Metinler temelde insanın kendini ifade etme ihtiyacından doğmuştur. İnsanlar her dönemde duygu ve düşüncelerini anlatma ihtiyacı hissetmiştir ve bu anlatma işini daha çok yazıyla ya da sözle yapmışlardır. Bu açıdan anlatım, genel olarak yazılı ve sözlü anlatım olarak iki gruba ayrılabilir.
Deneme, makale, sohbet, mektup, öykü, roman gibi metin türlerinde yazılı anlatım; münazara, açık oturum, konferans gibi etkinliklerde sözlü anlatım kullanılır.
Bir yazıyı şekil, anlatım ve noktalama özellikleriyle oluşturan kelimelerin bütününe metin denir. İnsanlarda zevk uyandırmak ve onları etkilemek için ortaya konan yazılara ise edebî metin denir.
Zamanla bilimin, edebiyatın gelişmesi ve buna bağlı olarak farklı alanlarda metinlerin yazılması, metinlerin sınıflandırılması sonucunu doğurmuştur. Bu sınıflandırma metin türlerinin birbirinden ayrılmasını ve anlaşılmasını kolaylaştırmıştır. Metinler anlatım türlerine, kullanılan dilin işlevine, yazılış amaçlarına, gerçeklikle ilişkilerine göre gruplandırılabilir. Buna göre metinler genel olarak öğretici metinler ve sanatsal (kurmaca) metinler olarak ikiye ayrılır.
ÖĞRETİCİ METİNLER
- Açıklamak, bilgi vermek, öğretmek amacıyla yazılır.
- Günlük yaşantılar, tarihî olaylar ve bilimsel gerçekler ele alınır.
- Konuyla ilgili duygu ve düşünceler kısa ve kesin ifadelerle dile getirilir.
- Dil, daha çok, göndergesel işlevde kullanılır.
- Söz sanatlarına, kelimelerin mecaz ve soyut anlamlarına pek yer verilmez.
- Verilen bilgiler, yapılan açıklamalar örneklerle, tanımlarla pekiştirilir.
- Daha çok ansiklopedilerde, bilimsel kitaplarda ve ders kitaplarında kullanılır.
- Gereksiz söz tekrarına, ses akışını bozan, söylenmesi güç sesler ve kelimelere yer verilmez.
SANATSAL METİNLER
- İnsanların iç dünyasında zevk uyandırmak ve onları etkilemek için oluşturulur.
- Şiir, roman, tiyatro, masal, destan vb. metinleri sanatsal metinlere örnek gösterilebilir.
- Üslup ve anlatım kaygısı ön plandadır.
- Dil daha çok sanatsal (şiirsel) anlamda kullanılır.
- Çağrışım ve duygu değeri yüksek olduğundan okuyanların yeni ve farklı anlamlar çıkarmasına elverişlidir.
- Kurmaca bir yapısı olan sanatsal metinlerde bireysel yönü öne çıkan işlenmiş, şiirsel ve imgesel bir dil kullanılır.
- Yan anlam değeri taşıyan, mecaz anlama gelen ve okuyucunun yorumuna göre yeni anlamlar kazanan ifadelere yer verilir.
Sanatsal metinleri anlatmaya ve göstermeye bağlı metinler olmak üzere ikiye ayırabiliriz.
Anlatmaya Bağlı Metinler
- Yaşanmış ya da tasarlanmış gerçeklikten alınan bir olayın, bir anlatıcı tarafından yorumlanıp dönüştürülmesiyle oluşturulur.
- “Olay örgüsü” bu metinlerde asıl unsurdur.
- Anlatmaya bağlı metinler kurmaca olduğu için olay örgüsü yaşanmaz, düzenlenir.
- Anlatmaya bağlı metinlerde yapı; olay örgüsü, kişiler, yer, zaman gibi birimlerin bir düzen içerisinde verilmesiyle oluşur.
- Bu metinlerde ilahî bakış açısı, kahraman anlatıcının bakış açısı ve gözlemci anlatıcı olmak üzere üç tip bakış açısı ve anlatıcı vardır.
Göstermeye Bağlı Metinler
- Göstermeye bağlı anlatımlarda olay sergilenerek gösterilir, yani anlatılmak istenen husus meydanda ya da sahnede canlandırılır.
- Gösterimlerin yazıldığı metinler göstermeye bağlı metinler olarak nitelendirilir.
