Dostoyevski’nin en önemli romanlarından biri olarak gösterilmektedir. Dostoyevski’nin Sibirya’da cezaevinden döndükten sonra yazdığı roman, yazarın en uzun ikinci romanı olma özelliği taşır. Bununla birlikte yazarın olgunluk döneminin ilk büyük romanıdır.

Romanın Özeti:

Raskolnikov, Petesburg’da öğrenim görmekte olan bir öğrencidir. Parasızlık ve fakirlik onu sıkmaktadır. Bu yüzden dul bir rehinci kadınla onun üvey kardeşini öldürüp onların mücevherlerini almayı planlar. Kusursuz olan cinayet planını uygulayıp hedefine ulaşır. Mücevherleri bir kayanın dibine saklar.

Raskolnikov odasına döner. Az sonra polis gelir. Raskolnikov polisin olayı anladığını kendisini tutuklamaya geldiğini sanır. Oysa polisi uzun zamandır kirayı alamayan ev sahibi göndermiştir. Önce korkup sonra sevinen Raskolnikov bayılır. Polis Raskolnikov’un bu tepkilerinden kuşkulanır ve onu sorguya çeker; ama bir sonuç alamaz.

Raskolnikov’un kız kardeşi, Raskolnikov’un eğitim masraflarını temin edebilmek için Luzin adlı biriyle evlenmeyi düşünür. Raskolnikov bu adamı hiç sevmez, ona soğuk davranır. Luzin öfkeyle çıkar gider.

Bir gün bir dedektif Raskolnikov’u cinayetle ilgili sorgular; ama şüpheleri Raskolnikov’un üstüne çekecek bir kanıt bulamaz.

Raskolnikov’un arkadaşları da cinayetle ilgili ondan şüphelenmektedir. Bunu arkadaşlarıyla katıldığı bir partide belli ederler. Raskolnikov partiden evine döndüğünde eve annesiyle kız kardeşi Dunia’nın geldiğini görür. Raskolkikov, annesiyle kız kardeşi Dunia’yı arkadaşı Razmuhin’e bırakır. Razmuhin Dunia’yı görür görmez ondan hoşlanır.

Raskolnikov annesine ve Dunia’ya Luzin’in işe yaramaz biri olduğunu söyler ve onları etkiler. Bu yüzden Luzin evden gönderilir. Dunia, kalbindeki Luzin’den boşalan yeri Razmuhin ile doldurur.

Bir zamanlar Dunia Svidrgailov’un çocuklarına bakıcılık yapmıştır. Karısı,çocukların bakımını yapan Dunia’ya çok sıkıntı çektirmiştir. Dunia onlardan ayrıldıktan sonra karısı ölen Sividrgailov karısının Dunia’ya çektirdiği sıkıntılardan dolayı ona para vermek üzere Raskolnikov’lara gelir.

Raskolnikov, fahişe bir kız olan Sonia’nın yanına gider. Beraber İncil okurlar. Raskolnikov, Sonia’ nın dine olan bağlılığından çok etkilenir. Onu beğenmeye başlar. Sonia ile Raskolnikov’un birlikte kaldıkları odanın bitişiğini de Sividrgailov kiralamıştır. Raskolnikov Sonia’ya işlemiş olduğu cinayeti anlatır. Bitişikte kalan Svidrgailov her şeyi duyar.

Svidrgailov, Raskolnikov’un kız kardeşi Dunia’yla evlenmek ister. Öğrendiği bu sırrı da koz olarak kullanır. Kızı bu konuda ikna edemeyince ona bolca para bırakıp intihar eder.

Raskolnikov annesinin, Dunia’nın ve Sonia’nın sevgisinden emin olur. Onların da desteğiyle polise suçunu itiraf eder. Mahkeme onu sekiz yıl Sibirya’ya sürgüne gönderir. Sonia Raskolnikov’a olan sevgisinden dolayı onun sürgün edildiği yerin yakınına taşınır. Bütün mahkumlara iyiliği dokunur. Raskolnikov, Sonia’nın desteğiyle yeniden dünya’ya gelmiş gibidir.