşağı­dakilerin hangisinde vardır? (8 Puan)

A) Kimse bir şey anlamadan çarçabuk işini bitirdi.

B) Verilen görevi tam zamanında yerine getirdi.

C) Elindeki kitabı hemen hemen bitirdiğini söyledi.

D) Acele etmemize gerek yok, yarın devam ederiz.

E) Arkadaşlarına hiçbir şey söylemeden köyüne git­miş.

 

Artık yetişkin bir insan olan kızım kendi evine çıktı. Bizden millerce uzakta yaşıyor. Onun adına çok mutluyum ama onu çok özlüyorum. Kapımızı açıp güzel kelebeğimi dış dünyaya bıraktığımda odasını âdeta kış rüzgârları doldurdu. Bir zamanlar müziğin gürültüsü, kızımın neşeli sesi, parfümünün güzel kokusu gelirdi odasından. Şimdi ise bunların yerini anılar doldurdu.

7.Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (8 Puan)

A) Öyküleyici anlatım kullanılmıştır.

B) Kahraman anlatıcının bakış açısıyla yazılmıştır.

C) İşitme – koklama duyularından yararlanılmıştır.

D) Benzetme yapılmıştır.

E) Coşku ve heyecana bağlı anlatımdan yararlanılmıştır.

 

Kurbağa çığlıklar atıyordu: “Niye öpmüyorsunuz beni, söylesenize? Beni öpünce göreceksiniz, çok güzel bir prenses olacağım. Neden inanmıyorsunuz bana?” Kurbağanın bu isyanı üzerine adam, elinde tuttuğu kurbağayı yüzüne yaklaştırdı ve şöyle dedi: “İster peri ol, ister prenses, fark etmez.” Sonra da acımasız bir biçimde noktaladı sözünü: “Benim için hiçbir şey, konuşabilen bir kurbağa kadar değerli değildir.”

8.Paragraftan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir? (8 Puan)

A) İnsanlar için değerli kavramı görecelidir.

B) İmkânsızı başaranlar herkesin dikkatini çeker.

C) Düşleri gerçek olan insan ne yapacağını bilemez.

D) Bencil insan kendisini de çevresini de mutsuz eder.

E) Zor durumda olan birine yardım etmek görevimizdir.

 

“Artık ana dili büsbütün işitilmez olmuştu. Hasan köşeye büzüldü; bir şey soran olsa da susuyordu, yanakları pençe pençe, al al olarak susuyordu. Portakal bahçelerine dalmış, göğsünde bir katılık, gırtlağında lokmasını yutamamış gibi bir sert düğüm, hep susuyordu.”

9.“Eskici” adlı hikâyeden alınan bu paragrafla ilgili aşağıdaki belirlemelerden hangisi yanlıştır? (8 Puan)

A) Anlatım yalın ve açıktır.

B) Paragrafta hem betimleme hem çözümleme yapılmıştır.

C) Anlatım üçüncü kişinin ağzından yapılmıştır.

D) Okuru olay içinde yaşatmak hedeflenmiştir.

E) Hasan’ın susma nedeni İstanbul’dan uzaklaşmasıdır.

 

“Hikâye” kısalığı, yalın bir olay örgüsüne sahip olması, yoğun bir etki uyandırması ve az sayıda karaktere yer vermesiyle “roman”dan ayrılır. Ayrıca hikâyede olayın geçtiği yer sınırlı, anlatım özlü ve anlam yoğundur. Karakterler belli bir olay içinde gösterilir. Çoğu zaman da kişilerin yalnız bazı özellikleri yansıtılır. Konu tümüyle düş ürünü ya da son derece gerçekçi olabilir.

10.Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi hikâyenin özelliklerinden biri değildir? (8 Puan)

A) Hikâye, kısa oluşuyla romandan farklıdır.

B) Hikâyede anlatım özlü, anlam yoğundur.

C) Karakterler belli bir olay içinde verilir.

D) Romandan daha etkili bir türdür.

E) Konusu gerçek ya da düş ürünü olabilir.

 

12.Sınıf Dil ve Anlatım 1.Dönem 2.Yazılı Soru ve Cevapları İndir! (Ali İNCE)