1. I. Bazı Halk edebiyatı şairleri divan edebiyatının etkisiyle aruz ölçüsünü de kullanmışlardır.

II. Edebiyatımızda tasavvufa bir ülkü olarak bütün içtenliğiyle bağlanmış en büyük şairimiz Karacaoğlan'dır.

III. Semai ve koşma 8'li hece ölçüsüyle söylenir.

IV. XVIII. yüzyıldan sonra, Halk şairlerinde Divan edebiyatına doğru bir yaklaşma göze çarpar.

V. Divan edebiyatındaki gazelin karşılığı olarak Halk edebiyatında koşma kullanılır.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde bilgi yanlışlığı vardır?

A) I. ve II.   B) II. ve III.   C) III. ve IV.   D) II. ve V.   E) I. ve IV.

 

2. Ağacınız yapraklarla dolanır

Taşlarınız bir birliğe inanır

Hep çiçekler bağrınızda gönenir

Pınarınız çağlar, akışır dağlar

Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Tabiatın canlanması anlatılmıştır.

B) Halk şiirinin özellikleri vardır.

C) Sıralı cümle kullanılmıştır.

D) Dizeler anlamca birbirinden bağımsızdır.

E) Çapraz kafiye örgüsüyle yazılmıştır.

 

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört unsuru da kullanılan bir teşbih (benzetme) vardır?

A) İçimde damla damla bir korku birikiyor

Sanıyorum, her sokak başını kesmiş devler

B) Üstüme camlarını, hep simsiyah dikiyor

Gözüne mil çekilmiş bir ama gibi evler

C) Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi

Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır

D) Uzanıverse gövdem, taşlara boydan boya

Alsa buz gibi taşlar alnımdan bu ateşi

E) Dalıp sokaklar kadar esrarlı bir uykuya

Ölse kaldırımların kara sevdalı eşi

 

4. Aşağıdaki eserlerden hangisi farklı bir sanatçının eseridir?

A) Elhan-ı Şita

B) Hac Yolunda

C) Tarih-i Kadim

D) Evrak-ı Eyyam

E) Tiryaki Sözleri

 

5. Her şey özlem fısıldıyor durmadan,

Kelebek kanadı, gül tomurcuğu

Geçmiyor hiçbir gün, bağra vurmadan,

Sanki gönlüm, acıların çocuğu…

Bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

B) Redif vardır.

C) Uyak düzeni abab'dir.

D) "Kaygı"lardan söz edilmiştir.

E) Benzetme yapılmıştır.

 

6. En son teftişine çıkana değin

Koştururken ardından o uçmaktaki devin

Daha başka tür aşklar, geniş sevdalar için

Açıldı nefesim, fikrim, can evim

Hayatta ben en çok babamı sevdim

Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Bir sözcük ek alırken ünlü düşmesi olmuştur.

B) Tamlayanı düşmüş ad tamlaması vardır.

C) "En" sözcüğü derecelendirme bildirmektedir.

D) Bağlaç kullanılmıştır.

E) 5. dizede yüklem haber kiplerinden biriyle çekimlenmiştir. 

 

7. —-, yazarın kendi içine doğru bir gezinti yapması; duygu, düşünce ve izlenimlerini özgürce, kendine özgü bir düzen içinde yazıya aktarmasıyla oluşur. Yazar, bu yazılarda olayları, sorunları, sevinçleri, kederleri ve akla gelebilecek diğer konulan, içten bir üslupla dile getirir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Makale   B) Deneme   C) Fıkra   D) Sohbet   E) Hatıra

 

8. Aşağıdaki eser-yazar eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Sefaretname – Evliya Çelebi

B) Harname – Şeyhi

C) Hayrabad – Nabi

D) Divan-ı Kebir – Mevlâna

E) Vesilet'ün Necat – Süleyman Çelebi

 

9. Cumhuriyet sonrası Türk şiirinin bir beyannameyle ortaya çıkan ilk topluluğu olan Yedi Meşaleciler (1928), şiirin artık konu bakımından değişmesi ve genişlemesi gerektiğini savunmuşlardır. Süregelen şiir anlayışını biçimden çok, içerik ve duyuş tarzı yönüyle eleştirmişlerdir. Aşk, aile sevgisi, yaşama sevinci, çocukluk günlerine özlem gibi temaları yeni mecaz ve söyleyişlerle işleyerek şiire sokmuşlardır. Hece ve kafiye bakımından ise geleneğe bağlı kalmışlardır.

Aşağıdakilerden hangisi bu anlayışa bağlı kalarak şiir yazanlardan biri değildir?

