1. Konaklardaki (I)kölelerin çoğu zaman en büyük rüyası da (II)ev sahibine (III)kölelik bedelini ödeyerek özgürlüğe kavuşabilmeleriydi. Ama bu (IV)paranın miktarı çok yüksekti. Bu durumlarda (V)kölelerin imdadına devlet yetişiyordu.
Yukarıdaki parçada numaralanmış bölümlerden hangisi ad tamlaması değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
I. Seyir defterimde üç billûr harf
II. İlk leylek sürüsünü gördüğümde
III. Devemin gölgesine bağdaş kurdum.
IV. Fikrimin kış bahçesinde
V. Baharın fısıltısını duydum.
2. Numaralanmış dizelerin hangisinde zincirleme ad tamlamasına yer verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözün aldığı “-ı takısı” işlev bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Bütün ufku sardı küçük kum taneleri
B) Yavaşça kızarmış dünyanın yüzü
C) Kuşlar cıvıltıyla beslermiş hayatı
D) Kumlar kalmış, ey yolların ışığı sen gidince?
E) Silindi dillerden eski şarkıların rengi.
4. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi hem iyelik, hem hal eki almıştır?
A) Oysa o, yetersizliğin acısıyla kıvranıyordu.
B) Aşk ilminin sınırlarını daha çok zorlamalı.
C) Yarınların gönül sultanı şekilleniyordu artık.
D) Onun dilinde şiir, bir ilham güneşi oldu.
E) Herkes onu babasının tahtına lâyık buluyordu.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması “dolaylı tümleç” görevinde kullanılmıştır?
A) Hayat, o sıradan cümlelerin içinde saklıdır.
B) Bu şiir, insanın bütün bir hayatını anlatmıştı.
C) İşte o zaman anlayacaksınız ölümün değerini.
D) Bu müzikte aklın sınırlarını zorlamış gibiydi.
E) Uğruna akıl hastanelerine düşeceğiniz bir duygunuz yok mu?
Kafile uzaktan görününce
Sevinç ve mutluluk (I)çığlıkları yükseldi
En başta Baha Velet
Ardınca Mevlana Celalettin
(II)Çocukları, (III)eşleri ve dervişleri
Müjde (IV)çiçekleri gibi
Yayılmıştı (V)ovaya
6. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi ismin hal ekini almıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(I)Cilven, (II)nazın, (III)endamın her bir şeyin çok güzel de
(IV)Saçlarını şöyle bir arkaya atışın başka
Bir (V)aşkı başından sonuna anlatışın başka
7. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi iyelik eki almamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I)Kör kadının yanındaki (II)dördüncü perşembe günü (III)kuzey rüzgârının bulutları (IV)çatıların üzerinde hızla ittiği bir sabah (V)binalar arasındaki meydanı geçtim.
Yukarıdaki numaralanmış bölümlerden hangisi zincirleme isim tamlamasıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, hal eklerinden herhangi birine yer verilmemiştir?
A) Rum ülkesinin övündüğü bir padişahtı Mevlâna
B) Şehrin dışında, Karaman yolundaki çayırlığa taşındı.
C) Toprağa verilen aziz sevgililer ziyaret edildi.
D) Aldığım bir kararı açıklamak istiyorum size
E) Emanet olarak yüklediğin görevini açıklıyorum.
10. Bazı durumlarda ad tamlamalarında tamlanan tamlayandan önce kullanılabilir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kurala örnek bir tamlama kullanılmamıştır?
A) Gönül dostlarındadır tapusu İstanbul’un
B) İlkbaharla açılır kapısı mevsimlerin
C) Sınırsız vuslat için çınlar telleri gönlümün
D) Rastlamak ne hoş güzellerin en hasına
E) Dök ayıplı şüpheleri sularına yağmurun
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili bölüm, diğerlerinden farklı türde bir tamlamadır?
A) Gözlerim sonsuz ufuklara dalıyor.
B) Sen ki gönül burcumda doğan günsün.
C) Yarı gecelere vurdum taşlı yolumu.
D) Nasıl bir kıskacın içindedir hasta beden
E) Alıp vuruyor beni çıkmaz sokaklara
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili bölüm bir ad tamlaması değildir?
A) Aşk, bir bebeğin dünyayı adım adım emeklemesidir.
B) Tomurcukların ucunda yeşermiştir filizler.
C) Baharın gözleri vurur ağacın dallarına.
D) Aynalara yansıyan güzelliğin parıltısıdır.
E) En tatlı zamanların neşesisin güzel çocuk.
