1. Onlar edebiyatımızda ilk kez bir bildiriyle ortaya çıkan topluluk olarak tarihe geçti. Kendilerinden önceki topluluğu, edebiyatı yeterince Batılılaştıramamakla suçladılar. Onlar göre sanat, kişisel ve saygı değerdi. Ne var ki yetersizlikle suçladıkları topluluğun devamı olmaktan öte gidemediler. Çünkü onlar da eleştirdikleri sanatçılar gibi bireysel konuları işlediler; süslü, sanatlı, oldukça ağır bir dil kullandılar. Fransız edebiyatını örnek aldılar, içe dönük bireysel konuları işlediler.

Bu parçada "Onlar" diye söz edilen sanatçılar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tanzimatçılar

B) Edebiyat-ı Cedîdeciler

C) Fecr-i Aticiler

D) Yedi Meşaleciler

E) Milli Edebiyatçılar

 

2. Aşağıdakilerden hangisi Edebiyat-ı Cedide sanatçılarının ortak özelliklerinden biri değildir?

A) Batılı edebiyat akımlarının etkisiyle eser verme

B) Sanatlı ve ağır bir dil kullanma

C) "Sanat toplum içindir." ilkesini benimseme

D) Batı edebiyatından alınma edebiyat türü ve nazım şekillerini kullanma

E) "Kulak için kafiye" görüşünü savunma

 

3. 1895 yılının sonunda Muallim Naci ve taraftarlarının yazdığı "Mâlûmat" gazetesi ile Recaizade Mahmut Ekrem arasında bir tartışma başlar; "Kafiye göz için mi, kulak için mi olmalı?" Ekrem Bey, Mâlûmat'a verdiği cevapları —- dergisinde yayımlar. Recaizade, bu tartışmadan sonra yeni edebiyat taraftan gençleri bu derginin etrafında toplar. Dergiyi de sanat ve edebiyat dergisi hâline getirebilmek için Tevfik Fikret'i görevlendirir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Genç Kalemler     

B) Servet-i Fünun

C) Dergâh      

D) Varlık

E) Yedi Meşale

 

4. Bu sanatçı, başarılı öykülerinde kişisel dramlara, kıyıda köşede kalmışların dünyaya bakışlarına yer vermiş. Sözgelimi "Ferhunde Kalfa"da evde kalmış bir evlatlığın tüm yaşamını, evde kalmak sorunu çerçevesinde, toplumsal yaşantıdan çarpıcı bölümlerle işler. Hem kişisel dramı, hem de çevreyi algılarız bu eserde. "Kırık Hayatlarda ise çeşitli nedenlerle yanlış evlilikler yapmış mutsuz gençleri ve sorumsuz bir hareket yüzünden mutlu bir yuvanın dağılmasını anlatır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hüseyin Rahmi Gürpınar

B) Mehmet Rauf

C) Halit Ziya Uşaklıgil

D) Refik Halit Karay

E) Ahmet Mithat Efendi

 

5. Recaizade Mahmut Ekrem, yapıtlarıyla dönemine yön veren bir sanatçı olmaktan çok, fikirleriyle, sanat anlayışıyla edebiyatımıza büyük katkılarda bulunmuştur, ileri sürdüğü görüşler özellikle gençler üzerinde oldukça etkili olmuş, onları yenilikler konusunda cesaretlendirmiştir. Onun yönlendirmesiyle gençler bir dergi etrafında bir araya gelmiş ve yeni bir edebiyat topluluğunun ortaya çıkmasını sağlamışlardır. Şiirde —- ve romanda —- bu grubun en etkili sanatçıları olmuşlardır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A) Namık Kemal – Nabizade Nazım

B) Ahmet Haşim – Mehmet Rauf

C) Tevfik Fikret – Halit Ziya Uşaklıgil

D) Cenap Şahabettin – Şemsettin Sami

E) Ziya Paşa – Ahmet Mithat Efendi 

 

6. Mehmet Rauf'la İlgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Realizm akımın etkisiyle yazdığı Kırık Hayatlar adlı romanında Anadolu'da yaşanan bir aşk hikâyesini anlatmıştır.

