1. İnsanların başlarından geçen veya geçmesi mümkün olan olayların yer ve zaman belirtilerek etraflıca anlatıldığı, uzun edebî yazılara denir. Birbirine bağlı olaylar bulunur. Kahramanların ve çevrenin tanıtımı yeri geldikçe değişik bölümlerde birbirini tamamlayacak şekilde yer alır. Bu türde yazılmış bir yapıtı okuyup bitiren bir kişi yazarın anlattığı kahramanları, olayı ve çevreyi göz önünde canlandırabilir. Bu türde yazılan yapıtlar işledikleri konulara ve üslûplarına göre değişik isimler alır.

Yazarın paragrafta sözünü ettiği yazı türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Roman  

B) Öykü  

C) Deneme  

D) Fıkra  

E) Makale

 

2. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif vardır?

A) Uzaktan gelirken derin akisler

Kapadı geçtiğim yolları sisler

B) Dostlarım, toplanın öldüğüm zaman

Tutunuz tabutun kenarından

C) Anne, zannetme ki günler geçti de

Değişti evvelki hissim gitgide

D) Aşk, o bir masalmış, yalanmış meğer

Seven bir kalp için sığınacak yer

E) Hayatım büsbütün ye'se kapılmaz

Teselli bulurum içimde biraz

 

3. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) Edebiyatımızda ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval'in çıktığı tarih Tanzimat edebiyatının başlangıcı kabul edilir.

B) Garip akımı içinde yer alan Cahit Sıtkı Tarancı, şiiri kafiye, ölçü gibi kalıplardan kurtarmıştır.

C) Yahya Kemal, "Ok" dışındaki tüm şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır.

D) Edebiyat-ı Cedide'nin öncü sanatçılarından olan Tevfik Fikret, çocuklar için yazdığı şiirleri "Şermin" adlı eserinde toplamıştır.

E) Hüseyin Rahmi Gürpınar, roman ve hikâyelerinde İstanbul hayatını, İstanbul'un kenar mahallerinde yaşananları anlatır.

 

4. Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin deneme türündeki yazılarını topladığı bir eseri vardır?

A) Ahmet Haşim

B) Tevfik Fikret

C) Ziya Paşa

D) Reşat Nuri Güntekin

E) Falih Rıfkı Atay

 

5. Aşağıdakilerden hangisi divan şairlerinden değildir?

A) Baki   B) Fuzuli   C) Nedim   D) Yunus Emre   E) Şeyh Galip

 

6. Aşağıdaki eserlerden hangisi türü yönüyle diğerlerinden farklıdır?

A) Sinekli Bakkal

B) Küçük Ağa

C) Yaprak Dökümü

D) Kırık Hayatlar

E) Beş Şehir

 

7. Divan edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Arap, Fars ve Türk kültürlerinin kaynaştığı ortak bir edebiyattır.

B) Dili Arapça, Farsça ve Türkçe karışımı ağır bir dildir.

C) Gazel, kaside, mesnevi gibi ortak nazım biçimleri kullanılır.

D) Şiirde parça güzelliğine değil, bütün güzelliğine önem verilir.

E) Şiirlerde tam ve zengin uyak kullanılır, yarım uyağa değer verilmez.

 

8. Aşağıdakilerden hangisi mesnevi türünde yazılmış bir yapıt değildir?

A) Leyla vü Mecnun

B) Hüsn ü Aşk

C) Siham-ı Kaza        

D) Garipname

E) Beng ü Bade 

 

9. Aşağıdaki eserlerden hangisi edebiyat türü bakımından ötekilerden farklıdır?

A) Ömrümde Sükût

B) Han Duvarları

C) Kendi Gök Kubbemiz

D) Eğil Dağlar

E) Şermin

 

10. İslami Türk edebiyatının en sevilen ve tanınmış eserlerinden olan Mevlid’in yazarı kimdir?

A) Baki   B) Fuzûli   C) Nedim   D) Süleyman Çelebi   E) Yunus Emre

 

11. Aşağıdakilerden hangisi kasidenin özelliklerinden değildir?

A) Konusuna göre değişik isimler alır.

B) Beyit sayısı 33-99 arasındadır.

C) İlk beytine matla denir.

D) İçerisinde gazel yer alabilir.

E) Kafiyelenişi aa, bb, cc… şeklindedir.

 

12. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özelliklerinden değildir?

