1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz türemesine" örnek sözcük kullanılmıştır?

A) Aldığın hazzın başka bir hazza benzemediğini keşfedersin.

B) Bütün tüllerinin parçalanmasına razı olmak gerekir.

C) Herkes yakalamaktan korkarak kovalar aşkı

D) Kendi varlığını da seversin bir başkasını severken

E) Kendi iç dünyana da tutkunsundur artık âşık olunca

 

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, türetilirken "ünlü düşmesi" ne uğramış bir sözcük kullanılmıştır?

A) Saat dokuz sularında

    İnanılmaz bir özlem bağrımı deldi

B) Ateş nehrinde gençliğimin

    Bir bahar gibi patladın Ankara

C) Boynumda gül madalyonu

    Şiirimde gök kuşağı oldun

D) Aşkım ulaşılmaz bir pembe mektuptur

    O uzak, eski rüzgârlarında savrulur.

E) Benim önerilerim akla ve bilime dayalı

    Miraslar kedilere paylaştırılsın

 

Şehitler tepesi boş değil

Toprağını kahramanlar bekliyor

Ve bir bayrak dalgalanmak için

Rüzgâr bekliyor

3. Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangi ikisi görülmektedir?

A) Ünlü daralması – ünsüz benzeşmesi

B) Ünsüz değişimi – ünlü daralması

C) Ünsüz düşmesi – ünsüz benzeşmesi

D) Ünsüz benzeşmesi – ünsüz değişimi

E) Ünsüz türemesi – ünlü daralması

 

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ulama"ya örnek bir kullanım yoktur?

A) Hiç kimsenin açtırma elini, ne olur!

B) Eksik etme yardımını sessiz veriver!

C) Her ne ararsak arayalım kendi içimizde

D) Sözcüklerde kaldı hoşgörünün manası

E) Süresiz özleminden cayır cayır yanıyorum

 

Âlemde güzeller padişah olsa

Ona hizmet eden kul incinir mi?

Alçak uçan, taştan taşa dokunur

Dalgası çok olan sel incinir mi?

5. Yukarıdaki dörtlükte aşağıdaki ses olaylarından hangi ikisi görülmektedir?

A) Ünlü düşmesi – ünlü daralması

B) Ünsüz benzeşmesi – ünsüz düşmesi

C) Ünsüz değişimi – ünsüz benzeşmesi

D) Ünsüz değişimi – ünsüz düşmesi

E) Ünsüz türemesi – ünlü düşmesi

 

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünlü daralmasına örnek kullanım vardır?

A) Bize ne kara bir köpeğin ölümünden

B) Öyle sıkı germişiz ki iplerimizi, susarız

C) Susarız konuşacağımız vakte kadar

D) Biz konuşalım diye konuşur herkes

E) Şükür ki kulakları mühürlenmişlerden değiliz

 

7. Sert ünsüzlerle (p, ç, t, k) biten sözcükler, ünlü ile başlayan ek aldıklarında son sesteki sert ünsüz yumuşar.

Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kurala uymayan bir sözcük kullanılmıştır?

A) Korunaklı değilim, katran sürdüm başıma

B) Koruklardan ilâç yapma sanatı verilmiştir.

C) Benim ağıdım bitti, sizinki uzun sürer

D) Bir ayağında kara yalaz var sevgilimin

E) Sanki yeniden bu şehrin sokaklarındayım.

 

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünsüz benzeşmesi"ne örnek bir kullanım vardır?

A) Salıncaklarda baş dönmesi yabancı bana.

B) Her çocuk kendine imrendiği için kaybolur.

C) Korkum ilk adımın unutkanlığında kaldı.

D) Bir ömür ne kadar da fotoğraf albümü gibi.

E) Şimdi çıksam parka küçük çocuklar ordadır.

 

9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünsüz değişimi"ne örnek bir kullanım vardır?

A) Neden sonra değiştiğimi anlıyorum.

B) Geri dönmeyen sesler var şu bağbozumunda.

C) Yıllar ne kadar meraklıymış ayrılıklara.

D) Üzerinden neşeyle uçuşur çocuksu gelin.

E) Bilinmezlikle unutulur tüm acılar günbegün

 

10. (I)Geleceğiniz yere geldik, der muavin, İner lâkin ne deniz vardır, ne martı sesi. Bir eve varır, yaşlı bir adam (II)karşılar kendisini. "Biz de (III)merak etmeğe (IV)başlamıştık." Şaşırır, (V)ocağın karşısını işaretleyerek "oturun" der yaşlı adam.

Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerin hangisinde herhangi bir ses olayı yoktur?

A) I.  B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

11. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde, diğerlerinden farklı bir ses olayı vardır?

A) Konakta hiç bekletmeden paşanın yanına aldılar onu.

B) Zenci hizmetkârla birlikte hepsi de binadan çıktılar.

C) Kuşları rahatsız etmemek için kimse evden çıkmıyordu.

D) Sağ taraftaki boş arsalarda askerler talim yapıyorlar.

