1. Türk romanında bir “Orhan Kemal bakışı” vardır. O her insanda her şeye rağmen aydınlık bir yan, temiz, insani bir yan bulunabileceğine inanır. Bunu eserlerinde gösterirken ekonomik ve toplumsal şartları kimi zaman boş verir.

Bu parçada geçen “Orhan Kemal bakışı” sözüyle yazarın hangi özelliği vurgulanmıştır?

A) Özgünlüğü

B) Evrenselliği

C) Ulusallığı

D) Yalnızlığı

E) Yenilikçiliği

 

2. Aşağıdakilerden hangisi sanatsal (kurmaca) metinlerin özelliklerinden biri değildir?

A) Dil göndericilik işleviyle kullanılır.

B) Yazarın ele aldığı konu değil bunu anlatış tarzı önemlidir.

C) Özneldir.

D) Halk hikâyesi, destan, roman, öykü gibi türleri vardır.

E) Okuyucuya zevk vermek, okuyucuda heyecan uyandırmak amacıyla yazılır.

 

3. Aşağıdakilerden hangisi bir edebi metinden alınmamıştır?

A) Bizimki böyle kasıladursun… Hırsızın biri kavuğu gözüne kestirdi. Böyle şişkin bir kavuk boş değildir elbet, diyordu hırsız.

B) Vaktiyle adamın biri bir iş kurmak istiyordu. Fakat iş dediğin ha deyince kurulmazdı elbet.

C) Balığı bu halde gören aç gözlü balıkçılar “Ölmüş!” diye onunla ilgilenmediler.

D) Çocuğun biri annesinin yanından ayrılarak emekleye emekleye değirmene su taşıyan oluğun başına kadar geldi.

E) Çiftçilerin ürettiği bitkisel ürünlerden, etanol de elde edilir. Etanol; araba, kamyon, traktör yakıtı olarak kullanılır.

 

4. Aşağıdakilerden hangisi görsel sanatlardan biri değildir?

A) Mimari

B) Resim

C) Müzik

D) Heykel

E) Hat

 

5. Yazılarımızda ne dünün mızmız ve soluk duygularını ne son zamanların renksiz ve dar Leyla ile Mecnun hikâyelerini bulacaksınız. Aşka, sevince ve kedere ne kadar az yer verirsek, görüneni eserlerimize ne kadar yansıtabilirsek kendimizi o derece başarılı sayacağız.

Bu sözleri söyleyen bir yazar aşağıdakilerden hangisini savunamaz?

A) Sanatçı geçmişin kalıplaşmış konularından uzaklaşmalıdır.

B) Sanatçı iç dünyasının zenginliklerini eserinde öne çıkarmalıdır.

C) Sanatçı, eserinde yaşadığı dönemi anlatmalıdır.

D) Sanatçı gerçeklerden yola çıkmalıdır.

E) Sanatçı, basit aşk hikâyelerinden uzak durmalıdır.

 

6. O zamana kadar edebiyatımızda hep Maupassant öyküleri örnek alınıyordu. Bu öyküler başı sonu belli öykülerdi. Esendal ise öykülerinin konularını yaşamın sivri noktalarından almıyor, günlük yaşayışın en sade, en silik olayları üzerine kuruyordu; hatta güzel öykülerinden birinin kişisi evinden çıkıp şöyle bir dolaştıktan sonra yine evine döner, başından hiçbir olay geçmezdi.

Bu parçada Memduh Şevket Esendal’ın hangi özelliği vurgulanmıştır?

A) Taklitçiliği

B) Yenilikçiliği

C) Yalınlığı

D) Özlülüğü

E) Nesnelliği

 

7. —-. Çünkü yazarların bir görevi de dili işleyip geliştirmektir. Topluma seslenmeyen bir kişideki dil yanlışları normal karşılanabilir; ancak yazarlar, yazılarındaki en ufak bir yanlışı bile düzeltmelidir.

Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Sanatçı toplumu doğru yönlendirmelidir

B) Yazar, dili kullanırken titiz davranmalıdır

C) Yazar, yapıtında sağlam bir kurgu oluşturmalıdır

D) Her sanatçı kendi dilinde eser vermelidir

E) Farklı bir konu seçemeyen yazar okunmaz

 

8. Aşağıdakilerden hangisi edebi metin olabilir?

A) Akdeniz’in bitki örtüsüyle ilgili bilgi veren bir metin

B) Bir öğrencinin okul müdürlüğüne yazdığı dilekçe

C) Bilimsel bir yazı

D) Gazetede çıkmış bir haber yazısı

E) Bir tiyatro metni

 

9. Aşağıdakilerden hangisi edebi eseri etkileyen unsurlardan biri değildir?

A) Siyasal gelişmeler

B) Ekonomik yaşamda meydana gelen değişiklikler

C) Sosyal hayat

D) Eseri oluştururken kullanılan malzeme

E) Sanatçının dünya görüşü

 

10. Aşağıdakilerden hangisi dilin insan yaşamındaki işlevlerinden biri değildir?

A) İnsanlar arasındaki iletişimi sağlaması

B) Edebiyatın temel malzemesi olması

C) İnsanları, ulus olarak bir araya getirmesi

D) Her ulusun aynı kelimeleri kullanması

E) Bilginin depolanmasını ve aktarılmasını sağlaması

 

11. Estetik bir zevk oluşturmak için insanın meydana getirdiği yaratıcılığa —- denir. Marangozluk, ayakkabıcılık, demircilik gibi maddi işleri karşılayan işlerin tümü ise —- adını alır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?

A) sanatçı – sanat eseri

B) sanat – zanaat

C) bilim – sanat

D) sosyoloji – sosyal olay

E) bilim – bilim adamı

 

12. I. Dilin anlatım olanaklarından yararlanmak

II. Kültürel özellikleri yansıtmak

III. Dönemin şartlarından etkilenmek

IV. Anlatımda okuyucuyu etkilemeye çalışmak

V. Bilimsel terimlere sıkça yer vermek

Yukarıdaki numaralanmış ifadelerden hangisi edebi eser için söylenemez?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

 

13. Aşağıdakilerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

A) Sanat eseri, sanatçının yorumunu yansıtır.

B) Sanat eseri, insanla birlikte var olmuştur.

C) Sanat eseri dış dünyadan, gerçeklerden etkilenmez.

D) Sanat eseri özneldir.

E) Sanat eseri öğretmez, açıklamaz; sezdirir, çağrıştırır.

 

14. (I) Edebi eserin her şeyden önce güzel ve etkileyici bir anlatımı olmalıdır. (II) Çünkü edebi eserin malzemesi dildir, sanatçı da bu malzemeyi güzel kullanmalıdır. (III) Yazar; dili, duygu ve düşüncelerini estetik bir biçimde yansıtmak amacıyla kullanır. (IV) Bunu yaparken kendini herhangi bir konuyla sınırlandırmaz. (V) Bütün bunlarda asıl amaç okuyucuya bir şeyler öğretmektir.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde edebi eserle ilgili bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

 

15. Aşağıdakilerden hangisi sanatsal (kurmaca) metinlerin özelliklerinden biri değildir?

A) Yazarın, gerçeği olduğu gibi yansıtması

B) Eserin, sosyal, siyasal ve ekonomik faktörlerden etkilenmesi

C) Eserin, dönemin toplumsal yaşamına ışık tutması.

D) Eserdeki kahramanların metne özgü, kurmaca özellikler taşıması

E) Yazarın, okuyucuda heyecan oluşturmaya çalışması

 

16. Bu tür romanların başarılı örneklerini okurken, kişilerin iç dünyasına biz de dalar, ruh hallerimizle yüz yüze geliriz. Onların sorunlarına katılırken kendi dünyamızın zenginliğini fark eder ve roman usta bir yazarın elinden çıkmışsa, romanın dili bizi alıp bir yerlere götürüyorsa bundan bir mimari eserin verdiği hazzı duyarız.

Bu parçaya göre başarılı bir romanın insana verecekleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Eserden estetik bir zevk almak

B) Kahramanların problemlerine ortak olmak

C) Roman kişilerinin duygularını anlamak ve yaşamak

D) Gerçeklerden uzaklaşarak tamamen kurgusal bir yaşam sürmek

E) Roman kahramanlarının dünyasından yola çıkarak kendi dünyamızı fark etmek

 

CEVAP ANAHTARI

1-A 2-A 3-E 4-C 5-B 6-B 7-B 8-E 9-D 10-D 11-B 12-E 13-C 14-E 15-A 16-D