1. “Dil” sözcüğü aşağıdaki cümlelerden hangisinde deyim içinde kullanılmamıştır?

A) Bütün mahalle halkının dili tutulmuş gibiydi.

B) Erzurum’a gitmeyi çok istiyor; ama bunu, babasına söylemeye dili varmıyordu.

C) Kişinin huzuru dilini tutmasındandır, derler.

D) Bu kadın, çiçeklerin dilini anlar, onlarla konuşurdu.

E) Söyleye söyleye dilimde tüy bitti, yine kapıyı açık bırakıyorlar.

 

2. Bir toplumda yaşayanlar, davranışlarını, kendilerini idare eden yöneticiye göre düzenlerler. Yöneticinin yaşam biçiminden, toplumdaki kişiler doğrudan etkilenir. idareciler, doğru yolda ise halk da doğru olacak, idareciler yanlış yaparsa halk da aynı yanlışları tekrarlayacaktır.

Aşağıdaki atasözlerinden hangisi parçada anlatılanları özetlemektedir?

A) Başın başı, başın da başı vardır.

B) Kurunun yanında yaş da yanar.

C) Baş nereye giderse, ayak da oraya gider.

D) Başa gelmez iş olmaz, ayağa değmez taş olmaz.

E) Balık kokarsa tuzlanır, ya tuz kokarsa ne yapılır?

 

3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “duyduklarına doğruluğundan şüphe etmek” anlamında bir deyim kullanılmıştır?

A) Görevlilerin uyarılarına kimse kulak asmıyordu.

B) Yetkililer, her nedense hava kirliliği ile ilgili yakınmaları kulak ardı ediyorlar.

C) Her söylenene kulak asacak olursanız bir çalışma tarzı geliştiremezsiniz.

D) Ailesinin kendisi ile ilgili şikayetlerine kulak tıkıyordu.

E) Bu küçük kız, eski şarkıları nasıl da güzel söylüyor; kulaklarıma inanamıyorum.

 

4. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde “zor durumda kalma, çaresizlik” anlamı vardır?

A) Kasap et, koyun can derdinde.

B) Sütle giren huy, canla çıkarmış.

C) Boşa koysan dolmuyor, doluya koysan almıyor.

D) Tencere dibin kara, seninki benden kara.

E) El, elin eşeğini türkü çağırarak ararmış.

 

5. I. Burada bahar on gün, bilemedin iki hafta sürer.

II. Neredeyse üç aydır buralara yağmur yağmıyor.

III. Umarım bu hafta sonuna kadar hazırlıkları bitirirsiniz.

IV. İzmir, buradan en fazla üç saat sürer.

Numaralanmış cümlelerden hangi ikisinde altı çizili sözler anlamca birbirine en yakındır?

A) I – II   B) I – III   C) II – IV   D) II – III   E) I – IV

 

6. Kişinin her anı bir olmaz. İnsan kimi zaman neşeli, mutlu, yaşama sevinci ile dopdolu olur; dünyayı toz pembe görür. Kimi zaman da yaşamdaki her şeyden bunalmış, kötümser, bezgin bir görüntü ortaya koyar.

Parçada anlatılanlara en uygun atasözü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Başa gelen çekilir.

B) Âşığın gözü kor olur.

C) Gönlün yazı var, kışı var.

D) Ateş düştüğü yeri yakar.

E) Güne göre kürk giyinmek gerek.

 

7. (I) Bu tarihi binayı bir gün yıkmalarından korkuyordum. (II) Nihayet bir sabah korktuğuma uğradım, aklıma gelen başıma geldi. (III) Dalgın adımlarla Cumhuriyet Caddesi’ne doğru çıkarken kulak tırmalayan çatırtı ve balyoz seslerinin ikazıyla olayı gördüm; (IV) Tarihi binayı yıkıyorlardı. (V) “Burayı böyle bırakmazlar, canına okurlar bir gün!” diye endişelendiğim Alirıza Eczanesi binası yerle bir ediliyordu.

Numaralanmış cümlelerden hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte kullanılmıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

8. Kurda “Neden boynun kalın?” demişler; “İşimi kendim görürüm de ondan.” demiş.

Aşağıdakilerden hangisi anlam bakımından bu atasözüne en yakındır?

A) Çalma elin kapısını, çalarlar kapını.