- Genel olarak dramatik metinler ve tiyatro olarak adlandırabileceğimiz bu tarz metinlerde, kurmaca olay ve olay örgüsünü, bir sahne düzeninde topluluk önünde canlandırmak esastır.
Çok Güzel.
Bence de çok güzel.
Maşallah 2012 dayı ne yaptın kazandın mı :)
Güzel anlatım teşekkürler.
Evet çok işime yaradı teşekkürler.
Bence de.
Çok sağolun ödevim için çok yardımcı oldu teşekkürler. :)
Teşekkürler.
Proje ödevimin konusuydu, sağolun.
Beğendim sağolun.
Ben de.
Teşekkürler.
Aynen.
Teşekkürler çok sağ olun ödevimdi.
Gerçekten teşekkürler sınıfta anlatacağım.
Anlat bize ne!
Git anlat bakayım :)
Sağolun benim işime yaradı.
Teşekkürler, inşallah sınıfta da anlatabilirim.
Çok sağolun bu sitenin sayesinde ödevimi bitirdim.
Harika bir bilgiydi emeği geçenlerden Allah razı olsun.
Ödevime çok yardımcı oldunuz sağolun.
Teşekkür ederim, Allah razı olsun.
Çok güzel olmuş.
Hiç yardımcı olamadınız sağolun yani :/
Teşekkürler.
Allah razı olsun.
Hiç zevk almadım teşekkürler.
Zaten bu yazı sen zevk al diye yazılmadı.
İdare eder.
Gerçekten harikasınız ya mükemmel bir ödev oldu süper :D
Çok faydalı oldu.
Hocamız bir şey yazdırmıyor, ben de hep buradan bakıyorum çok güzel bir site.
Sözlüm için kullanacağım teşekkürler.
Çok teşekkür ederim, ödevime çok yardımcı oldu.
Çok sağolun emeği geçen herkese teşekkür ederim.
Öğrenciye yardım eden birileri çıktı teşekkürler süpersiniz :-P
Çok teşekkürler yardımcı oldu güzel anlatım.
Teşekkürler.
Pek bir şey anlamadım ama iyiydi ya :D
Aynen :)
Güzel bir site ama işime yaramadı.
Çok faydalı oldu bu yazı ödev için.
Gerçekten işime yaradı sağolun canlar (:
Yazılı sorusuydu çok teşekkürler.
Abi çok iyi ya sağolun!
Önemli değil.
Çok sağolun işime yaradı.
Çok teşekkürler.
Kardeşim eline sağlık şu tablo çok işime yaradı, ALLAH senden razı olsun.
Emeğinize sağlık çok iyi :)
Eyvallah güzeldi.
Öncelikle teşekkürler, burada diğer sitelerin aksine anlatılanlar çok duru ve yalın bir dille anlatılmış. Çok sağolun.
Teşekkürler.
Müthiş!
Hiç uzun değil kusura bakmayın ama performans ödevine yardımcı olmuyor.
Sınav konusuydu, kitapta bulamadım buradan baktım. Çok güzel anlatılmış inşallah sınavda yaparım :)
Sınavım için çok gerekliydi, anlatım için teşekkürler. Elinize sağlık, muhteşem olmuş.
Çok müthiş olmuş.
Çok teşekkürler süper bir site!
Allah razı olsun.
Eyvallah güzel olmuş.
Çok sağolun.
Çok teşekkürler çok işime yaradı :)
Çok teşekkürler.
Hoca en 3 sayfa olacak diyor burada belki 2 sayfa yoktur :)
Çok teşekkürler.
Destan nerede acaba?
Sağolun.
Çok sağ olun yarın sınavım vardı yardımcı oldunuz.
Güzel.
Gerçekten harika olmuş. I like my students because they’re hardworking.
Çok sağolun çok işime yaradı. :) ödevimde çok büyük bir katkısı oldu. :)
Adamsınız!
Süpersiniz. Şimdi ders çalışmaya başladım. İnşallah 11. sınıfı da geçerim.
Süper anlatımıyla öğrencilerin çok işine yaradı. Tabi ki benim de, Allah sizden razı olsun.
Harika çok teşekkürler.
Benim ödevim için gerekli bilgiler teşekkürler.
Teşekkürler çok iyi oldu yoksa hoca derse almayacaktı, tekrar teşekkürler.
Güzel anlatım eyvallah.
Teşekkürler gayet sade bir anlatım kullanılmış herkesin anlayabileceği bir şekilde.
Süperdi sanki 1. ağızdan dinliyormuş gibiydi, çok yardımcı oldunuz sağolun :)
Oldukça iyi.
