Gönül gurbet ele varma
Ya gelinir ya gelinmez
Her dilbere gönül verme
Ya sevilir ya sevilmez
1. Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Sarmal uyak düzeni vardır.
C) Redif kullanılmıştır.
D) Yarım uyak kullanılmıştır.
E) Sade bir dille söylenmiştir.
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde uyak yoktur?
A) O yârin açılmış gülü göncedir.
Boyu fidan beli gayet incedir.
B) Karacaoğlan der merd ile
Sözüm yoktur na-merd ile
C) Buna felek derler felek
Ne aman bilir ne dilek
D) Yaylası ufak tepeler
Yağar yağmur kar sepeler
E) Deryalarda yüzer gemi
Şeker dudağının yemi
Sultanım başım tacısın
Âşıkların muhtacısın
Benim canım miracısın
Bana seni gerek seni
3. Yukarıdaki dizelerde uyak oluşturan sesler aşağıdakilerden hangisidir?
A) -sın B) -acısın C) -acı D)-ısın E) -ac
Kara yerde mor menekşe biter mi
Yaz bahar ishak kuşu öter mi
Bahçede alışan çölde yatar mı
Hani kapın bacan yolların hani
4. Yukarıdaki dörtlükte uyak oluşturan sesler aşağıdakilerden hangisidir?
A) -ar B) -t C) -tar D) -r E) -er mi
(I)Yüzer gemi (II)deryalarda
(III)Dudağının yemi (IV)seker
(V)Süregör (VI)devranı demi
(VII)Devran geçer (VIII)demedim mi
5. Yukarıdaki dizeler düz uyak oluşturması için altı çizili numaralı sözlerden hangileri yer değiştirilmelidir?
A) I. ile II., V. ile VI.
B) V. ile VI., VII. ile VIII.
C) III. ile IV., VII. ile VIII.
D) I. ile II., III. ile IV.
E) III. ile IV., V. ile VIII.
6. "Sefil baykuş ne gezersin bu yerde"
Bu dizeden sonra aşağıdaki dizelerden hangisi getirilirse dizeler birbiriyle uyak oluşturmaz?
A) Sen düşürdün beni bu derde
B) Gökyüzüne çekildi siyah bir perde
C) Bu vaatler hep kalır sözde
D) Bilirsin delikanlılık vardır serde
E) Yârin hatırası kalmış yıkık duvarda
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "l" sesleri uyak içinde kullanılmamıştır?
A) Darb-ı mesellerle eylersen emel
Kırkların birine olursun bedel
B) Güneş balçıkla sıvanmaz ey dil
Kendinden gayriyi beğenmez cahil
C) Örümcek tel çeker görünmez hayal
Akrep kimi soksa olur bi-mecal
D) Kanda ise kürkçü dükkânın bulur
Kürk olur bunların kürkü giyilir
E) Bu gayretle hedefe varılmaz
Kişi dostunun kusuruna kırılmaz
8. Aşağıdaki terimlerden hangisi aruz ölçüsüyle ilgili değildir?
A) Med B) İmale C) Zihaf D) Seci E) Vasıl
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tunç uyak kullanılmıştır?
A) Aşağıdan akar gelir gemiler
Yel vurdukça inim inim iniler
B) Gündüzden gürültüden ve kâinattan ırak
Akşamı seyredeyim bakışlarında bırak
C) İstanbul'dan Üsküdar'a yol gider
Hanımlara deste deste gül gider.
D) Eğlen güzel yaz olsun da gidelim
Yollar çamur kurusun da gidelim
E) İstanbul'dan üç mum aldım yakmaya
Yakıp yakıp yar yüzüne bakmaya
10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde cinaslı uyak kullanılmıştır?
A) Yaz gelince badem açar çiçeği
Ağalar takınır hançer bıçağı
B) Güzel olsa esmer olsa elverir
Kadir Mevla'm ihsan eder yel verir.
C) Kışlanın önünde bir uzun selvi
Kimimiz nişanlı kimimiz evli
D) Seksende doksanda yüzde seyreyle
Gerdanda dudakta yüzde seyreyle
E) Aman padişahım izin ver bize
İzin vermeseniz atın denize
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem redif hem uyak kullanılmıştır?
A) İşit ben ölmüşüm kınalar yakın
Âşık lisanına dikkatle bakın
B) Beşikte sallanır bir esrük aslan
Ne adı bellidir ne misli ayan
C) On üçünde eyler hoş muhabbet
On dördünde eder tenhaca sohbet
D) Kepçe kuyruk dersen ateş-i suzan
Maymuna her fenni öğretir insan
E) Yaban eşeğine eyledim nazar
Beğendiği yerde dolaşır gezer
12. Aşağıdakilerden hangisi hem aruz hem hece ölçüsünün ortak özelliğidir?
A) Hecelerin açık veya kapalı olması
B) Hecelerin uzun veya kısa olması
C) Hece sayılarının eşit olması
D) Uzun seslilerin kapalı hece oluşturması
E) Satır sonundaki hecelerin kapalı olması
Bir vakte erdi ki bizim günümüz
Yiğit belli değil mert belli değil
Herkes yarasına derman arıyor
Deva belli değil dert belli değil
13. Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Zengin uyak kullanılmıştır.
B) Redif kullanılmıştır.
C) Uyak örgüsü sarmaldır.
D) 2.ile 4.dizeler biriyle uyaklıdır.
E) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) Aruz ölçüsü hecelerin uzunluk ve kısalığına dayanır.
B) Açık heceyi uzun okuyarak kapalı hece yapmaya zihaf denir.
C) Aruz ölçüsünde ünlüyle biten heceler açık, ünsüzle biten heceler kapalıdır.
D) Türk edebiyatında aruz ölçüsü ilk olarak Kutadgu Bilig'de kullanılmıştır.
E) Aruz ölçüsü ilk olarak Arap edebiyatında kullanılmıştır.
15. Aşağıdakilerden hangi ikisi aruz kusuru sayılır?
A) İmale – med
B) Zihaf – vasıl
C) İmale – zihaf
D) Takti – med
E) Med – vasıl
CEVAP ANAHTARI
1-B 2-B 3-E 4-B 5-D 6-C 7-E 8-D 9-B 10-D 11-A 12-C 13-C 14-B 15-C