B) İlk psikolojik roman kabul edilen "Eylül'de psikolojik tahlillere ağırlık vermiştir.

C) Değişik türlerde eserler vermiştir.

D) Sosyal yaşama pek yer vermediği eserlerinde romantik duyguları, hayalleri ve aşkları işlemiştir.

E) Mensur şiirlerini "Siyah inciler" adlı eserinde toplamıştır.

 

7. —-, Servet-i Fünunculardan sonra bir bildiri yayınlayarak bir araya gelen Fecr-i Aticilerin şiirdeki önemli ismidir. Fecr-i Ati topluluğu dağıldıktan sonra da yayınladıkları bildiri doğrultusunda eser vermiş olan şair, şiirlerinin bir bölümünü —- adlı eserinde toplamıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Ziya Gökalp – Yeni Hayat

B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu – Erenlerin Bağından

C) Mehmet Emin Yurdakul – Türk Sazı

D) Ahmet Haşim – Göl Saatleri

E) Faruk Nafiz Çamlıbel – Han Duvarları

 

8. Recaizade Mahmut Ekrem'in desteğini arkasına alan genç sanatçılar, bir dergi etrafında birleşerek edebiyat topluluğu oluşturmuşlardır. Yaşadıkları dönemin de etkisiyle bireyci bir sanat anlayışını benimsemişlerdir. Gençler, Hüseyin Cahit Yalçın'ın Fransızcadan çevirdiği Edebiyat ve Hukuk adlı makalesini yayınlamasıyla dergi kapatılınca dağılmışlardır.

Bu parçada sözü edilen genç sanatçılar aşağıdaki edebiyat kollarından hangisini temsil etmektedir?

A) Tanzimat Edebiyatı

B) Fecr-i Ati

C) İkinci Yeni

D) Genç Kalemler

E) Servet-i Fünun

 

9. Servet-i Fünun sanatçıları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Aşk, üzüntü, tabiat güzellikleri, karamsarlık gibi konuları işlemişlerdir.

B) Şiirde aruz veznini bırakıp heceyi kullanmışlardır.

C) Şiirlerinde beyit bütünlüğü yerine, konu bütünlüğünü esas almışlardır.

D) Batı şiirinden alınan sone, terza-rima gibi yeni biçimler kullanmışlardır.

E) Kendilerine Batı'yı özellikle de Fransız edebiyatını örnek almışlardır.

 

10. (I) Servet-i Fünun sanatçıları, yapıtlarında süslü, sanatlı Arapça ve Farsça tamlamalarla yüklü bir dil kullanmışlardır. (II) Şiiri düzyazıya yaklaştırmışlar, aruzu Türkçeye başarılı bir şekilde uygulamışlardır. (III) Şiirde Halk edebiyatı nazım şekillerinin yanında Batı’dan aldıkları sone, terza-rima gibi yeni biçimleri kullanmışlardır. (IV) Yapıtlarında insanlık sorunlarından uzak, katıksız bir doğa betimlemelerine yer vermişlerdir. (V) Şiirlerinde olduğu gibi, roman ve öykülerinde de koyu bir karamsarlık ağır basar.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

11. Yazar Fransız edebiyatı yoluyla Batı gerçekçiliğini kavramış, konularını gözleme dayanarak ve kişileriyle olaylar arasında psikolojik açıdan tam bir bağıntı gözeterek tarafsız bir tutumla işlemiştir. Ama onun gerçekçiliği toplumsal bir gerçekçilik değildir. O genellikle kişisel mutluluk, özellikle de aşk konusu üzerinde durmuş, bütün romanlarında bunları işlemiştir. Mai ve Siyah'ta romantik aşkı ve hayal kırıklıklarını, Aşk-ı Memnu'da yasak aşk, tutkular ve gerçek yaşamda görülen evlilik sorunlarını ele almış ve gerçekçi bir yöntemle incelemiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hüseyin Rahmi Gürpınar

B) Halit Ziya Uşaklıgil

C) Halide Edip Adıvar

D) Mehmet Rauf

E) Şemsettin Sami 

 

CEVAP ANAHTARI

1-C  2-C  3-B  4-C  5-C  6-A  7-D  8-E  9-B  10-C  11-B