B) Cefayı çekmeyen safanın kadrini bilmez.

C) Bir elin nesi var, iki elin sesi var.

D) Benden sana bir öğüt: Ununu elinde öğüt.

E) Bin kişi değmez bir kişi, bir kişi değer bin kişi.

 

9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “ağız” sözcüğü deyim içinde kullanılmamıştır?

A) Bundan sonra kimse Ali’nin adını ağzına almayacak, demişti.

B) Dün akşam, yarım ağızla bizi de evine davet etti.

C) Çelik ağızlı makası; her zaman masasının üstünde dururdu.

D) Sihirbazın numaralarını seyreden çocukların ağzı açık kaldı.

E) Ağzı laf yapanlara değil, eli işe yatkın olanlara ihtiyacımız var.

 

10. Atasözlerinde olumsuzluk öğütlenmez, ön plana çıkarılmaz.

Aşağıdakilerden hangisinde bu kurala uyulmamıştır?

A) Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.

B) Göz görmeyince gönül katlanır.

C) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.

D) Kişi ne yaparsa kendine yapar.

E) Veren eli herkes öper.

 

11. Aşağıdakilerden hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte kullanılmamıştır?

A) Yan tarafta oturanların ne konuştuklarını, kulak kabartıp gizlice dinlemeye çalıştı.

B) Askerliği bitince Erdem’i de baş göz edecek, evlendireceklerdi.

C) Ortaya çıkan kargaşadan çıkar sağlamaya çalışıyor, bulanık suda balık avlıyordu.

D) Söyleyeceklerini heyecandan söyleyemedi, dili tutuldu.

E) Yaptıklarından pişman olmuştu, fakat son pişmanlık kimseye fayda vermiyordu.

 

12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “söz” kelimesi deyim içinde kullanılmamıştır?

A) Asıl konuya geçmek istedi, ama arkadakilerden biri sözünü kesti.

B) Şarkının sözleri son derece güzel ve anlamlıydı.

C) Dik başlı ve sözünü esirgemez biri olduğundan biri türlü göze girmeyi başaramıyordu.

D) Hatırı sayılır, sözü geçer emekli bir memurdu Faik Bey.

E) Her fırsatta annesinin sözünden çıkamayacağını söylüyordu.

 

13. Bilgili kimselerin bulunmadığı bir ortam ya da toplulukta biraz bilgisi olan kişi dâhilik taslar.

Bu açıklama aşağıdaki atasözlerinden hangisi ile ilgilidir?

A) Alçak yerde tepecik kendisini dağ sanır.

B) Biri bilmeyen bini hiç bilmez.

C) Bir adamın adı çıkacağına canı çıksın.

D) Bin bilsen de bir bilene danış.

E) Akılları pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi aklını almış.

 

14. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde “öyküleme” vardır?

A) Erkek arslan, arslan da dişi arslan, arslan değil mi?

B) Çok yaşayan bilmez, çok gezen bilir,

C) Yengece: “Niçin yan yan gidersin?” demişler, “Serde kabadayılık var.” demiş.

D) Kötü söyleme eşine, zehir katar aşına.

E) Borçtan korkan, kapısını büyük açmaz.

 

15. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi karşısında verilen durumla ilgili değildir?

A) Ağaç kapı kapanırsa altın kapı açılır. – Umut

B) Bir elin nesi var, İki elin sesi var. – Ortaklık

C) Güvenme varlığa, düşersin darlığa. – Tedbir

D) Bana dokunmayan yılan bin yaşasın. – Bencillik

E) El, eli yıkar; iki el de yüzü yıkar. – Yardımlaşma

 

16. “Kırmak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerden hangisinde deyim içinde kullanılmıştır?

A) Teklif ettikleri fiyattan, bir yüzde yirmi daha kırdılar.

B) Lodos soğuğu kırdı da, hava biraz yumuşadı.

C) Şekerlerden birisini kırıp, yarısını bardağına attı.

D) Masadaki sürahiyi yere düşürüp, kırdı.

E) Başından geçenleri anlatarak ortalığı kırıp geçirdi.

 

CEVAP ANAHTARI

1-D  2-C  3-E  4-C  5-E  6-C  7-B  8-D  9-C  10-C  11-E  12-B  13-A  14-C  15-B  16-E