Sözcüklerin sonuna gelerek onlardan yeni sözcükler türeten veya çeşitli anlam ilgileri kurarak onların cümle içinde kullanılmasını sağlayan harf ya da hecelerdir.

Babam bize Almanya’dan hediyeler getirdi.

Bu cümlede koyu renkle belirtilen ekler, “baba, biz, Almanya, hediye, getir-” sözcüklerine gelerek, bu sözcüklerin anlamını değiştirmeyip onlara cümle içinde çeşitli anlamlar kazandırmıştır. Şimdi bu eklerin sözcüklere kattığı anlamları inceleyelim:

Cümlede geçen “baba-m” sözcüğündeki “-m” ekinin sözcüğe, aitlik anlamı; “biz-e” sözcüğündeki “-e” ekinin sözcüğe, yönelme anlamı; “Almanya’dan” sözcüğündeki “-dan” ekinin sözcüğe, ayrılma anlamı; “hediyeler” sözcüğündeki “ler” ekinin sözcüğe, çokluk anlamı kattığını; “getir-di” sözcüğündeki “-di” ekinin eylemin yapılma zamanını belirttiğini görüyoruz.

Uçak hareket etmeden, adımızı yolcu listesine yazdırdık.

Bu cümlede koyu renkle belirtilen ekler, “uç-, yol, yaz-” sözcüklerine gelerek, bu sözcüklerin anlamını değiştirip onlardan yeni sözcükler türetmiştir.

Cümlede geçen “uçak” sözcüğü, “havada yol almak” anlamına gelen “uç-” sözcüğüne “-ak” eki gelerek “kanatlarının altına havanın yaptığı basınç yardımıyla yükselip ilerleyebilen motorlu hava taşıtı” anlamı; “yolcu” sözcüğü, “bir yerden bir yere gitmek için aşılan uzaklık” anlamına gelen “yol” sözcüğüne “-cu” eki gelerek “yolculuğa çıkan kimse” anlamı; “yazdır-” sözcüğü, “söz ve düşünceyi özel işaret veya harflerle anlatmak” anlamına gelen “yaz-” sözcüğüne “-dır” eki gelerek “yazma işini yaptırmak” anlamı kazanmıştır.

Bu örneklerde eklerin, sözcüklerden yeni sözcükler türetme ya da onların cümle içinde kullanılmasını sağlama görevlerini gördük. Buna göre ekler ikiye ayrılır:

1. Çekim Ekleri

Sözcüklere değişik anlam özellikleri katıp onları çekimleyen eklerdir.

2. Yapım Ekleri

Sözcüklerin anlamlarını değiştirip onlardan yeni sözcük türeten eklerdir.