Sözcükte Anlam Test-2

 

1. I. Sendeleyen kızı elinden kavrayıp, yarı sürükler, yarı taşırcasına ileriye götürdüm.

II. Yenemediğim bir merak beni, iki sefilin yanına kadar sürükledi.

III. Kerkük’te kurşunlar ansızın bizi vurur

Sürüklenir sokaklarda başsız cesetlerimiz.

IV. Her gün sürüklenip yaşamak ruha yük olur.

Numaralanmış sözcüklerden hangi ikisi gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) II. ile IV.   D) I. ile IV.   E) III. ile IV.

 

2. Aşağıdaki cümlelerin/dizelerin hangisinde “yan” sözcüğü diğerlerinden farklı bir anlamda kullanılmıştır?

A) Köyde dolaşırken şuna buna rast geldik mi hemen sağ yanımı çevirirdim.

B) Ne duruyor arada / Ben yanıyorum burada

Yanına varacağım / karlı dağ var arada

C) Hastayım, yalnızım seni yanımda

Sanıp da bahtiyar ölmek isterim

D) Çünkü güzel gönlüm alıp gidersin

Hoşça tut yanında misafirim olsun

E) Yanımda da bir misafirim var; bu gece sizde kalacağız.

 

3. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde altı çizili sözcük mecaz anlamda kullanılmıştır?

A) Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?

Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz

B) Öylece ikimiz de ayakta konuşurduk

Gülüşür, şakalaşır, bahisler tutuşurduk

C) Ya gözler altındaki mor halkalar

Neden böyle düşman görünürsünüz?

D) Bülbül oldum, gülistanda şakırım

Gül dalında biten gül neme yetmez.

E) Anayı atayı dün aldın yeter

Var git ölüm bir zamanda gene gel

 

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “tat” sözcüğü “Hoşa giden durum; hoşluk, mutluluk, huzur” anlamı dışında kullanılmıştır?

A) Bir gökyüzü genişliğiyle ruhuma dolar

Otların içine sırtüstü yatmanın tadı

B) Ne olurdu bir kadın, elleri avucumda

Bahsetse, yaşamanın tadından başucumda

C) Benden sor, benden dinle akşamı

Rabbim, bu sonsuzluk ve onun tadı

D) Gök mavi, başak sarışın; tadı ne güzel barışın

Fakat senin on savaşa değer, ey yurt, bir karışın

E) Bitmez oldu harmanların iyisi

Hurma tadı verir erik, kayısı

 

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?

A) Aşkı alevlendiren uzun ayrılık, dostluğun değerini düşürür.

B) Vapur biraz sonra büyük bir iskeleye yanaşıyordu.

C) Yıllar bir gözyaşı olup da kaymış

Nurlu ihtiyarın yanaklarında

D) Emine, dul bir halanın yanında yetim bir kızdır.

E) Yan yana oturmuş, bekler dışarıda

Sarışın kediler, siyah kediler.

 

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “süzülmek” sözcüğü “zayıflamak, incelmek” anlamında kullanılmıştır?

A) Yolun geçidini kar kesti ve aç kurtlar

Bahçeden içeri süzülür geceleri

B) Yine rüyalara dalmış kayalar, toprak uyur

Süzülür gizlice ay, gökteki tahtından iner.

C) Ben bu gurbet ele düştüm düşeli

Her gün biraz daha süzülmekteyim

D) Dostum misk çalınmış siyah saçına

Süzülmüştür bir kadehin içine

E) Dilim tetiği buruldu, canım gövdeden üzüldü

İşte gözlerim süzüldü, Allah sana sundum elim

 

7. I. Çekerek dizlerinin üstüne eski bir aba

Sürünüp mangala yaklaştı bizim Seyfi Baba

II. İki üç metre kadar süründüm, bir daha kımıldayamadım, öyle kaldım.

III. Evet, sen el kapısında sürün işin yoksa

Getir bu sarhoşa yutsun, getir paran çoksa

IV. Yol onun, varlık onun, gerisi hep angarya

Yüzüstü çok süründün, ayağa kalk Sakarya

Yukarıdakilerin hangi ikisinde “sürünmek” sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır?

A) I. ve II   B) I. ve III.   C) II. ve III.   D) II. ve IV.   E) III. ve IV.

 

8. I. Kuş, havada geniş bir kavis çizdikten sonra yere iniyordu.

II. İkide bir Karasu’nun yanından bir pelikan kalkıyordu.

III. İki kere ikinin dört etmesi, insanı hayallerinden uzaklaştırır.

IV. Kalbim zaman zaman bu haberlerle burkulur.

Numaralanmış cümlelerde altı çizili sözlerden hangi ikisi yakın anlamlıdır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) II. ile IV.   E) I. ile III.

 

9. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, anlatımda karşıtlıklardan yararlanılmıştır?

A) Bu dünyada âdemoğluyum dersin

Helâli haramı durmayıp yersin

B) Tutsaydım Köse’nin doğru sözünü

Gözyaşım sel gibi çağlamaz idi

C) Dalın eğri, yaprağın ince

Rengin iğdeleşir rüzgâr esince

D) Ey karlı köyüm, beyaz köyüm, hür yayla

Bir gün ki oruçluydu yamaç, dam, tarla

E) Uzun kavak gıcım gıcım gıcılar

İliklerine kadar işlemiş sızı

 

10. I. Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet

Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir.

II. Hani o bırakıp giderken seni

Bu öksüz tavrını takmayacaktın.