Teşekkürler.
Harika vallahi sayenizde yırttım ;-) B-)
Sağolun çok iyi.
Çok sağolun :)
Çok iyi anlatım çok teşekkürler. :)
İyi olmuş bence de.
Allah razı olsun yarın edebiyat var, inşallah hoca beğenir.
Çok teşekkürler (:
İyidir iyi, teşekkürler.
Üzgünüm ama buradaki sorun aşırı anlatımdan kaynaklanıyor olabilir. Bu derece aşırı ayrıntılı anlatmak yarardan çok zarara tekabül edecektir. Ki zira bendeniz notlarımı alırken birçok (gereksiz) ayrıntıyı çıkarmak zorunda kaldım. Onun dışında doğru ve yararlı bilgi sunduğunuz için minnettarım.
Aynen.
Hoca ödev verdiydi.
10 numara.
Sade ve kısa yazsanız ne olurdu!
Bence hocanın anlattığı kadar değil.
Teşekkürler.
Allah razı olsun.
Teşekkürler.
Çok sağolun.
Çok güzel :)
Gerçekten de işime yaramadı teşekkürler.
Çok güzel bir şey.
Teşekkürler :D
Ne kadar güzel bir anlatım.
Site çok iyi ya.
Teşekkürler :D
İyi yazılıya hazırlık ;)
Çok güzel bir site ya çok beğendim :)
Çok mersi çok güzel bir site.
Hiç beğenmedim.
Eh işte idare eder.
Çok teşekkürler.
Teşekkürler tam da aradığım ödevdi :)
Çok ayrıntıya dikkat edilmiş daha özet halinde olsa daha iyi olurdu.
Süper!
Teşekkürler.
Kim ne derse desin çok güzel bir site. ;-)
Çok sağolun gerçekten sınava çok iyi çalıştım.
Pek yardımcı olmadı ama neyse bu da iyi.
Teşekkürler :D
Harikaydı! İşime çok yaradı.
Allah razı olsun.
Ben daha bakmadım ama yorumum yorumculara. Bazı arkadaşlar gerçekten beğenmedikleri halde emeğe saygıdan dolayı teşekkür bile etmişler. Ben bu davranışınızı çok takdir ettim ama bazı arkadaşlar da onlar için harcanan emeğe bir teşekkür bile edememişler yani. Bence ayıp.
Emeği geçenlerin ellerine saglık .d
Elinize sağlık mükemmel çok beğendim yardımcı oldu.
Çok teşekkürler çok yardımcı oldu :)
Teşekkür ederim çok sağolun.
Allah işinizi gücünüzü rast eylesin, eyvallah Allah razı olsun :)
Çok güzel olmuş, emeğinize sağlık!
Çok sağolun Allah razı olsun…
Emeğinize sağlık.
Çok teşekkürler çok yardımcı oldunuz Allah razı olsun amin…
Çok teşekkürler.
Güzel olmuş.
Sağolun.
Sınav sorusuydu sağ olun.
Hiçbir özelliği yok basit.
Çok güzel. Kısa ve öz. Elinize emeğinize sağlık.
Teşekkürler.
Çok güzel.
Sana katılıyorum.
Teşekkürler. Çok güzel.
Çok faydalı buldum Allah sizi eksik etmesin başımızdan.
Teşekkür ediyorum çok güzel aydınlattınız.
Çok teşekkürler sınav sorularının cevaplarını alacaktım aldım gerçekten çok işime yaradı.
Elinize kolunuza sağlık teşekkürler :)
Çok güzel olmuş :)
Teşekkürler.
Müthiş olmuş.
Allah razı olsun.
Teşekkürler.
Çok teşekkürler.
Çok ama çok teşekkürler.
Teşekkürler.
Çok sağ olun.
Hiç işime yaramadı.
Çok teşekkürler.
Çok güzel emeği geçenlere helal olsun.
Çok iyi anlatılıyor.
İyi ki de baktım.
Çok iyi.
Çok iyi olmasa da işime yaradı. Teşekkürler.
Teşekkürler.
Çok güzel. Teşekkürler.
Gerçekten çok kolay.
Çok güzel anlatım çok teşekkürler.
Sağ olun. Çok yardımcı oldunuz.
Teşekkürler yardımınız için.
Gerçekten çok yardımcı oldunuz, yardımınız için çok teşekkür ederim.
Sene olmuş 2020 ve biz bir telaş içinde konu taraması yapıyoruz. Hey gidi günler hey!