1. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özelliklerinden biri değildir?

A) Arap ve Fars edebiyatından alınan nazım şekilleri ile Türklerin geliştirdiği nazım şekilleri kullanılmıştır.

B) Şiire göre az da olsa düzyazı türünde de eser verilmiştir.

C) Şiirlerde süslü ve sanatlı bir dil kullanılmıştır.

D) Şiirde aşk, özlem, ayrılık gibi soyut temalar işlenmiştir.

E) İlk örnek metinleri 13. yüzyılda Şeyhi tarafından verilmiştir.

 

2. Kadrini seng-i musallada bilip ey Bâkî

Durup el bağlayalar karşına yârân saf saf

Bir gazelden alınan beyitten yola çıkılarak şiirin bütünüyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Hangi uyağın kullanıldığı

B) Kim tarafından yazıldığı

C) Aruzun hangi kalıbının kullanıldığı

D) Söz sanatına yer verilip verilmediği

E) Gazelin hangi beyti olduğu

 

3. Saki nigehin tamam kâr etti bana

Hayretle cihan yüzünü tar etti bana

Sahbaya bahane bulma valiah billah

Nettiyse o çemş-i pür-humar etti bana

Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rubai   B) Mani   C) Koşma   D) Şarkı   E) Tuyuğ

 

4. Divan şiirinin 16. yüzyıl şairlerindendir. Türkçeyi çok güzel kullanan şair, Arapça ve Farsçayı da iyi bilmektedir. Bu üç dilde de divanı vardır. Şiirlerinin başat konusu "aşk"tır. Aşkın verdiği acıdan mutluluk duyan bir yapıya sahiptir. Divan şiirinin bütün türleriyle şiirler yazan şairin ünü günümüze kadar ulaşmıştır. Beng ü Bade, Rind ü Zahid önemli eserlerindendir.

Bu parçada sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bakî   B) Nefî   C) Nesimî   D) Fuzulî   E) Şeyh Galip

 

5. Divan edebiyatı nazım şekillerinden şarkı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Aruz vezniyle yazılır.

B) Bestelenmek için yazılır.

C) İlk örneklerini Fuzuli vermiştir.

D) Dörtlük nazım birimiyle yazılır.

E) Üçüncü dizesine meyan, dördüncü dizesine nakarat adı verilir.

 

6. Aşağıdaki dizilerin hangisinde verilenlerin tümü Divan edebiyatı düzyazı ürünleridir?

A) münşeat – mesnevi – tezkire – siyer – tarih

B) kısas-ı enbiya – tarih – tezkire – tuyuğ – siyer

C) sefaretname – nazire – tezkire – siyer – tarih

D) münşeat – seyahatname – tezkire – tarih – siyer

E) rübai – seyahatname – münşeat – tarih – tezkire

 

7. Aşağıdaki eser – sanatçı eşlemelerinden hangisi yanlıştır?

A) Baki – Kanuni Mersiyesi

B) Fuzuli – Şikâyetname

C) Nef’i – Siham-ı Kaza

D) Şeyh Galip – Hüsn ü Aşk

E) Ali Şir Nevai – Hayrabat 

 

8. Aşağıdakilerin hangisinde Divan edebiyatı ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

A) "Münşeat"larda mektup ve düzyazı örnekleri vardır.

B) Şairlerin biyografilerinin toplandığı eserlere "tezkire" denir.

C) Büyük düğün törenlerinin anlatıldığı eserlerin adı "surname'dir.

D) "Gazavatnameler"de kahramanların savaşların söz edilir.

E) "Gazeller", din ve devlet büyüklerini övmek için yazılan şiirlerdir.

 

9. Sencileyin dünyada hub az imiş

Nağmeni Rast anladım Şehnaz imiş

Gönüller kekliğine bu dünyada

İlle şahin gözlerin şehbaz imiş

Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kaside   B) Tuyuğ   C) Mesnevi   D) Müstezat   E) Gazel

 

10. Halk edebiyatındaki (I)koşmanın karşılığı Divan edebiyatında gazeldir. Gazelin beyit sayısı (II)beş ile on beş arasında değişir, ilk beytine (III)matla, son beytine (IV)makta, en güzel beytine (V)mahlas denir.

Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

11. (I)Mesnevi özellikle Arap, Fars ve Osmanlı edebiyatlarında çok kullanılan, kendi aralarında uyaklı beyitlerden oluşan ve aruz ölçüsüyle yazılan şiir biçimidir. Aynı şair tarafından yazılmış beş mesneviye (II)"hamse" adı verilir. Türk edebiyatında hamse sahibi olarak tanınmış önemli Divan şairleri: (III)Ali Şir Nevâi, Taşlıcalı Yahya, Fuzuli'dir. Mesnevinin Türk edebiyatına girişi XI. yüzyılda Yusuf Has Hacib'in (IV)Kutadgu Bilig adil yapıtıyla olmuştur. XIII. yüzyılda (V)Mevlana'nın Feridüddin Attar'dan çevirdiği Mantıku't-Tayr, edebiyatımızdaki önemli mesnevilerden biridir.

Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi bilgi yanlışlığına yol açmaktadır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

12. Aşağıdaki yazarlardan hangisi mesnevi türünde eser vermemiştir?

A) Fuzuli   B) Şeyhi   C) Baki   D) Ali Şir Nevai   E) Şeyh Galip 

 

13. Lirik konusu, derli toplu yapısı, çekici şekli ile her Divan şairinin özenle kullandığı bir şiir biçimidir, işlediği konuya ve üslubuna göre âşıkane, rindane, hakimane şeklinde isimlendirilebilen bu tür Arap edebiyatından, önce İran edebiyatına, oradan da Türk edebiyatına geçmiştir. 5-15 beyitten oluşan, "aa, ba, ca…" şeklinde kafiyelenen bu nazım şekliyle Fuzuli, Baki gibi sanatçılar çok başarılı örnekler vermiştir.

Bu parçada sözü edilen Divan edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mesnevi   B) Gazel   C) Müstezat   D) Tuyuğ   E) Şarkı

 

CEVAP ANAHTARI

1-E  2-A  3-A  4-D  5-C  6-D  7-E  8-E  9-B  10-E  11-E  12-C  13-B