III. Baktın tanıyan kalmadı aşk öksüzünü

Dert ortağı bil hayatın son güzünü

IV. Bendedir öksüzlerin çektiği çile

Gözyaşımı oya yaptım mendile

Yukarıda numaralandırılmış dizelerin hangi ikisinde, “öksüz” sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) II. ile IV.   E) I. ile IV.

 

11. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, anlatımda karşıtlıklardan yararlanılmıştır?

A) Yükseklerinde ömrün dağlar, sular, kovuk

Yükseklerin diliyle tekrar edin nidâmı

B) Hiç görmedik nigâr ne âlemdedir aceb

Biz hastayız o yâr ne âlemdedir aceb

C) Her mecliste kendini ortaya atma

İnci deryâda olur gölden çıkar mı

D) Onlar niçin semâda, niçin ben çukurdayım

Gülsün neden cihan bana, ben yalnız ağlayım.

E) Sarı çiğdem evvel geldi dünyaya

Menevşe baş eğip durdu duaya

 

12. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde “nasıl” sözcüğü, “bir şeyin oluşundan duyulan hayret, memnuniyet ve şaşkınlık” gibi duygulan belirtmek için kullanılmıştır?

A) Yaprak nasıl düşerse akıp kaybolan suya

Ruh öyle yollanır uyanılmaz bir uykuya

B) Yollarda kalan gözlerimin nurunu yordum

Kimdir o, nasıldır diye rüzgârlara sordum

C) Kim bilir, nerde, nasıl, kaç yaşında

Bir namazlık saltanatın olacak

D) Bir türkü söylenmede kendiliğinden

Nasıl dinlersen öyle şen ve hazin

E) Sonsuz ufuktan âh o ne coşkun gelişti o.

Birden nasıl toparlanarak kükremişti o.

 

13. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, “girmek” sözcüğü diğerlerinden farklı anlamda kullanılmıştır?

A) Salındı bahçeye girdi.

Çiçekler selâma durdu.

B) Dostumun bağına girip derdiğim

Lâle midir, sümbül müdür, gül müdür?

C) Kınamayın komşular yatamaz oldum

Giriyor sevdiğim düşüme benim

D) Kimi gökten, kimi yerden üşüşüp her kapıya

Giriyor birbiri ardınca ilahi yapıya

E) Girdim yarin bahçesine gül dibinde gülizâr

Saçlarından kopan teller kaldı bana

 

14. I. Geceyi hor görmek biraz da günah

Gece dediğin bir köprüdür siyah

II. Dönülmez akşamın ufkundayız, vakit çok geç

Bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç

III. Ak saçlı anadan geçilse bile

Dağlardan geçilmez derdi Köroğlu

IV. Tellerinde şafak söken bir gelin

Anneler, babalar, çocuklar gelin

Yukarıda numaralandırılmış dizelerin hangi ikisinde, altı çizili sözcükler farklı anlamdadır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) I. ile III.   E) II. ile IV.

 

15. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde altı çizili sözcük, gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?

A) Bir zerreciğim ki, arşa gebeyim

Dev sancılarımın budur kaynağı

B) Gittikçe kesilir artık sedalar

Gece bir siyah el gözümü bağlar

C) Gül, dikensiz bitmez imiş

Bülbül gülsüz ötmez imiş

D) Desem ki sen benim için

Hava kadar lâzımsın

E) Kalbin atıyor elin titriyor heyecandan

Âlemde ilk aşk mektubunu yazdığın belli

 

16. I. Büyük fikirler milletlerin ruhlarından fışkırırlar.

II. İki gül fidanı adeta bahçeyi kaplamıştı.

III. İçimde şimdi sana bir fırtına var kinden

IV. Güzel fikir doğru olmasa bile hoşa gider.

Yukarıdaki cümlede altı çizili sözcüklerden hangi ikisi mecaz anlamda kullanılmıştır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) I. ile III.   D) III. ile IV.   E) II. ile IV.

 

17. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, “fakir” sözcüğü gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?

A) Gök kubbesi her an bütün gözlere mavi

Zenginler o cennette fakirlerle eşit

B) Susuz değirmenlerin ne ile döner çarkı

Kerem etmeyen beyin fakirden nedir farkı

C) İlk ve son dileğim senden bu kış mevsimi

Kırk yılda bu fakirin gönlünü etsen

D) Bütün erkekler delikanlı, bütün kadınlar genç kız

Fakirlerinde refah, hastalarında sağlık

E) Fakiriz, aciziz, biçareyiz biz

Haber gelmez teselliden, şifâdan

 

18. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, “yüz” sözcüğü farklı anlamda kullanılmıştır?

A) Yüzü dünyada yiğit yüzlerinin en güzeli

Çok büyük bir işi görmekle yorulmuş belli

B) Kaldır perçemini görem yüzünü

Yüzüne dökülen teller öğünsün

C) Bir avuç ışıktı incecik yüzü

Gözleri geceler gibi derindi

D) Dünya yüzünde bir sefer olsun tanışmadan

Öz çehrenizle sizleri görmekteyim bu an

E) Bakışın, gülüşün, neşen ve hüznün

Ay altında bir gül nağmesi yüzün

 

CEVAP ANAHTARI

1-C  2-A  3-D  4-E  5-A  6-C  7-E  8-D  9-A  10-B  11-D  12-E  13-C  14-E  15-A  16-C  17-C  18-D