1. Bu tür yazılara köşe yazıları da denir. Gazete ve dergilerin belirli sütun ya da köşelerinde yayımlanan güncel, siyasal, toplumsal sorunları ele alan, bunları ayrıntılara inmeden işleyen, başlıklı ve yazarı belirli yazı türleridir.

Yukarıda bazı özellikleri verilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Makale

B) Deneme

C) Günlük

D) Fıkra

E) Eleştiri

 

2. Tenkit sözcüğü yerine kullandığımız —-, sanat, edebiyat ya da düşünce yapıtının içeriğini, bu içeriğin işleniş ve geliştiriliş biçimini anlatan, değerli ve değersiz yönlerini, belgelere ve örneklere bağlayarak belirten yazı türüdür. Açıklama, aydınlatma ve değerlendirme bu yazı türünün temel işlevidir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) anı   B) makale   C) eleştiri   D) fıkra   E) günlük

 

3. Edebiyat, sanat, siyaset, askerlik, spor vb. gibi alanlarda ünlenmiş kişilerin yaşamını anlatan yazılara —- denir. Bunlar nesnel çalışmalardır. Bu tür yazılar da çeşitli yönlerden okuyucunun ilgisini çeker, onları etkiler. O kişilerin başarıya ulaşmak için çektiği sıkıntılar, katlandığı acılar, diğer insanlar için örnek oluşturur.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) makale   B) biyografi   C) anı   D) günlük   E) deneme

 

Su gelir deste gider
Ayrılır dosta gider
Gurbet yansın yıkılsın
Sağ gelen hasta gider
4. Yukarıdaki dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma   B) Mani   C) Semai   D) İlahi   E) Varsağı

 

5. Aşağıdaki ikili dizelerden hangisi bir gazelin matla (giriş) beyti olabilir?
A) Hür ufuklarda donanmış iki yüz pâre gemi
Yeni doğmuş aya baktıkları yerden geliyor
B) Geçmiş, geçen ve gelecek vakti duymamalı
Âheste çek kürekleri mehtap uyanmasın
C) Kâmildir o insan ki yaşar hâtıralarla
Bir başka kerem beklemez artık gelecekten
D) Körfezdeki dalgın suya bir bak göreceksin
Geçmiş gecelerden biri durmakta derinde
E) Garbın ucunda, son kıyıdan en gürültülü
Bir med zamanı gökyüzü kurşunla örtülü

 

6. Halk şairleri herhangi bir kişinin veya yerin güzelliklerini ön plana çıkarmak, övmek istediklerinde bunu "güzelleme" türü ile yaparlar; divan şairleri de bir kişiyi övmek, onun iyi ve üstün yönlerini anlatmak istediklerinde —- türünü kullanırlar.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) fahriye   B) methiye   C) hicviye   D) gazel   E) murabba

 

I. Manzum eserlerin uyak şeması, ölçüsü, nazım birimi vb. dış özelliklerine göre adlandırılmasına —- denir.
II. Manzum eserlerin işledikleri konuya göre aldıkları adlara —- denir.
III. Anlam bütünlüğü olan ve aynı ölçüyle söylenmiş iki dizelik birime —- denir.
IV. Âşık edebiyatı ürünlerinin yazıldığı ve el yazması defterlere —- denir.
7. Numaralanmış cümlelerde, aşağıdakilerden hangisinin tanımı yapılmamıştır?
A) nazım türü      B) cönk   C) nazım şekli   D) beyit   E) divan

 

I. Çınla ey coşkun deniz kayalıklarda çınla
Sar bütün kumsalları, o dolaşık saçınla
II. Onlar ki bulutlarda gezerler beyaz güvercin gibi
Bitmeyen ışıklarda yüzerler ince boyunlu kuğular
III. Mevcut olmuş görmek istiyorum hepinizi Bu bahar gününde, dertliyi, ümitsizi
IV. Hani benim hayallerim, emellerim Suya girince balık sandığım temellerim
Kafiye olan iki sözcükten biri diğerinin içinde olursa buna tunç kafiye denir.
8. Numaralanmış dizelerin hangilerinde tunç uyak vardır?
A) I. ve II.   B) I. ve IV.   C) II. ve III.   D) II. ve IV.   E) III. ve IV.

