1. Sabah oluyordu. Bozkır çepeçevre aydınlanıp genişlerken dağlar yükseklere doğru boy veriyordu. Yarın kenarında sönmeye yüz tutan ateşin korları küllenmeye başlamıştı.
Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Birden fazla eylemsi kullanılmıştır.
B) Son cümlenin yüklemi geçmiş zamanın hikayesiyle çekimlenmiş.
C) Ek eylem almış ikiden fazla sözcük vardır.
D) İsim kökünden türemiş eylem vardır.
E) Birinci ve ikinci cümlenin yüklemi basit zamanlı bir eylemdir.
2. Apansız bastıran kış susuyor, sabahleyin kalkanlar, derinden bir ah çekerek aceleyle sağa sola koşuşanlar, elleri ayakları birbirine dolaşsın diye bütün hızıyla işini sürdürüyordu.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) İkiden fazla eylemsi
B) Birden fazla eylem
C) Birleşik zamanlı eylem
D) Oldurgan çatılı eylem
E) Etken çatılı eylem
3. Yeşil ördek gibi daldın göllere
Sen düşürdün beni dilden dillere
Başım alıp gidem gurbet ellere
Ne sen beni unut ne de ben seni
Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) İstek kipiyle çekimlenmiş eylem
B) Birleşik eylem
C) Birleşik zamanlı eylem
D) Oldurgan çatılı eylem
E) Emir kipiyle çekimlenmiş eylem
4. Arada sırada onunla tartışırız.
Bu cümlenin yüklemi çatı bakımından aşağıdaki cümlelerden hangisiyle benzerlik gösterir?
A) İnsanları mutlu etmek için uğraşıyordu.
B) Bu konuyu dünkü toplantıda görüştük.
C) Bayram nedeniyle sınıfları süsledik.
D) Çalılar yaş olduğu için bir türlü tutuşmadı.
E) Dün gece olanları ikimiz de unutmuştuk.
5. En güzel rüyaları andıran enginlere
En geniş ümitlerle açılmak istiyorum
Gözlerinin içinde bilmediğim bir yere
Günlerce gitsem, dönmesem diyorum
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Eylemlerin tümü haber kipiyle çekimlenmiştir.
B) Dilek – şartın olumsuz biçimi vardır.
C) Belirtili ad tamlaması vardır.
D) Üç tane eylemsi kullanılmıştır.
E) Çekimli eylemlerin tümü basit yapılıdır.
6. Güneşten (I)ısınmış saç bir sundurmanın altında, buğday, dağlar gibi (II)yığılmış. Çuvallan tahta bir merdivenden (III)tırmanıp yığının tepesine (IV)çıkarmak gerekiyor. Orada (V)dökülen buğdayın tozu toprağı insanın genzini yakıyor.
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi eylemsi değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış ortaç vardır?
A) Yüreğimde, dinmeyen bir sızı vardı.
B) Bu hareketinle pişmiş aşa su kattın.
C) Durakta inecek varmış, durur musun?
D) Çıkmadık candan umut kesilmez.
E) Gülen ayvam, ağlayan narımsın.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin kipinde bir anlam kayması olmuştur?
A) Büyük oğlu bu yıl liseden mezun olacak.
B) Hiç şüphesiz babam buna çok sevinecek.
C) İnsanda biraz da sabır olacak.
D) Dayımlar bu akşam bize gelecekler.
E) Beni aramadıkça ben de onu aramayacağım.
9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi “geniş zamanın hikâyesi” biçimindedir?
A) İhtiyar, çantasını yere bırakarak sandalyesini masaya yaklaştırdı.
B) Hepimiz, ihtiyarın yenileceğine kesin gözüyle bakıyorduk.
C) Kahvede oturanlar, böyle eğlencelere bayılırdı.
D) Oyunun sonunu herkes merak ediyordu.
E) Onun gözlerinde bir gülümseme belirdi.
10. I. O, kalemini toplum yararına kullanırdı.
II. Sorup soruşturmadan kimseyi suçlamazdı.
III. Seni ve sevgini hafızamdan silemedim.
IV. Gözlerimin içine bakan gözleri gülüyordu.
V. Kendimi soğuk suların kucağına bıraktım.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisinin yüklemi geçişsiz bir eylemdir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
11. Seni sevmek suç mu bana
Ağlıyorum yana yana
Bir merhem verip yarana
Sür demedin, sür demedin.
Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Şimdiki zamanla çekimlenmiş eylem
B) Bağ-fiil kullanılmıştır.
C) Ad-eylem kullanılmıştır.
D) Basit zamanlı eylem kullanılmıştır.
E) Edilgen çatılı eylem vardır.
12. Koyunlar bir parça ot bulabilmek için ağır ağır ilerliyordu. Sürünün gezdiği yerlerde de onlara göz kulak olmak gerekiyordu. Doğuracağı hiç belli olmayan bir koyun bir de bakmışsınız, bir çalının dibine yatıp kuzulayıvermiş.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) Adlaşmış ortaç vardır.
B) Birden çok bağ-eylem kullanılmıştır.
C) Tezlik eylemi kullanılmıştır.
D) Birleşik zamanlı eylem vardır.
E) Basit zamanlı eylem vardır.
13. Karadır kaşların ferman yazdırır
Bu dert beni diyar diyar gezdirir
Lokman Hekim gelse yaram azdırır.
Yaramı sarmaya yâr kendi gelsin
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur?
A) Birden fazla ettirgen çatılı eylem vardır.
B) Ad-eylem kullanılmıştır.
C) Emir kipiyle çekimlenmiş eylem vardır.
D) Birden çok çekimli eylem kullanılmıştır.
E) Ek fiilin hikâyesi vardır.
14. Aşağıdakilerin hangisinde ad eylem yoktur?
A) Toplantının başlamasına bir saat kaldı.
B) Bu şartlar altında okumak çok zor.
C) Olayı değerlendirişi çok farklıydı.
D) Onu savunmayı hiç düşündün mü?
E) Bu durumda bildiğimi de unuttum.
15. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin yüklemi geçişsiz bir eylemdir?
A) Herkesin tenceresi kapalı kaynar.
B) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
C) Deveci ile konuşan kapısını büyük açar.
D) Kazma elin kuyusunu kazarlar kuyunu.
E) Kadı ekmeğini karınca yemez.
16. Düşman geldi tabur tabur dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Tüfek icat oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır
Bu dörtlükte, aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) Türemiş eylem
B) Birleşik eylem
C) Edilgen çatılı eylem
D) Geçişsiz çatılı eylem
E) Birleşik zamanlı eylem
17. Yüz kadar koyun yavrulamıştı. Vadinin biraz yukarısında duran Asım ile Berkay’ın sürülerinde döl dökümü henüz başlamamıştı ama Hasan bunun da yakın olduğunu hissediyordu. Sürüyü otlatan yaşlı kadınla altı yaşındaki büyük kız sayılmazsa bütün işi topu topu üç kişi yapıyordu.
Bu parçada birleşik zamanlı kaç eylem vardır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
18. Kulakları (I)çınlatan düdük sesleri arasında trenler geçiyordu. Yerlerinden (II)kalkmak (III)istemeyen develer, salyalı ağızlarını (IV)açıp bet bet (V)böğürerek sağa sola öfkeyle bakıyorlardı.
Bu parçada altı çizili eylemsilerle ikişerli bir grup oluşturulursa hangisi dışta kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, çatı bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Dün gece yaşananları doğru dürüst hatırlamıyorum.
B) Ağrıyan bacağını güçlükle atarak, yavaş yavaş yürüyordu.
C) Başını önüne eğmiş, dudaklarını sımsıkı kapatmıştı.
D) Ertesi gün kardeşiyle gelen Oğuz, kırgınlığını hissettirmedi.
E) Kitabı, şaşkın şaşkın duran arkadaşının önüne atıverdi.
20. Kuzu barınağını bir daha gözden (I)geçiren Turan, oradan çılgın gibi (II)fırlayarak atını (III)eyerlemeye başladı. Elleri ayakları titriyordu atı (IV)eyerlerken. Köye inecek, gece yarısı demeden herkesi ayağa kaldıracak, ağzına (V)geleni söyleyecekti.
Bu parçadaki altı çizili eylemsilerle ikişerli bir grup oluşturulursa hangisi dışta kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
CEVAP ANAHTARI
1-E 2-D 3-C 4-B 5-A 6-B 7-C 8-C 9-C 10-D 11-E 12-B 13-E 14-E 15-A 16-E 17-E 18-B 19-B 20-C