E) Hikmet Bey, kahvesini bitirmeden ayağa kalktı.

 

12. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinde, diğerlerinden farklı bir ses olayı vardır?

A) Onların çoğunu ta bebekliğinden tanırdı.

B) Masanın arkasındaki koltuğa oturmuştu.

C) Çocuk bir türlü utangaçlığını yenemiyordu.

D) Suçu paylaşmanın tadına varıyorlardı.

E) Yanımdaki yatakta başka bir hasta yatıyor.

 

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ünlü düşmesine (hece düşmesi) örnek bir sözcük kullanılmamıştır?

A) Selamlaşma faslını kısa kesmek istiyorum.

B) Genç adam başını sallayıp elindekini gösterdi.

C) Annesi kendi derdiyle gittikçe yalnızlaşıyordu.

D) Evi yerinden sarsan bir ağırlıkla devrildi.

E) Karnından fışkıran kan odanın ortasında birikti.

 

14. İsim tamlamalarında tamlayan ünlü ile bitiyorsa araya "n" kaynaştırma harfi getirilir.

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu kurala uymayan bir isim tamlaması vardır?

A) Hemşirenin korkusu her gün biraz daha artıyor.

B) Hayatının o ana kadarki öyküsünü anlattı.

C) Neyin nesidir bunlar bir türlü anlamıyorum.

D) Delikanlının çantasında hiçbir şey yoktu.

E) Odanın kapısını aralayarak içeri baktı gizlice.

 

Sadece günün o (I)vaktini (II)yaşıyor

Çatalının (III)ucuyla (IV)tabağındaki peyniri (V)yiyor.

15. Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerin hangi ikisinde "ünlü daralması" vardır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) II. ile V.   E) I. ile V.

 

(I)Coşkulandım da içimden (II)göğe uçmak geliyor.

(III)Mutluluğu yok (IV)eden gönlü karartan (V)derdi sıkmak geliyor.

16. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisinde diğerlerinden farklı bir ses olayı vardır?

A) I.   B) II.  C) III.   D) IV.   E) V.

 

(I)Kaynıyor sevgi, akımlar (II)akıyor

Özdeki sırrı göze (III)yansıtıyor

Sade sözle anlatması güç (IV)oluyor

Aşk, hayata yeni anlam (V)katıyor

17. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisinde, ünlü daralması vardır?

A) I.   B) II.  C) III.   D) IV.   E) V.

 

18. Bizler, dışımızda (I)gelişen genellikle basit (II)diyebileceğimiz olaylara (III)gösterdiğimiz ilgiyi, kendi (IV)zihnimizde kopan fırtınalara, çakan (V)şimşeklere karşı gösteremiyoruz.

Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinde, ünlü daralması vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

19. (I)Kayıktaki adam (II)yavaşça kürekleri denize indirdi. İnce bir sisin (III)ardında bir ada ortaya (IV)çıktı. (V)Sağa sola yorgun bakıyordu.

Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerden hangisinde ünsüz değişimi (yumuşama) vardır?

 A) I.   B) II.   C) III.  D) IV.   E) V.

 

20. Kitap (I)çocuğun kavrayış (II)gücünün ötesinde derin ve büyülü bir dünyanın kapılarını açıyor okuruna. Rengârenk kapağı ile ilk (III)bakışta (IV)gerçekten de yalnızca çocukların ilgisini uyandıran bu kitap okuru başka dünyalara (V)sürüklüyor.

Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcükler ses olayları bakımından eşleştirilirse, hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?

A) I.   B) II.  C) III.   D) IV.   E) V.

 

21. Bir şeylerin, tüm (I)adlarına ve uyandırdıkları (II)çağrışımlara karşın, eninde sonunda (III)değişebileceğini umut etmiştik. O aynaya (IV)farklı bir gözle bakmanızı (V)sağlayacak bir şeyler bekliyoruz.

Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi, türetilirken ünlü kaybına uğramıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

22. Bir ara elerin bir (I)karanlıkta kalmış, önündeki mavi çiçek (II)keskin bir (III)ışığın ortasına (IV)oturmuş, mavisi (V)büyüdükçe büyümüştü.

Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangilerinde ünsüz benzeşmesi (sertleşme) yoktur?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) II. ile IV.   D) III. ile IV.   E) IV. ile V.

 

23. Aşağıda cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük, ek alırken bu sözcüğün ünsüzlerinden biri düşmüştür?

A) Yılan başını azıcık kaldırıp onlara baktı.

B) Anne, yavrunun ağzına yiyeceği yavaşça verdi.

C) İnsanoğlu hele bir aç kalsın da gör

D) Küçücük bir dalga kayığı sallasa adam düşecekti.

E) Balıklar al bir çizgide parlayıp suya girdi.

 

CEVAP ANAHTARI

1-A 2-D 3-B 4-D 5-C 6-D 7-B 8-C 9-A 10-B 11-C 12-E 13-B 14-C 15-D 16-A 17-A 18-B 19-C 20-E 21-B 22-D 23-D