Gönül gurbet ele varma

Ya gelinir ya gelinmez

Her dilbere gönül verme

Ya sevilir ya sevilmez

1. Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

B) Sarmal uyak düzeni vardır.

C) Redif kullanılmıştır.

D) Yarım uyak kullanılmıştır.

E) Sade bir dille söylenmiştir.

 

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde uyak yoktur?

A) O yârin açılmış gülü göncedir.

Boyu fidan beli gayet incedir.

B) Karacaoğlan der merd ile

Sözüm yoktur na-merd ile

C) Buna felek derler felek

Ne aman bilir ne dilek

D) Yaylası ufak tepeler

Yağar yağmur kar sepeler

E) Deryalarda yüzer gemi

Şeker dudağının yemi

 

Sultanım başım tacısın

Âşıkların muhtacısın

Benim canım miracısın

Bana seni gerek seni

3. Yukarıdaki dizelerde uyak oluşturan sesler aşağıdakilerden hangisidir?

A) -sın   B) -acısın   C) -acı   D)-ısın   E) -ac

 

Kara yerde mor menekşe biter mi

Yaz bahar ishak kuşu öter mi

Bahçede alışan çölde yatar mı

Hani kapın bacan yolların hani

4. Yukarıdaki dörtlükte uyak oluşturan sesler aşağıdakilerden hangisidir?

A) -ar   B) -t   C) -tar   D) -r   E) -er mi

 

(I)Yüzer gemi (II)deryalarda

(III)Dudağının yemi (IV)seker

(V)Süregör (VI)devranı demi

(VII)Devran geçer (VIII)demedim mi

5. Yukarıdaki dizeler düz uyak oluşturması için altı çizili numaralı sözlerden hangileri yer değiştirilmelidir?

A) I. ile II., V. ile VI.

B) V. ile VI., VII. ile VIII.

C) III. ile IV., VII. ile VIII.

D) I. ile II., III. ile IV.

E) III. ile IV., V. ile VIII.

 

6. "Sefil baykuş ne gezersin bu yerde"

Bu dizeden sonra aşağıdaki dizelerden hangisi getirilirse dizeler birbiriyle uyak oluşturmaz?

A) Sen düşürdün beni bu derde

B) Gökyüzüne çekildi siyah bir perde

C) Bu vaatler hep kalır sözde

D) Bilirsin delikanlılık vardır serde

E) Yârin hatırası kalmış yıkık duvarda

 

7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "l" sesleri uyak içinde kullanılmamıştır?

A) Darb-ı mesellerle eylersen emel

Kırkların birine olursun bedel

B) Güneş balçıkla sıvanmaz ey dil

Kendinden gayriyi beğenmez cahil

C) Örümcek tel çeker görünmez hayal

Akrep kimi soksa olur bi-mecal

D) Kanda ise kürkçü dükkânın bulur

Kürk olur bunların kürkü giyilir

E) Bu gayretle hedefe varılmaz

Kişi dostunun kusuruna kırılmaz

 

8. Aşağıdaki terimlerden hangisi aruz ölçüsüyle ilgili değildir?

A) Med   B) İmale   C) Zihaf   D) Seci   E) Vasıl

 

9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tunç uyak kullanılmıştır?

A) Aşağıdan akar gelir gemiler

Yel vurdukça inim inim iniler

B) Gündüzden gürültüden ve kâinattan ırak

Akşamı seyredeyim bakışlarında bırak

C) İstanbul'dan Üsküdar'a yol gider

Hanımlara deste deste gül gider.

D) Eğlen güzel yaz olsun da gidelim

Yollar çamur kurusun da gidelim

E) İstanbul'dan üç mum aldım yakmaya

Yakıp yakıp yar yüzüne bakmaya

 

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde cinaslı uyak kullanılmıştır?

A) Yaz gelince badem açar çiçeği

Ağalar takınır hançer bıçağı

B) Güzel olsa esmer olsa elverir

Kadir Mevla'm ihsan eder yel verir.

C) Kışlanın önünde bir uzun selvi

Kimimiz nişanlı kimimiz evli

D) Seksende doksanda yüzde seyreyle

Gerdanda dudakta yüzde seyreyle

E) Aman padişahım izin ver bize

İzin vermeseniz atın denize

 

11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem redif hem uyak kullanılmıştır?

A) İşit ben ölmüşüm kınalar yakın

Âşık lisanına dikkatle bakın

B) Beşikte sallanır bir esrük aslan

Ne adı bellidir ne misli ayan

C) On üçünde eyler hoş muhabbet

On dördünde eder tenhaca sohbet

D) Kepçe kuyruk dersen ateş-i suzan

Maymuna her fenni öğretir insan

E) Yaban eşeğine eyledim nazar

Beğendiği yerde dolaşır gezer

 

12. Aşağıdakilerden hangisi hem aruz hem hece ölçüsünün ortak özelliğidir?

A) Hecelerin açık veya kapalı olması

B) Hecelerin uzun veya kısa olması

C) Hece sayılarının eşit olması

D) Uzun seslilerin kapalı hece oluşturması

E) Satır sonundaki hecelerin kapalı olması

 

Bir vakte erdi ki bizim günümüz

Yiğit belli değil mert belli değil

Herkes yarasına derman arıyor

Deva belli değil dert belli değil

13. Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Zengin uyak kullanılmıştır.

B) Redif kullanılmıştır.

C) Uyak örgüsü sarmaldır.

D) 2.ile 4.dizeler biriyle uyaklıdır.

E) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

 

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) Aruz ölçüsü hecelerin uzunluk ve kısalığına dayanır.

B) Açık heceyi uzun okuyarak kapalı hece yapmaya zihaf denir.

C) Aruz ölçüsünde ünlüyle biten heceler açık, ünsüzle biten heceler kapalıdır.

D) Türk edebiyatında aruz ölçüsü ilk olarak Kutadgu Bilig'de kullanılmıştır.

E) Aruz ölçüsü ilk olarak Arap edebiyatında kullanılmıştır.

 

15. Aşağıdakilerden hangi ikisi aruz kusuru sayılır?

A) İmale – med       

B) Zihaf – vasıl

C) İmale – zihaf      

D) Takti – med

E) Med – vasıl

 

CEVAP ANAHTARI

1-B  2-B  3-E  4-B  5-D  6-C  7-E  8-D  9-B  10-D  11-A  12-C  13-C  14-B  15-C