1. İş, oluş ya da kılışı zamana ve kişiye bağlayarak anlatan sözcüklere eylem denir.

Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisinin yüklemi bir eylemdir?

A) Bir kurt bir geyiği kovalıyordu yüreğimde.

B) Geyik soluk soluğaydı, yorgundu, bitkindi.

C) O, karların üzerinde akıp giden yıldız gibiydi.

D) Kurdun ağzı birer namlu ağzıydı.

E) Koşmak bir kurtuluş değildi ama ümitti.

 

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, eylem istek kipindedir?

A) Bu denemeleri okusun.

B) Seninle çarşıya çıkalım.

C) Bugünkü hesabı ben ödemeliyim.

D) Soruları iki saatte çözmelisin.

E) Bu düşünceleri aklından çıkar.

 

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem yapılacak olan bir işi anlatmaktadır?

A) Düşüncelerini yüzünden okuyorum.

B) Gençlerden biri içerde şiir okuyor.

C) Haziranda İstanbul’a gidiyoruz.

D) Onlar, her yaz denize gidiyor.

E) Lambalar durmadan yanıp sönüyor.

 

4. Aşağıdakilerin hangisinde eylemin kipinde bir anlam kayması vardır?

A) Öyle korkulu gözlerle etrafına bakma.

B) Kolay kolay unutulmaz adına yaktığım türküler.

C) Bir ceylan gibi durma artık gecenin ortasında.

D) Her akşam eve yorgun argın dönüyorum.

E) Düşmedi bir damla yağmur, kavruldu toprak.

 

5. Kalkmaz karanlıklar üzerimizden

Ölüm kol gezer her yerde

Ve kurşunlar sıkılır uzak köylerde

Vurulan ben olurum

Bu dizelerin yüklemleri aşağıdaki kiplerin hangisiyle çekimlenmiştir?

A) Geniş zaman

B) Şimdiki zaman

C) Emir

D) İstek

E) Geçmiş zaman

 

6. Aşağıdaki cümlelerde bulunan eylemlerden hangisi gereklilik kipindedir?

A) Kulak verdin mi yürekten kavala, saza?

B) Hayatı anılarla yaşamak ne güzel!

C) Bu bahçede meyve ağacı da olmalı.

D) Bu derdi, yazmakla, çizmekle anlatamam.

E) Bundan sonra açılacak birer birer kapılar.

 

7. “Haftaya İzmir’e gidiyor.” cümlesinde yüklem şimdiki zaman eki almıştır fakat cümlede gelecek zaman anlamı vardır. Buna anlam (zaman) kayması denir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kural örneklendirilmemiştir?

A) Bildiğin adresi niçin sorarsın?

B) Adamda biraz gurur olacak.

C) O yıl sınıfta kalıyor.

D) Senin sorularını yarın çözerim.

E) İstanbul’a gitmekten vazgeçmişler.

 

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminde zaman kavramı yoktur?

A) Bir anne masal anlatıyordu çocuğuna.

B) Ortalığı derin bir sessizlik bürümüş.

C) Bunların hepsi sıkıcı olmalı.

D) Bu soruların bütünü çözülebilir.

E) O tilkiyi ben yakaladım.

 

9. Korkma, yaklaş karanlığa

Orada ben varım

Çaresizliğimize, zavallılığımıza

Gel, beraber ağlayalım.

Yukarıdaki dizelerde kaç çekimli eylem vardır?

A) 1   B) 2   C) 3   D) 4   E) 5

 

10. “Okumak” eyleminin gelecek zamanın rivayetine göre olumsuz çekimi, aşağıdakilerden hangisidir?

A) okumayacaksan

B) okumayacakmış

C) okumayacaktı

D) okuyacakmış

E) okumamışım

 

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem, işle anlatışın aynı anda yapıldığını bildirmektedir?

A) Bu kitabı dün okumuş.

B) Gençler bilardo oynuyorlar.

C) Bahçe işlerini bitirdim.

D) Toplantıyı yarın yapacağız.

E) Onunla barajda buluştuk.

 

12. Ben alışılmış şeyleri sevmem, bilirsin

Yaşamaksa dilediğim gibi yaşamalıyım

Sevmekse gönlümce sevmeliyim

Kendi ellerimle yazmalıyım alın yazımı

Yukarıdaki dizelerde kaç çekimli eylem vardır?

