1. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi, ad tamlamasının sıfatı olarak kullanılmıştır?
A) Komşumuzun küçük oğlu çok yaramazdı.
B) Her yıldız kayışında kanatsız bir kuş gibi utanırdım.
C) İnsan kalıbı içinde yemyeşil bir çınarım ben.
D) Bu eski çocuk arabasını kimden aldın?
E) Bir yanı tatlı serüvenlere uzanır yolculuğun.
2. Ayvalar çiçek açarken
Yeşil renkli penceremde
Bu arılar şarkı söyler
Beyaz duvaklı kelebeklere
Bu dörtlükteki sıfatların yapılışı bakımından özdeşi, aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?
A) Karşımızda uzun boylu biri vardı.
B) Ağlayanın malı, gülene yâr olmaz.
C) Duvarlara çizilmiş kader çizgilerini seyrediyorum.
D) Yalan yanlış bilgi vermeniz hoş değil.
E) Birtakım öğrenciler ondan şikâyetçiydi.
3. Şu dağlarda kar olsaydım
Bir âsi rüzgâr olsaydım
Yine sever miydin beni beni
Simsiyah duman olsaydım
Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Pekiştirilmiş sıfat
B) Zamir
C) Zarf
D) Birleşik fiil
E) Ad tamlaması
4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “böyle” sözcüğü ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Kökten kopan elbet böyle buruşur.
B) Gözün böyle çiçek gördü mü senin?
C) Her mevsim aşka böyle başlanır.
D) Beni böyle sev seveceksen.
E) Böyle konuşursan üzülürüm.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-dan, -den” (-tan, -ten) eki almış sözcük cümleye neden anlamı katmamıştır?
A) Sıcaktan uyuyamamış.
B) Tipiden göz gözü görmüyor.
C) Tepeden köyü seyretti.
D) Gürültüden ders çalışamadım.
E) İçeri girilmiyor tozdan, dumandan.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “güzel” sözcüğü ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Güzel bir şiir yazmak kolay mı?
B) Güzel günlerin hatırına onu affetmelisin.
C) Bu güzel tabloları acaba nereden almış?
D) Ne güzel yaratmış yâr yâr seni yaratan!
E) Bu çocuğun güzel bir sesi varmış.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, türü bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Bu sebzelik artık işe yaramaz.
B) Kışlık giyecekler çok pahalı diyorlar.
C) Vücudumda bir kırgınlık
D) Dizliklerimi bir türlü bulamıyorum.
E) Bu sessizlik hepimizi korkutuyor.
8. Kimi sıfat tamlamalarında adla sıfatın yeri değiştirilip ada bir iyelik eki (-i, -si) eklenerek bir sıfat grubu (birleşik sıfat) oluşturulur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu yolla yapılmış bir sıfat grubu vardır?
A) Tavanı basık bir evde oturuyorlardı.
B) Kınalı ellerinden rüzgâr geçerdi daim.
C) Badem gözlü kız çok hoştu.
D) O, sert bakışlı, otoriter biriydi.
E) Yaşlı gözlerle boynuma sarıldı.
9. Kimi zamirler, özneyi pekiştirerek belirtirler. Bunlar tek başlarına asıl şahıs zamirlerinin yerini tutabildikleri gibi, onlarla birlikte de kullanılabilirler.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir zamir vardır?
A) Bunları sana kim getirdi?
B) Ben ağlarken toprağın yüzü güldü.
C) Onunla oturup geçmişten söz ettik.
D) Bu olaya sen kendin sebep oldun.
E) Onun gibi bir insan az bulunur.
10. Bir cümlede, özne olarak kullanılan belgisiz zamir, çoğul iyelik eki alırsa cümlenin yüklemi üçüncü tekil kişi de olabilir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu kurala örnektir?
A) Onlar beni hiç tanıyamamışlar.
B) Bazılarımız yemek yememişti.
C) Bunlar insanı çileden çıkarıyor.
D) Ötekiler bu işi yapamayacaklar.
E) Sizin durumunuz içler acısıymış.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne adlaşmış bir sıfattır?
A) Bu yörede gecekondular çoğaldı.
B) Bu çocuk gerçekten hastaydı.