 

9. Bu yazılarda biri baştan sona tüm yaşamını, yaşamının gizli yönlerini anlatır. Bu nedenle de her şeyi anlatanın ağzından öğreniriz. Bu yanıyla yer yer anı türünü anımsatan bir yönü vardır. Ancak anıda yazarın amacı, kendisini anlatmaktan çok yaşadığı dönemi yansıtmaktır. Oysa —- dönemi değil yazar kendi öz benini öne çıkarır. Anlattığı da kendisidir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) mektupta   B) hatırada   C) biyografide   D) otobiyografide   E)     romanda

 

10. Eserin ikinci Dönem Öyküleri başlıklı üçüncü bölümde, yazarın 1967'den son öykü kitabının yayım tarihi olan 1998 yılına kadar olan öyküleri, yazarın öykü tekniğin- deki yeni yönelişleri ve öykücülükteki arayışları biçim, konu ve içerik bakımından ele alınmıştır. Ayrıca, bu bölümde yazarın öyküleri anlatım tekniği; bakış açısı ve anlatıcı, yapı, tema, zaman, mekân ve kişiler bakımından çok yönlü ele alınmış ve incelenmiştir.
Yukarıdaki parça aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?
A) Fıkra   B) Deneme   C) Eleştiri   D) Söyleşi    E) Günlük

 

11. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde tam uyak kullanılmıştır?
A) Yaz gelince kuru otlar küllenir
Yıl geçince iki bayram yollanır
B) Bahar gelmeyince güller açılmaz
Yavrusuz yaylaya konup göçülmez
C) Her sabah her seher çıkar bakarsın
Dertli sinem aşk oduna yakarsın
D) Karacaoğlan der ki: Gönül tanımaz
Çok zamandır gözün yaşı kurumaz
E) Derdim ağır dere tepe gezdirir
Kazmayın kabrimi eller bozdurur

 

Güzel ben seni isterim
Seni koynumda beslerim
Yüzünü güzel göreyim
Zülüfün kara değil mi
12. Yukarıdaki dörtlük aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?
A) Koşma   B) Semai   C) Varsağı   D) Destan   E) Koçaklama

 

Dinle, sana bir nasihat edeyim
Hatırdan, gönülden geçici olma
Yiğidin başına bir iş gelince
Onu yad ellere açıcı olma
13. Yukarıdaki dörtlük aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek olabilir?
A) Pastoral   B) Epik   C) Didaktik   D) Satirik   E) Lirik

 

14. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde "redif" kullanılmamıştır?
A) Kûh-i Kaf dağına varana kadar
Orada yavruya kurbanlar adar
B) Bir dağ vardır, sade çakmak taşından
Bir dağ vardır, hiç aşılmaz başından
C) Karacaoğlan der ki: Burda durulmaz
Güler yüze, tatlı söze doyulmaz
D) Yiğit olan yiğit biner, atlanır
Yiğit de her cefaya katlanır
E) İller göçüp gitti, bense geçmedim
Yâr elinden dolu bâde içmedim

 

15. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde divan edebiyatı ürünleri bir arada verilmiştir?
A) Gazel – kaside – mesnevi – koşma – mani
B) Kaside – murabba – semai – türkü – rubai
C) Rubai – mersiye – kaside – hicviye – naat
D) Koçaklama – varsağı – tevhit – gazel – mani
E) Fahriye – methiye – türkü – ilahi – nefes

 

16. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Gazelin en güzel beytine "beytü'l-gazel" denir.
B) Şairin kendini övdüğü bölüme "methiye" denir.
C) Kasidenin ilk bölümüne "nesip" denir.
D) Mersiye, ölen bir kişinin arkasından söylenen şiirlere denir.
E) Kahramanlık, yiğitlik konuları üstüne yazılan şiirlere "koçaklama" denir.

 

CEVAP ANAHTARI

1-D  2-C  3-B  4-B  5-E  6-B  7-E  8-B  9-D  10-C  11-C  12-B  13-C  14-A  15-C  16-B