A) 3   B) 4   C) 5   D) 6   E) 7

 

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, fiile eklenen “-miş” eki cümleye “başkasından duyulma, aktarılma” anlamı katmıştır?

A) Fatmalar dün tiyatroya gitmişler ama oyunu beğenmemişler.

B) Börek güzel olmuş, biraz daha alabilir miyim?

C) Soğuktan dudakların çatlamış, biraz krem sürsene.

D) Çok çalışmışsın, artık dinlenmen gerekir.

E) Sağ gözün kanlanmış farkında değilsin.

 

14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yüklem birleşik zamanlı bir eylemdir?

A) Çiğnenmiş kara kalpaklar, temiz duvaklar.

B) Yine bir dağ gibi, bir dev gibi doğrulacağız.

C) Başımı bir çeşmenin taşına koydum.

D) Yürüdüler yaşamak güzelken zulmün üstüne.

E) Seni düşünmeseydim yağmurlu havalarda.

 

15. “Okumuştun” eylemi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Basit bir eylemdir.

B) Birleşik zamanlıdır.

C) Basit zamanlıdır.

D) II. tekil kişiye göre çekimlenmiştir.

E) Miş’li geçmiş zamanın hikâye kipiyle çekimlenmiştir.

 

16. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde, eylemin kipi ötekilerden farklıdır?

A) Kaz gelen yerden; tavuk esirgenmez.

B) At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır.

C) Adamın yere bakanından, suyun yavaş akanından kork.

D) Allah, kardeşi kardeş yaratmış; kesesini ayrı yaratmış.

E) Herkesin yorulduğu yere han yapmazlar.

 

17. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, “-miş” eki geçmiş zaman kipi göreviyle kullanılmamıştır?

A) Rüzgâr, kurumuş yaprakları sağa sola savuruyordu.

B) Her şey değişmiş, yalnız sen değişmemişsin.

C) Zaten korkutmak için gelmemiştim aranıza.

D) Bir uykuya yaslanmış sessiz kamaşan şafak.

E) Hazların aleminde yumulmuş kirpiklerin.

 

18. Aşağıdakilerin hangisinde, rivayet bileşik zamanlı bir eylem kullanılmamıştır?

A) Hep bu kahvehanede oturuyormuş.

B) Adam gece gündüz içermiş.

C) Bahsettiğim arkadaş orada yokmuş.

D) Onlar bu eve taşınacaklarmış.

E) Sevdiğini bu parkta beklermiş.

 

19. Aşağıdakilerin hangisinde basit zamanlı bir eylem yoktur?

A) Yaşanmış zamanlar bir film şeridi gibi geçiyor.

B) Sevmek, bir bakıma utanmamaya mahkum olmaktır, dedi.

C) Anılarımızı en küçük noktasına kadar hatırlıyorum.

D) Beni unutamayacağını biliyordum.

E) Yalnızlığımda sesin kulaklarımda çınlıyor.

 

20. Aşağıdakilerin hangisinde, “-dir” eki eklendiği eyleme kesinlik anlamı kazandırmıştır?

A) Babası eve gelmiştir.

B) Mektup yerine ulaşmıştır.

C) Uçak havaalanına inmiştir.

D) Sınav bitmiştir, çıkabilirsiniz.

E) Ayrılırken çok ağlamıştır.

 

21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bileşik zamanlı birleşik eylem vardır?

A) Beni görünce çok mutlu oldu.

B) Sabahları açık denizde avlanırdık.

C) Kanepenin üstünde uyuyakalmıştım.

D) Kitabı üç yılda bitirmiştim.

E) Bu konuda duyarlı davranmıyordu.

 

22. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük çekimli bir eylemdir?

A) Evde yalnız mısın?

B) O kuş yaralı mıydı?

C) Soruları hazırladın mı?

D) Amacın bunu anlatmak mıdır?

E) Seçtiğin konu güzel miydi?

 

CEVAP ANAHTARI

1-A  2-B  3-C  4-D  5-A  6-C  7-E  8-C  9-D  10-B  11-B  12-C  13-A  14-E  15-C  16-C  17-A  18-C  19-D  20-D  21-C  22-C