İslami İlk Ürünler (Geçiş Dönemi Edebiyatı) Test-2

1. Hakaniye Türkçesiyle yazılan İslamiyet’in etkisinde gelişen bir eserdir. Dörtlüklerle ve hece ölçüsüyle yazılmıştır, "bilgece söz" anlamına gelir. Din felsefesini (tasavvufu) yalın Türkçesiyle dile getirmiştir.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Hikmet

B) Kutadgu Bilig

C) Atabet-ül Hakayık

D) Risalet-ün Nushiyye

E) Bengü Bade

 

2. Dede Korkut Hikâyeleri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Şiirle nesir iç içedir.

B) İslamiyet'in derin izleri vardır.

C) Destanımsı anlatımlar vardır.

D) İslam öncesi Türk yaşayışına ait bilgiler de vardır.

E) Hikâyelerde Türklerin Çinlilerle yaptıkları savaşlar anlatılmaktadır.

 

3. Sözlükte, kelimeler dışında şiirlere, atasözlerine de yer verilmiştir. Arap harfleriyle yazılan Türkçe sözcükler yine Arap alfabesine göre sıralanmıştır. Türkçe sözcüklerin anlamı örnekler verilerek açıklanmıştır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-u Lügati't Türk

B) Atabetül Hakayık

C) Divan-ı Hikmet

D) Kutadgu Bilig

E) Muhakemet-ül Lügateyn

 

4. (I) Arapçanın Türkçeden üstün bir dil olduğu anlatılır Divan-u Lügati't Türk'te. (II) Kutadgu Bilig mesnevi tarzında yazılmış didaktik bir eserdir. (III) Atabetül Hakayık din ve ahlak kurallarını anlatan öğretici bir eserdir. (IV) Divan-ı Hikmet dörtlükler ve hece ölçüsüyle yazılmıştır. (V) Dede Korkut Hikâyeleri on iki hikâyeden oluşur.

Yukarıdaki parçada numaralı cümlelerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

 

5. Dede Korkut Hikâyeleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Arı bir Türkçeyle yazılmıştır.

B) Oğuzların Gürcü, Ermeni, Rum ve Diğer Türk boylarıyla yaptıkları savaşlar anlatılmıştır.

C) 15.yüzyılın sonunda yazıya geçirilmiştir.

D) Dede Korkut tarafından yazılmıştır.

E) Nazımla nesir iç içedir.

 

6. Destandan halk hikâyesine geçiş ürünüdür. İslam öncesi devrin özelliklerini anlattığı halde İslami özellikler de taşır. Anlatım düz yazı şeklindedir, arada şiirler de vardır.

Yukarıda özellikleri verilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Hikmet    

B) Harname

C) Divan-u Lügati't Türk      

D) Sohbet-ül Esmar

E) Kitab-ı Dede Korkut

 

7. Eserde, cömertlik, ilim, doğruluk, dindarlığın üstünlükleri gibi konular anlatılmıştır. Eser aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Edip Ahmet Yükneki tarafından kaleme alınmıştır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Lügati't Türk

B) Divan-ı Hikmet

C) Kutadgu Bilig

D) Atabet'ül Hakayık

E) Selçukname

 

8. Aşağıdakilerden hangisi Kutadgu Bilig ve Atabet-ül Hakayık'ın özelliklerinden biri değildir?

A) Mesnevi tarzında yazılmış olmaları

B) Didaktik eser olmaları

C) Hakaniye Türkçesiyle yazılmış olmaları

D) Sembolik eser olmaları

E) Hem beyit hem de dörtlükten oluşmuş olmaları

 

9. Eserde Türkçenin Arapça kadar zengin bir dil olduğu anlatılmıştır. Türkçe sözcüklerin kaynakları, destan örnekleri, şiir örnekleri, deyimler, atasözleri, koşuk, sagu örnekleri eserde yer almıştır. Devrin dili, coğrafyası ve sosyolojisi hakkında bilgi verir.

Yukarıdaki parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kutadgu Bilig      

B) Divan-u Lügati't Türk

C) Divan-ı Hikmet    

D) Atabetü'l Hakayık

E) Kitab-ı Dede Korkut

 

10. İslamiyet’in ve İran edebiyatının etkisinde yazılan, eldeki en eski Türk eseridir. Hakaniye Türkçesiyle yazılan bu eser "hakanlar için bilgi verme" anlamındadır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Atabetü'l Hakayık

B) Kutadgu Bilig

C) Divan-u Lügati't Türk

D) Göktürk Yazıtları

E) Divan-ı Hikmet

 

11. 12. yüzyılda mesnevi tarzında yazılmıştır. Didaktik bir eserdir. 46 beyit ve 101 dörtlükten oluşmaktadır. Din ve ahlak kuralları anlatılmıştır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Hikmet    

B) Kutadgu Bilig

C) Atabetü'l Hakayık

D) Divan-u Lügati't Türk

E) Kitab-ı Dede Korkut

 

12. Türkçenin ilk gramer kitabı olarak kabul edilir. Kitapta Türk lehçeleri hakkında da bilgiler vardır. Eser Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmıştır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muhakemet-ül Lügateyn

B) Kutadgu Bilig

C) Divan-ı Hikmet    

D) Atabetül Hakayık

E) Divan-u Lügati't Türk

 

13. Tabgaç Buğra Han'a sunulan eser Türk edebiyatında yazılan ilk siyasetname özelliği taşımaktadır. Eserin dili oldukça sadedir.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kutadgu Bilig      

B) Atabetü'l Hakayık

C) Divan-u Lügati't Türk

D) Göktürk Yazıtları

E) Irk Bitik

 

14. Bu eser, Türk uygarlığının bir belgesidir. O günkü dönemi, tarihi, dili, edebiyatı, folkloru ile tanıtmaktadır. Ancak eserden yararlanabilmek için Arapçayı bilmek gerekmektedir.

Yukarıda içeriği hakkında bilgi verilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kutadgu Bilig      

B) Atabetü'l Hakayık

C) Divan-u Lügati't Türk      

D) Divan-ı Hikmet

E) Sekiz Yükmek

 

15. Mesnevi şeklinde yazılmıştır. Alegorik (sembolik) bir eserdir. İçerisinde 173 dörtlük de bulunmaktadır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-u Lügati't Türk      

B) Atabetü'l Hakayık

C) Kutadgu Bilig      

D) Altun Yaruk

E) Dede Korkut Hikâyeleri

 

16. 11. yüzyılın başlarında Türkistan'ın Balasagun kentinde doğdu. İyi bir öğrenim gördü. Edebiyatımızda ilk mesneviyi yazdı. Eserini Karahanlı hükümdarına sundu. Bilim ve sanata önem veren şair, bilginler arasında da yer alır.

Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kaşgarlı Mahmut 

B) Yusuf Has Hacip

C) Edip Ahmet Yükneki       

D) Ahmet Yesevi

E) Kadı Burhanettin

 

17. Eserde konuşma, tartışma ve öğütler arasında toplumu oluşturan sınıfların niteliklerinin, bunlara karşı hakanın tutum ve davranışlarının nasıl olması gerektiğini göstermiştir. Hakan, vezir, vezirin oğlu ve vezirin kardeşi somutlaştırılmıştır.

Bu parçada özellikleri verilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Hikmet

B) Divan-u Lügati't Türk

C) Atabetü'l Hakayık

D) Dede Korkut Hikâyeleri

E) Kutadgu Bilig

 

CEVAP ANAHTARI

1-A 2-E 3-A 4-A 5-D 6-E 7-D 8-D 9-B 10-B 11-C 12-E 13-A 14-C 15-C 16-B 17-E