Aralarında ortak yön bulunan iki şeyden zayıfın kuvvetliye benzetilmesine teşbih denir. Benzetmede dört unsur vardır:
Benzeyen (zayıf unsur)
Kendisine benzetilen (kuvvetli unsur)
Benzetme yönü (iki varlık arasındaki ortak yön)
Benzetme edatı (gibi, kadar, sanki, misal, tıpkı, benzer, andırır, âdeta …)
Teşbih Sanatına Örnekler:
Tam bir benzetmede bu dört unsur bulunur. Bu dört unsurun da bulunduğu benzetmelere ayrıntılı (mufassal) benzetme denir.
“Dalgalardan gemimiz martı gibi oynaktır şimdi.” dizesinde benzetmenin dört unsurunu da görüyoruz:
Benzeyen: gemi
Kendisine benzetilen: martı
Benzetme yönü: oynak olması (dalgaların etkisi ile hareketli olması)
Benzetme edatı: gibi
“Yolcuyum bir kuru yaprak misali
Rüzgârın önüne atılmışam ben”
Bu dizelerde de tam bir benzetme söz konusudur.
Benzeyen: ben
Kendisine benzetilen: kuru yaprak
Benzetme yönü: rüzgârın önüne atılmak
Benzetme edatı: misali
Bazen teşbihin öğelerinden benzetme yönü söylenmez. Bu tür benzetmelere kısaltılmış (muhtasar) benzetme denir.
“Kardeşi tıpkı tilkidir, ondan kendini sakın.” cümlesinde kısaltılmış benzetme vardır. Bu cümlede benzetme yönü söylenmemiştir.
Benzeyen: kardeşi
Kendisine benzetilen: tilki
Benzetme yönü: (yok)
Benzetme edatı: tıpkı
Benzetme öğelerinden sadece benzeyen ve kendisine benzetilenin kullanılması ile yapılan benzetmelere teşbih-i beliğ (güzel benzetme) denir.
“Nedendir de kömür gözlüm nedendir
Şu geceki benim uyumadığım
Çetin derler ayrılığın derdini
Ayrılık derdine doyamadığım”
Bu dörtlükte “kömür gözlüm” sözleriyle teşbih-i beliğ yapılmıştır. Gözler renk bakımından kömüre benzetilmiş; ama benzetme yönü ile benzetme edatı, söylenmemiştir.
Benzeyen: göz
Kendisine benzetilen: kömür
Benzetme yönü: (yok)
Benzetme edatı: (yok)
“Yüce dağ başında olur sayrılık
Sen düşürdün gül benzime sarılık “
Bu dizelerde “beniz”, “gül” e benzetilerek teşbih-i beliğ yapılmıştır.
“Mehtap kemer taze belinde
Üstünde sema gizli bir örtü
Yıldızlar onun güldür elinde “
Bu dizelerde ise “mehtap”, “kemer’e; “sema”, “örtü”ye; “yıldızlar” ise “gül”e benzetilerek teşbih-i beliğ yapılmıştır.
“Geçen her saat, her geçen saniye
Göl altın güğümdür coşan maviye”
dizelerinde göl “altın güğüme” benzetilerek teşbih yapılmıştır.
Çok teşekkür ederim süper anlatılmış ellerinize sağlık.
Ya yapma Merve nereyi anladın yazılıya soksam 01 bile alamazsın belki alırsın o da ismini yazdın diye!
Bence de.
Çok faydalı oldu gerçekten.
Teşekkürler.
Teşekkürler.
Çok eksik, teşbihlerde 4 tane var: ayrıntılı, pekiştirilmiş, kısaltılmış, yalın ama sadece iki tane yazılmış.
Harika bir anlatım.
Bence harika bir anlatım değil biraz daha iyi olabilirdi. İçinde benim anlamadığım birkaç kelime oldu onun dışında bence iyi.
Tesbih çekilince sevap kazandırır.
Nerede anlatılmış sadece üç tane var 4 tane olması gerekiyor.
Teşekkürler bana çok yardımcı oldu.
Teşekkür ederim sağolun.
