Nabizade Nazım’ın yazdığı bu roman, edebiyatımızdaki ilk realist romanlardan biridir. Eser aynı zamanda psikolojik romanların da ilklerindendir. Kahramanları çok canlı, dili sadedir.

Eserde karısının kıskançlıklarından bunalan, bu yüzden mutluluğu başka kadınlarda arayan bir koca ele alınır. “Zehra” kıskançlıkları yüzünden kötü olaylara sebep olur.

Romanın Özeti:

Zengin bir tüccarın kızı olan Zehra, küçük yaşta annesini kaybedip annesiz büyüdüğü için; çabuk sinirlenmek, başkalarıyla kolay kolay geçinememek gibi özellikler edinir. Ayrıca çok kıskanç biridir. Evlenme çağına gelen Zehra’yı babası yanında çalışan katip Suphi ile evlendirir.

Suphi’yi herkesten kıskanan Zehra, kocasının kendisinden soğumasına, yanında çalıştırdığı güzel cariye Hüsnücemal’e ilgi duymasına sebep olur. Zehra cariyeyi evden kovar. Suphi aslında karısını sevmektedir, ama karısının çekilmez davranışlarından dolayı Zehra ile boşanır ve cariye Hüsnücemal ile evlenir.

Zehra kocasından ve cariyeden intikam almak için çok çekici ve becerikli olan Rum kızı Üryani’yi Suphi’ye musallat eder.Yosmalığıyla meşhur olan Üryani Suphi’ye; Zehra’yı, Hüsnücemal’i hatta babadan kalma ticarethaneyi bile unutturur. Gözü Oryaniden başka hiçbir şeyi görmeyen Suphi her şeyini onun için harcar, işini de batırır. Artık hiçbir şeyi kalmamış olan Suphi’yi Üryani terk eder. Bu arada Suphi’nin karısı Hüsnücemal çocuğunu düşürmüş ve intihar etmiştir.

İşsiz ve parasız kalmış olan Suphi sokak serserisi haline gelmiştir. Tulumbacılık için müracaat eder. Suphi’nin hala aklı Rum yosma Üryani’ dedir. Üryani’yi bir gün başka erkekle yakalayınca her ikisini de öldürür. Suçu ispatlanamadığı için idam edilmez ama sürgüne gönderilir. Zehra, Suphi kendisini terk edince Muhsin’le evlenmiş, onun ticarethanesinin başına geçmiştir. Muhsin hastalanır ölür. Zehra Muhsin’le mutlu bir evlilik yaşayamaz ama mutlu olamadığı için de pek üzülmez. Kendi kıskançlıklarından dolayı Suphi’ nin başına gelenleri öğrenince yaptıklarına pişman olur. Bir gün yolda karşılaştığı düşkün kadın yanında düşüp ölünce eski kayınvalidesi olduğunu öğrendiği bu kadının üstüne kapanır ve ağlar. Çünkü bütün bunlara o sebep olmuştur. Bu üzüntüyle ve vicdan azabıyla hastalanıp ölür.