Şiir Bilgisi Test-5 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zengin uyak kullanılmıştır? A) Dindirmez anladım bunu hiçbir güzel kıyı Bir bitmeyen susuzluğa benzer bu ağrıyı B) Gittikçe derinleşir saatler Rikkatle yavaş yavaş ve yer yer C) Düştüm ateşlere durmaz yanarım İçip aşkın dolusundan kanarım D) Var kimi istersen eyle muhabbet Şimdiden geri sen sağ ben de selamet E) Zihni dert elinde her zaman ağlar Sordum ki bağ ağlar bağıban ağlar 2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yarım uyak kullanılmıştır? A) Kandilli yüzerken uykularda Mehtabı sürükledik sularda B) Bir yoldu parıldayan gümüşten Gittik, bahs açmadık dönüşten C) Hülya tepeler, hayal ağaçlar Durgun suda dinlenen yamaçlar D) Mevsim sonu öyle bir zaman ki Gaib bir musikiydi sanki E) Gitmiş kaybolmuşuz uzakta Rüya sona ermeden şafakta Gönlümüz bağlandı zülfün teline Alınmaz gözleri mestim alınmaz Sencileyin cevredici kuluna Bulunmaz gözleri mestim bulunmaz 3. Yukarıdaki dörtlüğün uyak örgüsü ve uyak türü aşağıdakilerden hangisidir? A) aaab – Tam Uyak B) abab – Zengin Uyak C) abab – Tam Uyak D) abab – Yarım Uyak E) aaba – Yarım Uyak Tepsilerde vişne kiraz Şerbet içtim kandım biraz Dedim gayri durmak olmaz Remil atılsın ismime 4. Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 8'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Uyak kullanılmıştır. C) 4+4 sekizli kalıpla yazılmıştır. D) Düz uyak tipiyle yazılmıştır. E) Redif kullanılmıştır. Yükseklerde yurdun mu var Şahinlerin kurdun mu var Bencileyin derdin mi var Gözyaşları akan dağlar 5. Yukarıdaki dörtlüğün uyak örgüsü aşağıdakilerden hangisidir? A) Örüşük uyak B) Mani tipi uyak C) Düz uyak D) Çapraz uyak E) Sarmal uyak Ey dost aşkın denizine Girem gark olam yürüyem İki cihan meydan ola Devranın sürem yürüyem 6. Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Uyak örgüsünün sarmal olduğu B) Tam kafiyenin bulunduğu C) 2.ile 4.dizelerin birbiriyle uyaklı olduğu D) 1. ve 3. dizelerde redif kullanıldığı E) Hece ölçüsüyle yazıldığı Sevda yüceldi gitti Bıraktı geldi gitti Gelişi güzel amma Kalbimi deldi gitti 7. Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Mani tipi uyak şeklindedir. C) Sözcük durumunda redif vardır. D) Tam uyak kullanılmıştır. E) Epik bir şiirden alınmıştır. 8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ek durumunda redif yoktur? A) Kimi cahil alıp kıldığın bilmez Kimisi âlimdir mescide girmez B) Kimisi aç yatar kimisi toktur Kimisinin derdi Garip'ten çoktur. C) Kimisi yapar işini eliyle Ömrünü geçirir kimi heyheyle D) Kimi pest kimisi ser-firaz olur Kimi tilki gibi pek kurnaz olur E) Kimi dağ bel aşar menzile erer Kimisi düz yolda şaşırır gezer 9. Aşağıdaki dizelerin hangisine "Koymayıp intikam aldım düşmanda" dizesi getirilirse dizeler birbiriyle uyaklı olur? A) Körpe maral idin sen dağlarımızda B) Bir güzel gördüm yürürken yolda C) Akıl yaşta değil baştadır başta D) Nice kahramanlık edip meydanda E) Dedim öz vebalim dedi boynumda 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Redif, yazılışları, okunuşları, anlamları ve görevleri aynı olan ek veya sözcüklerdir. B) Zengin uyak, ikiden çok ses benzerliğine dayanır. C) Redif, uyaktan önce bulunur. D) Redif olmadan da uyak bulunabilir. E) Tek ses benzerliğine dayanan uyağa yarım uyak denir. 