1. (I) Dostluklar azalıyor çağımızda. (II) Bir an dinleyin kendinizi. (III) Bir deneyin dost bildiklerinizi. (IV) Göreceksiniz dostlarınız olmadığını. (V) Yıllarca dostluk diye aldatmışsınız kendinizi.
Numaralanmış cümlelerden hangisinin yüklemi, nesne alıp almaması yönüyle diğerlerinden farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. Aman diyene kılıç kalkmaz.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi nesnesi yönüyle bu cümle ile özdeştir?
A) Bal tutan parmağını yalar.
B) Aşure yemeye gelen kaşığını taşır.
C) Kılıç kınını kesmez.
D) Dost başa, düşman ayağa bakar.
E) Gelen gideni aratır.
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi çatısı bakımından farklıdır?
A) Bir gün bu yaptığından utanacaksın.
B) Burada biraz daha beklersen soğuktan donarsın.
C) Bahçedeki ağacın dalları pencereye kadar uzanıyordu.
D) Bazı akşamlar eve yorgun argın dönüyordu.
E) Bütün hatalarını, onun yüzüne söylemelisin.
4. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, yüklemi geçişli fiil olduğu halde nesne almamıştır?
A) Beril, geçen ay iki kitap okumuş.
B) Tören alanında tüm yetkililer hazır bulunacak.
C) Geçen pazardan beri dört gözle bekliyordum.
D) Yaz tatilinde, herkes kendi memleketine giderdi.
E) Bütün yıl böyle çalışırsan tabii ki yorulursun.
5. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde sözde özne vardır?
A) Ayağını yorganına göre uzat.
B) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
C) Pire için yorgan yakılmaz.
D) Körle yatan şaşı kalkar.
E) Üzüm, üzüme baka baka kararır.
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “mutluluk” sözcüğü sözde özne olarak kullanılmıştır?
A) Mutluluk insanın dünya ile olan bağlantısıdır.
B) Mutluluk, insana yaşama sevinci verir.
C) Mutluluk, kimi insanlar tarafından yanlış yerlerde aranır.
D) Mutluluk arayan kişi, etrafına dikkatle bakmalıdır.
E) Mutluluk, bazı anlarda insanın gözünü kamaştırır.
7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi özne-yüklem ilişkisi yönüyle diğerlerinden farklıdır?
A) Orayı görebilmek arzusuyla yanıp tutuşuyordu.
B) İki kardeş parkta yürürken el ele tutuştular.
C) Maçı kazanacakları konusunda arkadaşlarıyla bahse tutuştu.
D) Söyledikleri kabul edilmeyince sonu gelmez bir münakaşaya tutuştu.
E) İki güreşçi, mayolarını giyip tutuştular.
8. Aşağıdakilerden hangisinde geçişsiz fiil geçişli duruma gelirken fiil kökünde değişiklik olmuştur?
A) Anlatılanlara hemen inandı, üstelik bizi de inandırdı.
B) Önce kendisi çıktı, sonra öğrencileri çıkardı.
C) Akşama doğru eve geldi, yanında arkadaşlarını da getirdi.
D) Beyaz güvercin uçtu, çocuk ötekileri de uçurdu.
E) Anlattıklarına hem kendisi güldü, hem odadakileri güldürdü.
9. “-tir, -dir” yapım eki geçişli fiillere getirildiğinde fiilin geçişlilik derecesini artırır, işi başkasına yaptırma anlamı katar.”
Aşağıdaki cümlelerde bu eki alan fiillerden hangisinde böyle bir anlam yoktur?
A) Öğretmen, bize olanı biteni anlattırdı.
B) Siz gidebilirsiniz, sonuçlan ben bildiririm.
C) Çok sevdiği şarkıyı bir kere daha çaldırdı.
D) Babasından istediklerini, annesine söylettirdi.
E) Bütün öğrencilere, bayrakla ilgili kompozisyon yazdırdı.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “toplamak” geçişsiz fiil olarak kullanılmıştır?
A) Yıllar yılı, eline geçen her türlü belgeyi toplamıştı.
B) Kitapları, masaların üzerinden toplasın.
C) Belediye görevlileri, bayramdan önce şehrin içindeki bütün dilencileri topladı.
D) Herkes oyun oynarken o, yine kurbağa topluyordu.
E) Kışın çok zayıftınız, biraz toplamışsınız.
11. Birlikte çağları aşabiliriz seninle.
Bu cümlenin yüklemi çatı bakımından aşağıdakilerden hangisinin yüklemine benzemektedir?
A) Ufukta bir güneş battı yavaş yavaş.
B) içimizdeki orman bir anda yandı.
C) Karanlığa alışmıştı gözlerimiz.
D) Belki yanmamış bir yer buluruz.
E) Giderek kayboluyor zaman içinde insan.
12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde, yüklem geçişli fiil olduğu halde nesne kullanılmamıştır?
A) Kaza yapan aracın sürücünün başı yarılmıştı.
B) Sırtındaki kocaman çantayla sabahtan beri yürüyordu.
C) Daha önce görmediğim için tanımıyorum.
D) Küçük kız, bir süre direndikten sonra uyudu.
E) On dakika sonra uçak inişe geçti.
13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi “dönüşlü” fiildir?
A) Yarışmaya seçilenler arasında Ömer’in de adı okundu.
B) Törenler için her sınıftan üç öğrenci seçildi.
C) Biz merakla beklerken Selim kapıda göründü.
D) Olaya adı karışan herkes dinlendi.
E) Kitaplıktaki eski kitaplar gruplandırıldı.
14. Edebiyatın gücü de zayıflığı da kullandığı malzemeden gelir. Edebiyat sanatının malzemesi sözdür. İncil’de geçen bir ifadeye bakacak olursak sözün insandan da eski olduğunu görürüz. Her dönemde insanlar sözle anlaşmışlardır.
Bu parçada yer alan cümlelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
A) Etken fiil
B) Sözde özne
C) Geçişli fiil
D) Geçişsiz fiil
E) İşteş fiil
15. “Onlarla ancak yaz tatillerinde görüşüyorduk.” cümlesinin yüklemi işteş çatılı bir fiildir.
Aşağıdakilerden hangisinde aynı türden bir işteşlik vardır?
A) Bekçiden korkan çocuklar kaçıştı.
B) Vapur akşama doğru İzmir’e ulaştı.
C) Maaşını alır almaz, alacaklılar yakasına yapıştı.
D) Yeni aldığı elbise, ona çok yakıştı.
E) Dersten sonra arkadaşlarla buluştuk.
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi işteş çatılı fiildir?
A) Can ciğer arkadaşıyla bugün biraz atışmışlar.
B) Aldığı siparişleri bayrama yetiştirmek için hemen işe girişti.
C) Toplum olarak, artık bu tür olaylara alıştık.
D) Kızgın halkın öfkesi bir türlü yatışmadı.
E) Bizim Erkay, Selami Usta’nın yanında yetişmişti.
CEVAP ANAHTARI
1-A 2-D 3-E 4-C 5-C 6-C 7-A 8-C 9-B 10-E 11-D 12-C 13-C 14-B 15-E 16-A
