1. Türk edebiyatına İran edebiyatından geçmiştir. Her beyti kendi arasında uyaklıdır. Aruzun kısa kalıpları ile yazılan bu nazım şekliyle uzun manzum hikâyeler, tarihler, öğretici eserler yazılmıştır. Divan edebiyatında bu nazım şekliyle birçok eser verilmiş, hatta şairler, bu türle yazılan beş eseri bir araya getirerek hamse geleneği oluşturmuştur.

Bu parçada sözü edilen Divan şiiri biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gazel  

B) Mesnevi  

C) Murabba  

D) Müstezat  

E) Kaside

 

2. Din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla yazılan şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rubaî   B) Gazel   C) Mesnevî   D) Şarkı   E) Kaside

 

3. Aşağıdakilerden hangisi dinî-tasavvufi Türk Edebiyatına alt şiir türlerinden biri değildir?

A) Tuyuğ   B) İlahi   C) Nutuk   D) Şathiye   E) Deme

 

4. Bülbül yetişir bağrımı hün etti figânın

Zabt eyle dehânın

Hançer gibi deldi ciğerim tiğ-ı zebanın

Te'sîr-i lisânın

Yukarıdaki dizelerin nazım şekli aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Rubai   B) Tuyuğ   C) Gazel   D) Kaside   E) Müstezad

 

5. Ey özünün sırlarına akıl ermeyen

Suçumuza, duamıza önem vermeyen

Günahtan sarhoştum, ama dilekten ayık

Umudumu rahmetine bağlamışım ben

Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Şarkı   B) Mani   C) Kıt'a   D) Rübai   E) Müstezad

 

6. Orta yol tanımayan sert karakteri, üslubuna da yansımıştır. Birçok devlet adamının kıyasıya eleştirmiştir. Bu özellikleri yüzünden pek çok düşmanı olmuştur. Yergiyi bırakacağına dair söz verdiğini ifade eden şiirlerinde bile yergiden vazgeçmemiştir. Yergi türündeki şiirlerini topladığı eserinin adı "Siham-ı Kaza'dır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bâkî   B) Fuzuli   C) Nefî   D) Nâbî   E) Nedim

 

7. Aşağıdaki yazar-eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Gülşehri – Mantıku't-Tayr

B) Şeyhi – Harname

C) Süleyman Çelebi – Vesiletü'n-Necat

D) Ali Şir Nevai – Mecalisü'n-Nefais

E) Evliya Çelebi – Keşfü'z-Zünun 

 

8. Fuzuli İle Yunus Emre'nin karşılaştırıldığı aşağıdaki maddelerden hangisi yanlıştır?

A) Her ikisi de şiirlerinde ilahi aşkı işlemiştir.

B) Yaşadıkları devrin şiir öncüleri olmuşlardır.

C) Her ikisi de güçlü birer şairdir.

D) Dili mükemmel bir şekilde kullanmışlardır.

E) Her ikisi de halka seslenmeyi amaçlamışlardır.

 

9. Perişan halin oldum sormadın hal-i perişanım

Gamından derde düştüm kılmadın tedbir-i dermanım

Yukarıdaki beyitte Divan edebiyatı konularından hangisi işlenmektedir?

A) Aşığın sevgili için her eziyete katlanabileceği

B) Aşığın, perişan olması gerektiği

C) Sevgilinin aşığa ilgisiz davranması

D) Aşk acısının sürmesi içi Allah'a yalvarış

E) Aşk acısına derman bulunamayışı

 

10. Aşağıdaki Divan edebiyatı ürünlerinden hangisi "Fuzuli "ye ait bir eserdir?

A) Hayrabad

B) Lütfiyye

C) Leyla vü Mecnun

D) Hüsn ü Aşk

E) Kanuni Mersiyesi

 

11. Bir divan edebiyatı ürünü olan "gazel" ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Nazım birimi beyittir.

B) Epik şiirin özelliklerini taşır.

C) Kafiye düzeni aa – ba – ca… şeklindedir.

D) En çok aşk ve güzellik konuları işlenir.

E) Divan şiirinin duygu yönü en kuvvetli türüdür.

 

12. Aşağıdaki dizilerden hangisinde verilenlerin tümü Divan edebiyatı nazım biçimidir?

A) Şarkı – rubai – tuyuğ – murabba – gazel

B) Kaside – semai – mesnevi – murabba – rubai

C) Mesnevi – rubai – tuyuğ – varsağı – kaside

D) Gazel – rubai – koşma – mesnevi – tuyuğ

E) Tuyuğ – koşma – rubai – ağıt – gazel

 

13. Aşağıdakilerden hangisi hem Divan hem de Halk edebiyatında görülen bir özelliktir?

A) Zaman zaman söz sanatlarına başvurulması

B) Şiirlerin aruz vezniyle söylenmesi

C) Anlamdan çok söyleyişe önem verilmesi

D) Nazım birimi olarak dörtlüğün kullanılması

E) Şiirde genellikle yarım kafiyenin kullanılması

 

14. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özelliklerinden biri değildir?

A) Nazım birimi olarak farklı biçimler olmakla birlikte daha çok beyit kullanılır.

B) Gazel, kaside, mesnevî, rübai çok kullanılan şiir biçimleridir.

C) Şiirde bütün güzelliğine önem verilir.

D) Şiirde aruz ölçüsü esastır.

E) Dil, Arapça ve Farsça tamlamalarla yüklüdür.

 

15. Türk dilinin diğer dillerle karşılaştırıldığı en önemli eserlerden biridir. Yazar bu eserde Türkçeyle Farsçayı bilimsel veriler kullanarak karşılaştırır. Türkçenin üstün ve ağır basan taraflarını birer birer belirterek bunları kanıtlar. Türkçenin deyimler, cinaslar, mecazlar yönüyle Farsçadan çok çok üstün olduğunu örnekleriyle ortaya koyar.

Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Lügafit Türk – Kaşgarlı Mahmut

B) Atabetü'l Hakayık – Edip Ahmet

C) Mantıkul Tayr – Gülşehri

D) Muhakemat'ül Lügateyn – Ali Şir Nevai

E) Kitabü'l İdrak'il Lisanü'l Etrak – Ebu Hayyam

 

16. Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?

A) Şiirlerde daima aruz ölçüsünün kullanılması

B) İslam dininin halka benimsetilmesinin amaçlanması

C) Arapça ve Farsça sözcüklerin çok kullanılması

D) Duygu ve düşüncelerin kalıplaşmış sözlerle anlatılması

E) Konudan çok söyleyiş güzelliğine önem verilmesi 

 

CEVAP ANAHTARI

1-B  2-E  3-A  4-E  5-D  6-C  7-E  8-E  9-C  10-C  11-B  12-A  13-A  14-C  15-D  16-B