11. Aşağıdaki dizelerde kullanılan uyaklar ikişerli eşleştirilirse hangisi dışta kalır? A) Yüce dağ başında nasıl yurt olur Ak sürüden kuzu alan kurt olur. B) Bahçede açılan güller Dalında öten bülbüller C) Biter Kırşehir'in gülleri biter Çığrışır dalında bülbüller öter D) Hilkatinden midir belalı başın Herc ü merc oldu toprağın taşın E) Üç beş atlı ileriye seçildi Gemilerin yelkenleri açıldı 12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde duraklar yanlış gösterilmiştir? A) Şu karşıdan / gelen dilber Gelir amma / neden sonra B) Hakikat yolunu / tutmuş gideriz Kemlik edenlere / iyilik ederiz. C) Ela gözlerine / kurban olduğum Yüzüne bakmaya / doyamadım ben D) Karışmasın kimse / benim karıma Huda takdir / etmiş yazmış serime E) Uzun kavak / ne gidersin / engine Yaprakların / benzemiyor / rengine 1. Dedim ne gülersin dedi nazımdır 2. Dedim selvi nedir dedi boyumdur 3. Dedim bülbül nedir dedi dilimdir 4. Dedim ay mı doğdu dedi yüzümdür 5. Dedim Emrah nendir dedi kulumdur 6. Dedim bu güzellik dedi soyumdur 13. Yukarıdaki dizelerden çapraz uyaklı bir dörtlük oluşturulmak istense sıralama nasıl olmalıdır? A) 1-2-4-6 B) 2-3-5-6 C) 3-5-1-3 D) 2-6-1-4 E) 5-3-1-4 Musiki her şeyden önce musiki Onun için tekli mısradan şaşma Kıvrak olur, erir havada sanki Ağır aksak söyleyişe yanaşma 14. Yukarıdaki dizelerin uyak örgüsü ve uyak türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Çapraz uyak – zengin uyak B) Düz uyak – tam uyak C) Mani tipi uyak – tam uyak D) Çapraz uyak – yarım uyak E) Çapraz uyak – tam uyak 15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde cinaslı uyak kullanılmıştır? A) Beni beklemeyin, o bir hevesti Gelemem aynalar yolumu kesti. B) Şu karşımda duran dumanlı dağlar Nazlı yârin hasreti yüreğim dağlar C) Yeter ettin bana nazı Âşık Ömer'in niyazı D) Ayın on dördü gibi yârin yüzü Mavi bir çarşaf gibi havzun yüzü E) Zevk u şevk ehlini ah ü zâr almış Süleyman tahtını sanki mâr almış CEVAP ANAHTARI 1-A 2-A 3-D 4-E 5-C 6-E 7-E 8-D 9-D 10-C 11-A 12-D 13-A 14-E 15-B
Aşağıdaki dizelerde kullanılan uyaklar ikişerli eşleştirilirse hangisi dışta kalır? A) Yüce dağ başında nasıl yurt olur Ak sürüden kuzu alan kurt olur. B) Bahçede açılan güller Dalında öten bülbüller C) Biter Kırşehir’in gülleri biter Çığrışır dalında bülbüller öter D) Hilkatinden midir belalı başın Herc ü merc oldu toprağın taşın E) Üç beş atlı ileriye seçildi Gemilerin yelkenleri açıldı Hocam bu soru nasıl çözülür anlam veremedim yardımcı olur musunuz?Yanıtla
yurt/ kurt : zengin uyak ( 1 adet) = Doğru Cevaptır gül/ bülbül = baş /taş : tam uyak ( 2 adet) bit-/ öt- = seç-/ aç- : ( 2 adet) Üzerlerine gelen ekler ve sözcükler görev veya anlam bakımlarından aynı oldukları için rediftir; bu nedenle uyak sorusunda dikkate alınmaz.