A) Yaşar Nabi Nayır

B) Ziya Osman Saba

C) Sabri Esat Siyavuşgil

D) Vasfi Mahir Kocatürk

E) Faruk Nafiz Çamlıbel

 

10. Dergâh'ta, okurlara unutturmak istediği bir şairlik dönemi vardır. Çok istemesine rağmen sanatçı olamayacağını anlayan yazar, şiiri bırakıp Falih Rıfkı'nın çağrısıyla tiyatro yazıları ve eleştirileri yazmaya başlamıştır. Yazar, daha sonra doğrudan yazın yapıtlarına, yazın sorunlarına yönelerek eleştiri ve deneme yazmayı başlıca uğraş edinir. Kendini dil devrimine, Türkçenin araştırılmasına adar, bu arada sayısız çeviri yapar. Günlerin Getirdiği, en tanınmış eserlerindedir.

Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?   

A) Nurullah Ataç      

B) Oktay Rıfat

C) Necati Cumalı      

D) Cevdet Kudret

E) Halide Edip Adıvar

 

11. Koç yiğitleri aldım da yanıma

Keskin kılıcımı çaldım belime

Serimden geçmişim bakmam ölüme

Gelsin döğüşelim Bolu Beyleri

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?

A) Lirik şiir   B) Satirik şiir   C) Didaktik şiir   D) Epik şiir   E) Pastoral şiir

 

12. Roman ve öykülerinde ağırlıklı olarak Çukurova in-sanını anlatmıştır. Yapıtlarında folklor unsurlarından yararlanan yazarda doğa betimlemeleri dikkat çekicidir. Ağalık ve ırgatlık sorununu işlediği ince Memet adlı romanı en ünlü yapıtlarındandır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kemal Tahir         

B) Yaşar Kemal

C) Orhan Kemal        

D) Tarık Buğra

E) Fakir Baykurt 

 

13. Bu şairimizin mutluluk kokan dizeleri arasında karamsarlığını; yaşama sevinci ile dolu olduğu anlarda yalnızlık ve ölüm korkusunu duymamak olanaksızdır. Onu çağdaşı şairlerden ayıran ve kendisine yazınsal bir değer kazandıran yön ise kendine özgü, yalın, açık, duru ve içten söyleyişidir. Başlangıçta, biçime önem verdiği şiirlerinde, olgunlaşmamış nitelikte gözüken bu özelliği, giderek şiirsel bir tat vermeye başlar. Yakın dostu Ziya Osman Saba'ya yazdığı mektuplarını ise "Ziyaya Mektuplar" adı altında toplamıştır.

Bu parçada sözü edilen şair, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cahit Külebi

B) Necip Fazıl Kısakürek

C) Ahmet Muhip Dıranas

D) Ahmet Kutsi Tecer

E) Cahit Sıtkı Tarancı

 

14. Aşağıdaki sanatçı-eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Halikarnas Balıkçısı, Havada Bulut

B) Bedri Rahmi Eyüboğlu, Karadut

C) Haldun Taner, Keşanlı Ali Destanı

D) Melih Cevdet Anday, Rahatı Kaçan Ağaç

E) Kemalettin Kamu, Bingöl Çobanları

 

15. 1928'de "Meşaleler" adlı bir şiir kitabı yayımlayan genç şairler, Hececilerin şiirlerini kuru ve donmuş olarak eleştirmişler; sanatsal öze sahip daha nitelikli şiirler yazmak amacıyla ortaya çıkmışlardır. Ne var ki bu genç şairler, etkisiz bir topluluk olmaktan öteye gidememiştir.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen şairlerden biri değildir?

A) Sabri Esat Siyavuşgil

B) Ziya Osman Saba

C) Cevdet Kudret Solok

D) Halit Fahri Ozansoy

E) Yaşar Nabi Nayır

 

16. Yazar, bu romanında Kurtuluş Savaşı gerçeğini anlatmak istiyor. Romanın kahramanı Cemil, art arda gelen savaşların içinden hep yenik ve yorgun çıkmış bir neslin temsilcisidir. Yazar, bu romanda sadece savaş dönemindeki dramatik olayları aktarmakla yetiniyor. Bu romanın finali yoktur. Kitabın 'son' yazısıyla birlikte Kurtuluş Savaşı, Cemil'in macerası, diğer olaylar ve insanlar, Cemil'in sevdiği kadın olan Neriman, kısaca her şey ortada kalıyor.

Bu parçada sözü edilen yazar ve eseri aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir?