A) Yabancı kelimelerle yüklü olması

B) Edebi sanatların kullanılması

C) Nazım biriminin beyit olması

D) Aruz vezninin kullanılması

E) Nazım şekillerinin milli olması

 

13. Aşağıdaki eserlerden hangisi anı türünde yazılmamıştır?

A) Mor salkımlı Ev

B) Kırk Yıl

C) Bir ömür Boyunca

D) Yeşil Gece

E) Zoraki Diplomat

 

14. —-, bir yazarın herhangi bir konudaki duygu ve düşüncelerini, kanıtlamaya kalkmadan, okuyucuyu inanmaya zorlamadan anlattığı yazı türüdür. Bu türün yazarı görüşlerini içten bir dille aktarır. —- ise yazarın gündelik olayları özel bir görüşle, güzel bir üslupla, hiç kanıtlama gereği duymadan yazdığı kısa, günübirlik yazılardır. Bu yazılar, bir gazete yazı türüdür. Bir sanatçının, bir sanat eserinin iyi ve kötü yanlarını ortaya koyarak onun gerçek değerini belirleyen yazılara ise —- adı verilir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Fıkra – makale – eleştiri

B) Deneme – fıkra – eleştiri

C) Sohbet – anı – makale

D) Deneme – makale – sohbet

E) Sohbet – deneme – biyografi

 

15. Aşağıdaki eserlerden hangisi hikâye türünde değildir?

A) Otlakçı   B) Yalnız Efe   C) Semaver   D) Yaprak Dökümü   E) Sarnıç

 

16. O, hayatın zenginlikleriyle bugünkü anlayışı besleyebilecek bir insan sevgisiyle şiir yazmaktadır. Şiirleri hiçbir zaman didaktik olmamıştır; söylev çekmez, insan manzaraları verir, halk albümüne fotoğraflar toplar, gerçeği tespit eden ufak ufak ve sayısız tutanaklar düzenler. Yine de son sıralarda tarihle fazla ilgilenişi, fikrin önemini artırmıştır dizelerinde. En ünlü yapıtları Çocuklar Gemisi, Yanık Hava, Haziran Defteri, Yurdumdan, Bağımsızlık Gülü, Sakarya Meydan Savaşı…

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cemal Süreya

B) Ceyhun Atuf Kansu

C) Bekir Sıtkı Erdoğan

D) Turan Oflazoğlu

E) Fazıl Hüsnü Dağlarca 

 

17. —- yazı türünü, halk arasında anlatılan kısa, gül-dürücü, ders verici olay anlatılarıyla karıştırmamak gerekir. Bir tür gazete yazısıdır bu. Her gün aynı köşe ya da sütunda yayınlanır. Siyaset, ekonomi, eğitim gibi güncel konular kısaca ele alınır. Bu yazı türünde yazar, anlattıklarını kanıtlamak zorunda değildir. Kişisel görüşünü açıklar, okuyucusunu kendisi gibi düşündürme kaygısı gütmez. Günübirlik olan bu yazıların en beğenileni bile birkaç gün sonra unutulur.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Makale   B) Sohbet   C) Fıkra   D) Deneme   E) Biyografi

 

18. I. Ömrün gecesinde sükûn, aydınlık

II. Boşanan bir seldi avuçlarından

III. Bir masal meyvesi gibi paylaştık

IV. Mehtâbı kırılmış dal uçlarından

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.

B) Zengin uyak vardır.

C) III. dizede benzetme yapılmıştır.

D) I. dizede ünlü düşmesi vardır.

E) I. ve III. ile II. ve IV. dizelerde çapraz uyak (kafiye) görülmektedir.

 

19. Seyrani Baba'nın beli büküldü

Ağzının içinden dili söküldü

Davut Nebi haddesinden çekildi

Saz çalmayan, tel kadrini ne bilsin

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez?

A) Sade, anlaşılır bir dili vardır.

B) Bir şiirin son dörtlüğüdür.

C) Bir taşlamadan alınmıştır.

D) Teşbih sanatı vardır.

E) Koşma nazım biçimiyle yazılmıştır.

 

20. Aşağıdaki sanatçı-yapıt eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Ece Ayhan – Güvercin Curnatası

B) Cemal Süreya – Sevda Sözleri

C) Turgut Uyar – Tütünler Islak

D) Sezai Karakoç – Körfez

E) Edip Cansever – Dirlik-Düzenlik

 

21. Aşağıda verilen yazar, bu yazarın eseri ve eserin türü eşlemelerinden hangisi yanlıştır?

            Yazar                          Eser                             Tür

A) Reşat Nuri Güntekin         Mor Salkımlı Ev         öykü

B) Falih Rıfkı Atay                Zeytindağı                  anı

C) Sait Faik Abasıyanık         Son Kuşlar                  öykü

D) Orhan Veli Kanık              Vazgeçemediğim        şiir

E) M. Şevket Esendal                        Miras                           roman

 

22. "Dize sonlarında yazılışları ve görevleri aynı olan sözcük veya eklere redif denir."

Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur?

A) Bu topraklar ecdadımın ocağı

Evim, köyüm hep bu yerin bucağı

B) Yükseğinde büyük namlı karın var

Alçağında mor sümbüllü bağın var

C) Elinden, dal gibi düşerken ümit

Ne bir hasret dinle, ne bir ah işit

D) Bekçileri gibiyiz, ebenced buraların

Bu tenha derelerin, bu vahşi kayaların

E) Birçok gidenin her biri memnun ki yerinden

Birçok seneler geçti, dönen yok seferinden 

 

23. Çalışkan bir kişiliğe sahip olan yazar, kendi kendisini yetiştirmiştir. Fransızcayı Fransızca gramer kitabı yazabilecek kadar öğrenmiştir. Güçlü bir fikir adamı, romancı ve polemikçidir. Döneminde birçok sanatçıyla polemiğe girmiştir. Halk için yazdığı sanatsal değer taşımayan romanlarını “Server Bedi” takma adıyla yayınlamıştır. Cumbadan Rumbaya romanıyla, Cingöz Recai polis hikâyeleri dizisi en ünlü eserlerindendir. Romanlarında olaydan çok, tahlile önem vermiş; toplumumuzdaki ahlâk çöküntüsünü, nesiller ve sosyal çevreler arasındaki çatışmayı dile getirmiştir.

Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tarık Buğra          

B) Necati Cumalı

C) Peyami Safa         

D) Orhan Kemal

E) Abdülhak Şinasi Hisar

 

24. Derelerde sular akar coşarak

Kenara dağılır bendi aşarak

Yaz böceği cana gelir koşarak

Yamaç çiçek açar, çöl yeşil olur

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

A) Pastoral   B) Didaktik   C) Dramatik   D) Epik   E) Satirik

 

25. Tarihin dilinden düşmez bu destan

Nehirler gazidir, dağlar kahraman

Her taşı bir yakut olan bu vatan

Can verme sırrına erenlerindir

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Epik bir şiirden alınmıştır.

B) Tam uyak bulunmaktadır.

C) Redif kullanılmıştır.

D) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

E) Uyak düzeni aaab şeklindedir.

 

26. Aşağıdaki eser – yazar eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Şıpsevdi – Peyami Safa

B) Ekmek Kavgası – Orhan Kemal

C) Küçük Ağa – Tarık Buğra

D) Çile – Necip Fazıl Kısakürek

E) İnce Memet – Yaşar Kemal

 

27. Lise yıllarında şiirler yazsa da sonradan öyküye geçer, ilk öyküsü "İpek Mendil"dir. Yayınlanan ilk öyküsü ise "Uçutma"dır. 1936'da yayınlanan "Semaver" ise ilk öykü kitabıdır. Öykülerinde sıradan insanları, İstanbul’u, denizi, balıkçıları anlatır. Derin insan sevgisi bütün öykülerinde hissedilir. Öykülerin yanında roman da yazan sanatçının en önemli eseri "Medar-ı Muaşeret Motoru'dur.

Bu parçada eserleri verilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sait Faik Abasıyanık

B) Ömer Seyfettin

C) Kemal Tahir

D) Sabahattin Ali

E) Memduh Şevket Esendal

 

28. Aşağıdakilerden hangisi İkinci Yeni sanatçılarından biri değildir?

A) Oktay Rifat          

B) Ece Ayhan

C) Cemal Süreya       

D) Edip Cansever

E) Turgut Uyar

 

29. Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı ile ilgili aşağıdaki eser- şair eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Ömrümde Sükût – Cahit Sıtkı Tarancı

B) Dualar ve Âminler – Arif Nihat Asya

C) Çoban Çeşmesi – Faruk Nafiz Çamlıbel

D) Çocuk ve Allah – Necip Fazıl Kısakürek

E) Çakırın Destanı – Fazıl Hüsnü Dağlarca 

 

CEVAP ANAHTARI

1-A 2-A 3-B 4-A 5-D 6-E 7-D 8-C 9-D 10-D 11-E 12-E 13-D 14-B 15-D 16-B 17-C 18-B 19-D 20-A 21-A 22-C 23-C 24-A 25-C 26-A 27-A 28-A 29-D