Çok işime yaradı çok sağolun.
Aynen canım benim internet anlatırsa.
Evet bana da.
Birkaç tanesi işime çok iyi yaradı.
Çok teşekkürler.
Çok işime yaradı eyvallah :)
Sağolun ödevim için çok yardımcı oldunuz ellerinize sağlık.
2-3 tanesi işimi gördü teşekkürler.
Çok yardımcı oldu ödevime epey bir katkıda bulundu :)
Süper.
İyiymiş iyi.
Vay be iyiydi.
Çok güzel olmuş çok iyi anladım.
Bence kötü.
Bence hiç iyi değil.
Çok iyi.
İdare eder.
Hiç de bile.
Kolay bir sanat zaten.
Çok karışık anlatmışsınız, anlamayan arkadaşlarımız olacaktır .
Çok güzel bir de unsurların anlamı olsa bu site mis.
Çok güzel ödevimi yapmama yardımcı oldu.
Süper, ödevime çok yardımcı oldu.
Çok iyi.
Ablamın işine çok yaradı.
Herkese katılıyorum.
Niye çıkmıyor?
Teşekkürler.
Teşekkürler.
Süpermiş işime yaradı gerçekten :) Elinize sağlık.
Teşbihten iki örnek.
Anlamadım.
Teşbih sanatı nedir?
Bu site birçok siteden daha güzel teşekkürler devamını dilerim…
Çok güzel olmuş doğrusu.
Süper açıklanmış çok teşekkürler.
Aslan gibi çocuğun benzetme yönü yok orayı anlayamadım. Yoksa çok güzel .d
Benzetme yönü güçlülüktür, bunu belirtmesi gerekmez.
Bizim hocamızın notları bunlar aynıları.
Sınavda çok yardımcı olacak, teşekkürler.
Cansu seni seviyorum.
Yeğenim yazmış, çok beğendim bu siteyi 2 tanesi işime yaradı teşekkürler.
Vallahi sağolun yarın sınavım vardı iyi oldu.
Çok ama çok güzeldi :)
Tam teşbihe örnek vermemiş.
Aynen ne saçma örnekler.
Çok güzel anlatılmış.
Teşekkürler elleriniz dert görmesin çok güzel bir anlatım, konuyu tam anlayamamıştım ama şimdi anladım.
O kadar iyi bir site ki bayıldım muhteşem ödevime çok yardımcı oldunuz. Teşekkür ederim.
Teşekkür ederim.
Çok güzeldi.
Teşekkür ederim sağolun.
Bence iyi.
Ben de içinden 2-3 tane buldum.
Çok teşekkürler.
Hiç işime yaramadı.
Çok işime yaradı.
Oynaktır değil oynatır.
Hiç işime yaramadı.
Harika sağolun.
Teşekkür ederim.
Teşekkür ederim. Çok güzel olmuş.
Kim hazırladı ise elleri dert görmesin, çok sağolun…
Güzel.
İyi.
Anlatım bozukluklarını da düzeltenler yanlış düzelttiler, site işime yaradı çok teşekkürler.
Merkut, muvassıl, muhmel kelimelerinin geçtiği divan şiiri örnekleri bulabilir misiniz?
Süper bir yazı, kim yazdıysa ellerine sağlık :)
Benzetme yönünü anlamadım.
Çok sevdim. Sevmeyen kör olsun.
Çok güzel ödevimde yardımcı oldu.
Boş konuşmayın güzel yazılmış.
Bence de güzel.
Fazla yardımcı olmadı, bana hepsi lazım sanatların.
Hiç güzel olmamış bence hiçbir şey anlatmıyor ve anlamadım.
Çok güze.
Güzel bence ödeve pek yardımcı oldu.
Ödevim için iyiydi.
Çok teşekkür ederim.
Çok teşekkürler.
Çok teşekkür ederim.
Birkaç örnek işime yaradı.
Çok teşekkür ederim.
Müthiş!
Benzetmelere 20 tane cümle acil!
Teşekkürler.
Çok teşekkürler çok işime yaradı.