C) İhtiyar, gördüğü rüyadan etkilenmişti.
D) Allah, çalışana yardım eder.
E) Açtırma kutuyu, söyletme kötüyü.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ad, birden çok sıfatla nitelenmiştir?
A) Uzun kış gecelerinde masal anlatırdık.
B) Burada çok güzel bir tablo oluşturduk.
C) Herkes sevdiğiyle olsun, burada da ötede de.
D) Her varlığa çirkin deme, çirkindeki güzele bak.
E) O, çalışkan ve dürüst bir eğitimciydi.
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme ad tamlaması vardır?
A) Resimlerin duvarlarda şakır kuşlar gibi.
B) Gönlümün sultanını buldum.
C) Sevincinden gözlerinin içi gülüyor.
D) Limon çiçeğinin kokusu çok etkileyiciydi.
E) Kayseri’nin geniş caddelerinde ilerliyoruz.
14. Ad tamlamalarında zamirler de tamlayan olur.
Aşağıdakilerin hangisinde bu kurala uygun bir örnek vardır?
A) Gözyaşımı ekmeğime katık ediyorum.
B) Onu benden, beni ondan ayırdılar.
C) Bugüne kadar duygularıyla yaşamıştı.
D) Öğrencilerin birçoğu, bunu çözemez.
E) Benim dertlerime ortak sen oldun.
15. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi, türü bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Ben böyle durmayacaktım, dili bağlı.
B) Buradaki kahvehaneyi kim kapattı?
C) Öteki dairenin sahibi nerede?
D) Şöyle bir arabaya binemedik gitti.
E) Ben öyle çocuklarla başa çıkamam.
16. Senin helâl terinden mor sümbüller fışkırırdı.
Bu mısrada geçen “senin helâl terin” ad tamlamasında tamlayanla tamlanan arasında bir sıfat bulunmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisinde buna benzer bir ad tamlaması vardır?
A) Her zaman dizlerinin dibiydi benim mektebim.
B) Dil susunca uğuldamaya başlar içimizdeki mağara.
C) Kuruldum kaptan köprüsüne, aşkıma kırdım dümeni.
D) Kalbim cins bir attır, gönlümse sarhoş bir süvari.
E) Şimdi uykunun yumuşak tüylü kuşları konmuyor kirpiklerime.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, sıfat tamlaması belirtisiz nesne görevindedir?
A) Kuşların ve bulutların bıraktığı boşluklardan nice deli rüzgârlar eser.
B) Güzel dostlarla bölüşüyoruz bu aşkı, bu saltanatı.
C) Üç Kırgız ressama poz verdim işlek bir yolun ortasında.
D) Bülbül avazlı kızlar şen şarkılar söylüyorlar o topraklarda.
E) Etrafta kurt sürüleri dolaşır, mevsim karakış; dağ taş kar.
18. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ikilemeler, görev yönünden diğerlerinden farklı kullanılmıştır?
A) Kuşlar eskisi gibi cıvıl cıvıl ötüyor.
B) Yanımızdan ağır ağır geçiyor kervanlar.
C) Kara kara bulutlar kaplamıştı gökyüzünü.
D) Serpilmeye başladı bir yağmur ince ince.
E) Satır satır yürür özsu, damarlarımda.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı düşmüş bir ad tamlaması vardır?
A) Akşam, sokaklar gençlerle doluyor.
B) Bu mahalleye her çeşit insan geliyor.
C) Ihlamur ağacının yaprakları döküldü.
D) Büyük konuşan insanlardan hoşlanmam.
E) Bu arsayı ona dayısı hediye etti.
20. Aşağıdakilerin hangisinde pekiştirmeli niteleme sıfatı vardır?
A) Hanımeli duvarı çepeçevre sarmıştı.
B) Dostça uzattım sıcak ellerimi.
C) Elleri, ayakları mosmor olmuştu.
D) İmkânsız düşünmemek gecelerce seni.
E) Ve ana olur, baba olur yepyeni bir şiire.
CEVAP ANAHTARI
1-D 2-A 3-E 4-B 5-C 6-D 7-B 8-A 9-D 10-B 11-C 12-E 13-D 14-E 15-A 16-E 17-D 18-C 19-E 20-E