A) Peyami Safa, Fatih – Harbiye

B) Kemal Tahir, Yorgun Savaşçı

C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Yaban

D) Yaşar Kemal, Yer Demir Gök Bakır

E) Reşat Nuri Güntekin, Acımak

 

17. Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday, Oktay Rifat Horozcu üçlüsü 1940'lı yıllardan sonra Türk şiirine bir hareketlilik getirmişlerdir. —- diye adlandırılan bu şairler, yeni bir şiir anlayışı getirmek, şiirimizin yapısında köklü değişiklikler yapmak istiyorlardı. Onlara göre; şiirden uyak atılmalıydı. Uyağın işlevi, ilkel insanın şiiri aklında tutmasından başka bir şey değildi. Bugünkü insan ilkel olmadığına göre, uyağın işlevi kalmamıştı ve kaldırmalıydı. Uyakla beraber her türlü söz ve anlam sanatı da bırakılmalıydı.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Garipçiler

B) İkinci Yeniciler

C) Beş Hececiler

D) Genç Kalemler

E) Yedi Meşaleciler 

 

18. "Mısra sonlarındaki yazılışları ve görevleri aynı olan ses, ek ve kelime tekrarlarına redif denir."

Bu açıklamaya göre aşağıdaki dizelerin hangisinde redif vardır?

A) O zaman başından aşkındı derdi,

Mermeri oyardı, taşı delerdi.

B) Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi.

Değdi kaç dudağa çoban çeşmesi.

C) Vefasız Aslıya yol gösteren bu,

Kerem'in sazına cevap veren bu.

D) Gönlümü Maraşlının yaktı kara haberi.

Aradan yıllar geçti işte o günden beri.

E) Ne şair yaş döker, ne âşık ağlar,

Tarihe karıştı eski sevdalar.

 

19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) Tanzimat edebiyatı, 1860'ta Tercüman-ı Ahval gazetesinin çıkmasıyla başlar.

B) Divan edebiyatında anlam genellikle bir beyitte tamamlanır, başka bir beyte geçmez.

C) Cumhuriyet döneminde Servet-i Fünuncuların ihmal ettiği tiyatro, yeniden canlanır.

D) Dramlar hem düzyazıyla hem şiirle yazılır.         

E) Hüseyin Rahmi Gürpınar, "sanat sanat içindir" anlayışına bağlı kalarak çok sayıda roman ve öykü yazmıştır.

 

20. Ağaçların daha bu bahçelerde

Bütün yemişleri dalda sarkıyor

Umutların mola verdiği yerde

Geceler bir nehir gibi akıyor

Bu dizelerde birbirine benzetilen iki şey aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ağaçlar – umutlar

B) Geceler – nehir

C) Yemişler – geceler

D) Nehir – bahçeler

E) Bahçeler – yemişler

 

21. Deli gönül değme çaydan bulanmaz

Coşarsa dalgası kendinden olur

Dertsiz âşık diyar diyar dolanmaz

Gezdirir kavgası kendinden olur

Bu dörtlükle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Redif vardır.

B) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.

C) 2. ve 4. dizelerde tam uyak kullanılmıştır.

D) Çapraz uyak düzeniyle yazılmıştır.

E) Bir koşmanın son dörtlüğüdür.

 

22. Yazın yaşamının ilk döneminde "Sanat sanat içindir." anlayışını benimsemiş, bireysel konularda eserler vermiştir. I. Dünya Savaşı ile birlikte sanat anlayışında değişme olmuş, bireysel sanat anlayışından toplumsal sanat anlayışına yönelmiştir. Bu dönemde yazdığı Bir Sürgün, Hüküm Gecesi, Sodom ve Gomore gibi romanlarında Tanzimat' tan Cumhuriyet'e Türk toplumundaki değişimleri kronolojik olarak ele almıştır.

Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Halit Ziya Uşaklıgil

B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

C) Refik Halit Karay

D) Reşat Nuri Güntekin

E) Halide Edip Adıvar

 

23. Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk.

Soğuk bir mart sabahı… Buz tutuyor her soluk.

Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki kafiye türlerinden hangisi kullanılmıştır?

A) Yarım kafiye   B) Zengin kafiye   C) Tam kafiye   D) Tunç kafiye   E) Cinaslı kafiye

 

CEVAP ANAHTARI

1-B 2-E 3-B 4-C 5-D 6-D 7-B 8-A 9-E 10-A 11-D 12-B 13-E 14-A 15-D 16-B 17-A 18-C 19-E 20-B 21-E 22-B 23-B