(I)Yeşil limonlar arasında
Güneydeyim (II)serserilik yaşımda
Topuklarımdan (III)dertli türküler akıyor
Erken yaz güllerinde (IV)gülün tekrarı
(V)Zalim avcılar bile dokunmaz güle
13. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış bölümlerden hangi ikisi ad tamlamasıdır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) IV. ve V. E) III. ve IV.
(I)Dişlerinde ışıyan (II)sözlerini dinlerdim.
(III)Gözlerini aşka bağlayan (IV)perilerin.
(V)Ağzında eriyen harflerin vardı.
14. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi hem ikinci tekil, hem üçüncü tekil kişiyi çağrıştıracak nitelikte değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
15. Bir akşamüstü, Erenkuş’a doğru yürüyünüz ve elektrik santralinin taraçasına inerek, iki yanınızda gür çağlayanları, körfezi ve Akdağ’ı seyrediniz.
Yukarıdaki cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Zincirleme ad tamlamasına yer verilmiştir.
B) “gür çağlayanları” bir sıfat tamlamasıdır.
C) Birden çok birleşik sözcüğe yer verilmiştir.
D) Yüklem bir birleşik eylemdir.
E) “akşamüstü” sıfat tamlaması biçiminde oluşmuş bir birleşik sözcüktür.
16. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “-den” takısı diğerlerinden farklı bir işlevde kullanılmıştır?
A) Takatim kalmadı artık bağırmaktan
B) Bengisuyu içebilsem o büyük ırmaktan
C) Gel, umutların filizlendiği bir gül bahçesinden
D) Bir bâde sun ellerinle ey güzel Aşkı senin gözlerinden içeyim
E) Geçmiş takvimlerden dökülen yapraklara bak!
17. Sade isimleriyle (I)İstanbul’un semtlerine şahsiyet ve hatıra veren (II)sakız ağaçlarını, küçük taş basamaklı (III)sur kahvelerinin süsü asmaları, teker teker sayardım.
Bu cümlede altı çizili ad tamlamalarının türlerine göre doğru sıralanışı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
A) Belirtisiz Belirtili Zincirleme
B) Zincirleme Belirtisiz Zincirleme
C) Belirtili Belirtisiz Zincirleme
D) Belirtili Belirtili Belirtili
E) Belirtili Zincirleme Belirtisiz
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, hal eklerinden herhangi birine yer verilmemiştir?
A) Nefsin kara zulmünden kurtulmanın tek yolu aşktı.
B) Halkın hayranlık duyguları içinde yaşadı.
C) Neydi koca sultanın öğretmek istediği ilim?
D) Bu sevgiyi her şeyin önünde görüyordu o.
E) Bilginler bilgini Mevlâna’ya yaklaştı sultan.
19. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, tamlananı sıfatla nitelenmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Karanlığımız için kim bilir kimin sesi gelir.
B) Aksın içimden, donduğunda gövdemin nefesi
C) Donsun, ruhumun kuşunun konacağı dam
D) Görünsün uzaklardan, terazinin boş kefesi
E) Biliyorum, herkesin sonesi vardır yaşamda
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması “zarf tümleci” görevinde kullanılmıştır?
A) O unutulmaz duyguyu bir sabah vakti yaşadılar.
B) Genç kadını izleyip, suçüstü yakaladılar.
C) Şehrin en güzel sarayında bir masal prensesi yaşıyordu.
D) Güneş ışıkları yedi renge ayrılmış, havada duru-yor.
E) Hepsi büyük ve yakıcı beyazlığın içinde sönüp kayboluyor.
21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ad, hem sıfat tamlamasına yer verilmiştir?
A) O yıllarda, İspanya’da kanlı bir iç savaş sürüyordu.
B) İdam mangasının komutanı kadına acıyarak baktı.
C) Sabahın ışıkları içinde o muhteşem güzelliği gördü.
D) Şarkıcı, Çar’ın komutanlarını kendine hayran bırakıyordu.
E) Kılıcını indirdiği anda kadını vuracaklardı.
22. Belediye binasının önü, ulu kestane ağaçlarının gölgeleri ve çepeçevre dizilmiş banklarla halkı dinlenmeye davet eden meydan, biz çocuklar tarafından pek sevilen yerlerden biriydi.
Yukarıdaki cümlede kaç tane zincirleme ad tamlaması kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Uyurken (I)dikenli bileşiklerde bir çocuk
(II)Kapanınca kanlı, (III)kara pencereler
Ve (IV)hiç açılmayınca tek (V)umut perdesi
23. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcükler türlerine göre eşleştirilirse, hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
CEVAP ANAHTARI
1-A 2-D 3-C 4-B 5-A 6-E 7-E 8-C 9-A 10-D 11-B 12-A 13-C 14-D 15-E 16-A 17-C 18-C 19-D 20-A 21-C 22-B 23-E