1. Hey Rıza! Kederin başından aşkın

Bitip tükenmiyor elem-i aşkın

Bu iki dizedeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cinas  

B) Benzetme  

C) Kişileştirme  

D) İntak  

E) Tekrir

 

2. Ne şeb ki kuyuna yüz sürmesem ol şeb ölürüm

Ne gün ki kametini görmesem kıyâmet olur

Bu beytin İkinci dizesindeki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih  

B) Telmih  

C) Cinas   

D) Mübalağa  

E) İstiare

 

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir "teşbih" vardır?

A) Dedim inci nedir dedi dişimdir

Dedim kalem nedir dedi kaşımdır

B) Bir zafer müjdesi burda her isim

Sanki tek bir anda gün, saat, mevsim

C) Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder

Dante gibi ortasındayız ömrün

D) Bir güzel yırtıcı kuş gördüm, baktım

Som mücevher gibi kan kırmızı tırnakları

E) Zaman mavi bir sudur, Boğaz'dan mazi akar

Alev alev tutuşur, gün batarken Üsküdar

 

4. Nasıl yar diyeyim ben böyle yâre?

Mecnun edip çöle saldıktan sonra.

Alemin bağında bülbüller öter,

Giden benim gülüm solduktan sonra.

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur?

A) İstifham   B) Telmih   C) İstiare   D) Teşbih   E) İntak

 

5. Yolumu aydınlatır gece gökteki yıldızlar

Böyle bir yıldız benim yüreğimde de var

Yukarıda ikinci dizede geçen "yıldız" sözüyle aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?

A) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiğini bilmezlikten gelme

B) Bir sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma

C) Bir sözcüğü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanma

D) Söylenmek isteneni en az sözcükle anlatma

E) Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında bir nedene bağlama

 

6. Kimi esti başucumdan yel gibi

Kimi sızdı bir toprağa sel gibi

Yalnız ben, alçıdan bir heykel gibi

Sonsuzluğu dinlemekten tat aldım

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?

A) Teşhis   B) Teşbih   C) Hüsn-i talil   D) Cinas   E) Tariz

 

7. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde "cinas" vardır?

A) Sihirli bir fırça değmiş bir yere

O eşsiz güzellik sinmiş renklere

B) Kaderde sevgiyi sende bulmak varmış

Seninle bir çift güvercin olmak varmış

C) Verme ülkeni düşmana kalk kıyam et

Düşmana çiğnetme yurdu kopsa kıyamet

D) Yeşil, mavi sular, altın toprak

Başkaydı mavi göllerde sonbahar

E) Yaşanır nice nice çağlar seni sevdikçe

Yakınlaşır en uzak dağlar seni sevdikçe 

 

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kişileştirme vardır?

A) Gecenin koyu karanlığında

Rüzgârda sokak kokusu

B) Çiçek açmayı deniyordu

Bahçemizde erik ağacı

C) Uğraşma boşuna şiir yazamazsın

Bu kadar maviyken gökyüzü

D) Gökyüzünün maviliğine akarak

Savruldu sonsuza ışık hızım

E) Bana bu kadar açık söylemedi

Güzel olduğunu yaşamanın

 

9. Bir şeyin oluşunu gerçek nedene değil de daha güzel başka bir nedene bağlamaya hüsn-ü tatil denir.

Yukarıdaki söz sanatına örnek olabilecek bir kullanım aşağıdakilerden hangisinde vardır?

A) Artık demir almak günü gelmişse zamandan

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.

B) Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol;

Sallanmaz o kalkışta ne mendil, ne de bir kol.

C) Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli,

Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli,

D) Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler;

Bilmez ki giden sevgililer dönmeyecekler.

E) Birçok gidenin her biri memnun ki yerinden,

Birçok seneler geçti; dönen yok seferinden.

 

10. Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü

Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisidir?

A) İstiare   B) Benzetme   C) Kinaye   D) Mübalağa   E) Tezat

 

11. Gülen çehremi görüp

Sanmayın beni bahtiyardır

Her kahkahanın içinde

Bir damla gözyaşı vardır

Bu dizelerdeki söz sanatı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) İstiare   B) Abartma   C) Tezat   D) Cinas   E) Teşbih

 

12. Gül gülse daim ağlasa bülbül, acep değil

Zira kimine ağla demişler, kimine gül

Bu dizelerde altı çizili sözcükte aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?

A) İki anlamı olan bir sözcüğün yakın anlamını söyleyerek uzak anlamını kastetme

B) Bir durumu gerçekte olduğundan daha üstün gösterme

C) Bilinen bir şeyi bir anlam inceliği oluşturmak için bilmiyor görünme

D) Anlamca birbirine karşıt olan durumları bir arada kullanma

E) Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bırakarak olguyu başka bir nedene bağlama

 

13. Dedim, dilber, niçin sararıp soldun

Dedi, çektiğim dil yâresidir.

Bu dizelerde "dil" sözcüğü ile —- yapılmıştır. Çünkü "dil" sözcüğü, hem "tat alma organı" hem de "gönül, yürek" anlamındadır. Şair, yakın anlam olan dilindeki yaranın kendisinin sararıp solmasına yol açtığını söylerken, uzak anlam olan bir güzele olan aşkı nedeniyle sararıp solduğunu anlatmak istemiştir.

Yukarıdaki açıklamada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) tevriye   B) seci   C) aliterasyon   D) kinaye   E) cinas

 

CEVAP ANAHTARI

1-A  2-D  3-D  4-E  5-B  6-B  7-C  8-B  9-E  10-A  11-C  12-A  13-A