Gevheri

17. yüzyıl ortalarında doğduğu, Kırımlı olduğu sanılmaktadır. Bir ara Rumeli serhadlerinde bulunduğu. İstanbul’da Mehmet Bahri Paşa’nın divan kâtipliğini yaptığı da bilinmektedir. Çağdaşı Âşık Ömer gibi adı yalnız saz şairleri arasında değil, 19. yüzyıl sonlarına kadar klasik edebiyat çevrelerinde de sık sık anılmış, okunmuş olan Gevheri, hece ile koşmalar, türküler, türkmaniler, aruzla divan ve müstezatlar yazmıştır. Gevherî’nin kişiliğini halk şiirlerinde aramak gerekir. Koşma ve türkülerinde de yer yer yabancı kelime ve tamlamalar, divan mazmunları kullanması, onun samimi duyuşlarının yine de güzel ve yerli biçim ve ifadelerle verilmesine engel olamamıştır. 1737 yılında ölmüştür.

Cemalin bağında seyran eyledim

Bülbül sesi, gonca sesi, gül sesi

Gûşume dokundu, ihsana geldim

Ayva sesi, turunç sesi, nar sesi.

 

Sende ne halet var, ey peri sanem!

Gönül verir sana her gören âdem

Kâkülünden gelir gûşume her dem

Zenci sesi, Mansur sesi, dâr sesi.

 

Dost ele alınca tir-ü kemanı

Gör nice eyledi divane beni

Gördüm âşıkların, tutulmuş cihanı

Efgan sesi, girye sesi, zil sesi.

 

Gevheri, gözyaşım döndü ırmağa

Yine minnet düştü elden ayağa

Beni Mecnun edip düşürdü dağa

Ahu sesi, maral sesi, yâr sesi.

Gevheri