Haber (Bildirme) Kipleri Konu Anlatımı

1. Di’li Geçmiş Zaman (Görülen / Bilinen) Kipi

(-dı, -di, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü) Eylemin, söylenme anından önce yapıldığını bildirir. Anlatan kişinin, eylemin yapılışını gördüğünü ya da bildiğini ifade eder.

              TEKİL            ÇOĞUL
1. kişi  geldim             geldik
2. kişi  geldin              geldiniz
3. kişi  geldi                geldiler
 
Karşıdaki binayı bugün boyadılar.
Evimizin önünü temizledik.
Bunları yapmamızı siz söylediniz.

2. Miş’li Geçmiş Zaman (Öğrenilen / Duyulan) Kipi (-mış, -miş, -muş, -müş)

Eylemin, söylenme anından önce yapıldığını bildirir. Anlatan kişinin, eylemin yapılışını başkasından duyduğunu, öğrendiğini ifade eder.

              TEKİL            ÇOĞUL
1. kişi  gelmişim         gelmişiz
2. kişi  gelmişsin         gelmişsiniz
3. kişi  gelmiş              gelmişler
 
Öğrenciler, dün müzeye gitmişler.
Okulun futbol takımına katılmışsınız. 

Not: Miş’li geçmiş zaman kipi cümleye sonradan farkına varma anlamı katabilir.

Dün akşam fazla yemek yemişim.
Televizyon karşısında uyuyakalmışım.

Not: Miş’li geçmiş zaman kip eki cümleye bir durumu tespit etme anlamı da katar.

Resmi çok güzel yapmışsın.
Elbisen kirlenmiş.

3. Şimdiki Zaman Kipi (-yor)

Eylemin, söylendiği anda yapılmakta olduğunu bildirir. Eylemin yapılışı ile anlatım aynı anda gerçekleşmektedir.

            TEKİL               ÇOĞUL
1.kişi geliyorum          geliyoruz
2.kişi geliyorsun         geliyorsunuz
3.kişi geliyor               geliyorlar
 
Çocukların kahvaltısını hazırlıyorum.
Misafirleri karşılamak için kapıda bekliyoruz.

Not: “-makta, – mekte, -mada, -mede” ekleri de cümleye şimdiki zaman anlamı katar.

Dışarıda çisil çisil yağmur yağmakta. (yağıyor)
Hafif rüzgâr esmede (esiyor) bu akşam vakti.

4. Gelecek Zaman Kipi (-ecek, -acak)

Eylemin söylendiği andan sonra yapılacağını ifade eder. Anlatım önce, eylem sonra gerçekleşir.

             TEKİL              ÇOĞUL
1.kişi   geleceğim        geleceğiz
2.kişi   geleceksin       geleceksiniz
3.kişi   gelecek            gelecekler
 
Ödevimi yarına kadar bitireceğim.
Ay sonunda tatile çıkacaklar.

5. Geniş Zaman Kipi (- r)

Eylemin herhangi bir zamanda yapılabildiğini gösterir. Yani, geçmiş, gelecek ve şimdiki zamanı kapsar.

             TEKİL             ÇOĞUL
1.kişi   gelirim             geliriz
2.kişi   gelirsin            gelirsiniz
3.kişi   gelir                 gelirler
 
Her akşam dişlerimi fırçalarım.
Servis şoförümüz her zaman vaktinde gelir.

Not: Geniş zamanın olumsuzu yapıldığında, kip eki (-r, -ar, -er) düşer; olumsuzluk eki (-ma, -me), 1. tekil ve çoğul kişi çekimlerinin dışında, “-maz, -mez” biçimine dönüşür.

gel – i(r) – im               gel – (me) – m
gel – i(r) – sin               gel – (mez) – sin
gel – i(r)                       gel – (mez)
gel – i(r) – iz                 gel – (me) -y -iz
gel – i(r) – siniz            gel – (mez) – siniz
gel – i(r) – ler               gel – (mez) – ler

Ayrıca Bkz. Fiilde Kip-Yapı-Zaman Konu Testleri


212 Yorum Var: “Haber (Bildirme) Kipleri Konu Anlatımı

  1. Tebrikler sizin gibisini görmedim site dediğinde ancak bu kadar olur. Kelimeler bitti çok güzel olmuş.

  2. Hiç beğenmedim ama aslında güzel anlatmışlar ama benim istediğim gibi değil o yüzden sevmedim yine de teşekkürler :)

  3. Çok yardımcı oldu arkadaşlar ama bizim hocamız 50 olsun dedi ondan zorlandım yoksa ben kendim de yapardım :)

  4. Çok güzel çok teşekkür ederim. Sözlüme çok ama çok yardımcı oldunuz, diğer arkadaşlara da tercih ederim :D :D :D

  5. Çok teşekkür ederim, çok açıklayıcı olmuş gerçekten. Bana çok faydası oldu çok güzel.

  6. İşime yaradı dersim iyi geçti sayenizde. Koskoca 100 aldım artık hep bu siteye gireceğim, şükürler olsun ki beğendiğim bir site buldum gerçekten çok teşekkürler. Şükürler olsun Allah’ım!

  7. Yazılıya çalışıyorum Allah’ın izniyle başaracağım inşallah da fiiller başımın belası oldu :'(

  8. Assalamu aleykum… Ben yeni öğrenciyim ve Türkçe öğrenmek istiyorum, lutfan yardım edabil misiniz?

    1. Gerçekten süper olmuş çok sağ olun, çok ama çok teşekkürler sizin sayenizde ödevimin hepsini yaptım.

  9. Eksik var arkadaşlar, siz öğretmenin anlattığına kulak verin ve karışık beğenmedim.

  10. Çok güzel olmuş hazırlayanın ellerine sağlık, sınavda yardımcı olacak, teşekkürler.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir